09/12/2022
1 miljoen euro om toeristen met ziekte of beperking naar Limburg te halen
Hasselt - Limburg moet dé vakantiebestemming worden voor mensen die zorg of hulp nodig hebben. De provincie legt daar 1 miljoen euro voor op tafel. “De toeristische sector in Europa loopt elk jaar 142 miljard euro mis omdat we niet genoeg aansluiten bij de noden van gasten met een beperking of ziekte”, zegt gedeputeerde Igor Philtjens.
Toerisme is een van de belangrijke werkgevers in Limburg, één op de tien jobs is er zelfs aan gelinkt. “Dit jaar, tot nu, ontvingen we 13.000 gasten per dag. Dat zijn er nog meer dan vorig jaar, met toen een gemiddelde van 9.700 gasten per dag. We spreken bewust niet van toeristen, maar van gasten, want zo onthalen we hen”, zegt Igor Philtjens (Open Vld), gedeputeerde van Toerisme. “Het zijn mooie cijfers, maar het kan nog beter. Want we missen nog een grote markt. Omdat we de sector nog sterker en toekomstbestendiger willen maken, gaan we ook volop inzetten op zorgtoerisme.”
𝐃𝐞 𝐠𝐫𝐨𝐭𝐞 𝐦𝐢𝐬𝐯𝐚𝐭𝐭𝐢𝐧𝐠: 𝐳𝐨𝐫𝐠𝐭𝐨𝐞𝐫𝐢𝐬𝐦𝐞 𝐬𝐭𝐚𝐚𝐭 𝐯𝐨𝐨𝐫 𝐯𝐚𝐤𝐚𝐧𝐭𝐢𝐞 𝐯𝐨𝐨𝐫 𝐦𝐞𝐧𝐬𝐞𝐧 𝐢𝐧 𝐞𝐞𝐧 𝐫𝐨𝐥𝐬𝐭𝐨𝐞𝐥, 𝐯𝐨𝐨𝐫 𝐦𝐞𝐧𝐬𝐞𝐧 𝐝𝐢𝐞 𝐡𝐞𝐞𝐥 𝐯𝐞𝐞𝐥 𝐳𝐨𝐫𝐠 𝐧𝐨𝐝𝐢𝐠 𝐡𝐞𝐛𝐛𝐞𝐧?
Igor Philtjens: “Dat is inderdaad het foute beeld. Het gaat echt om een heel diverse groep. Veel beperkingen of aandoeningen zie je zelfs niet. Denk maar aan autisme, diabetes of reumatische aandoeningen. We willen mensen die het meest nood hebben aan vakantie nog meer laten genieten van Limburg.”
𝐖𝐚𝐚𝐫𝐨𝐦 𝐳𝐢𝐭 𝐞𝐫 𝐳𝐨’𝐧 𝐠𝐫𝐨𝐨𝐭 𝐩𝐨𝐭𝐞𝐧𝐭𝐢𝐞𝐞𝐥 𝐢𝐧 𝐝𝐢𝐞 𝐠𝐫𝐨𝐞𝐩?𝐖𝐚𝐚𝐫𝐨𝐦 𝐳𝐢𝐭 𝐞𝐫 𝐳𝐨’𝐧 𝐠𝐫𝐨𝐨𝐭 𝐩𝐨𝐭𝐞𝐧𝐭𝐢𝐞𝐞𝐥 𝐢𝐧 𝐝𝐢𝐞 𝐠𝐫𝐨𝐞𝐩?
“In Vlaanderen alleen al zijn er naar schatting 1,2 miljoen mensen met een beperking of een langdurige ziekte. 650.000 tot 920.000 daarvan mogen we beschouwen als potentiële toerist. Daarnaast heb je ook nog de vergrijzing: mensen worden ouder maar blijven op vakantie gaan. En je hebt de toename van een aantal diagnoses, zoals autisme, obesitas, allergieën. Door de ligging van Limburg zijn we bovendien aantrekkelijk voor diezelfde markt in Duitsland, Nederland en Wallonië”, beschrijft professor Elke Hermans, die aan Universiteit Hasselt onderzoek naar zorgtoerisme doet.
𝐇𝐞𝐞𝐥 𝐛𝐞𝐥𝐚𝐧𝐠𝐫𝐢𝐣𝐤: 𝐝𝐢𝐞 𝐳𝐨𝐫𝐠𝐭𝐨𝐞𝐫𝐢𝐬𝐭𝐞𝐧 𝐠𝐚𝐚𝐧 ‘𝐚𝐧𝐝𝐞𝐫𝐬’ 𝐨𝐩 𝐯𝐚𝐤𝐚𝐧𝐭𝐢𝐞 𝐝𝐚𝐧 𝐝𝐞 𝐭𝐫𝐚𝐝𝐢𝐭𝐢𝐨𝐧𝐞𝐥𝐞 𝐭𝐨𝐞𝐫𝐢𝐬𝐭?
𝐄𝐥𝐤𝐞 𝐇𝐞𝐫𝐦𝐚𝐧𝐬 “Ze komen doorgaans met een groter gezelschap, dikwijls zijn er ook nog een mantelzorger of meerdere familieleden bij. Ze blijven frequent langer dan gemiddeld. En ze reizen graag in het laagseizoen. Komt daar nog eens bij dat het vaker een ouder publiek is, met meer financiële middelen. Ze keren ook sneller terug naar een bestemming die afgestemd is op hun noden. Er zit dus een groot economisch potentieel. En Limburg heeft de ideale omstandigheden: er is de mooie natuur, cultuur, veel mogelijkheden qua activiteiten. Perfect geschikt voor een dichtbijvakantie, waar mensen met een beperking of ziekte toch vaak de voorkeur aan geven.”
𝐉𝐮𝐥𝐥𝐢𝐞 𝐠𝐚𝐚𝐧 𝐧𝐮 𝟏 𝐦𝐢𝐥𝐣𝐨𝐞𝐧 𝐞𝐮𝐫𝐨 𝐢𝐧𝐯𝐞𝐬𝐭𝐞𝐫𝐞𝐧 𝐨𝐦 𝐝𝐢𝐞 𝐳𝐨𝐫𝐠𝐭𝐨𝐞𝐫𝐢𝐬𝐭 𝐧𝐚𝐚𝐫 𝐡𝐢𝐞𝐫 𝐭𝐞 𝐡𝐚𝐥𝐞𝐧?
𝐈𝐠𝐨𝐫 𝐏𝐡𝐢𝐥𝐭𝐣𝐞𝐧𝐬 𝐞𝐧 𝐄𝐥𝐤𝐞 𝐇𝐞𝐫𝐦𝐚𝐧𝐬: “Met Europese steun werken wij Care&Holiday uit, een coachingstraject om het zorgtoerisme in Limburg verder uit te bouwen. Universiteit Hasselt gaat toeristische ondernemers daarin begeleiden. Concreet is het de bedoeling om vijf proefprojecten op poten te zetten, die dan als inspiratie voor de andere ondernemers moeten dienen. We starten nu in december met drie bootcamps: dat zijn brainstormsessies met ondernemers, de zorgsector... Het is de bedoeling om te komen tot nieuwe businessconcepten om mensen met een zorgnood nog beter te onthalen en nog meer aan te trekken naar Limburg. Ondernemers mogen voorstellen doen die zij willen realiseren in hun logies, attractie of horecazaak. Die concepten gaan we dan in workshops uitwerken tot businessmodellen. De uitbaters mogen hun model voor een jury pitchen en daar worden vijf projecten van gerealiseerd. Levende labo’s eigenlijk, die een voorbeeld voor de rest van de sector zijn. We werken met een vrij strakke deadline: in juni 2023 moet dat nieuwe product of die nieuwe dienstverlening een feit zijn. We investeren 700.000 euro in de begeleiding en 300.000 euro in de implementatie.”
𝐓𝐨𝐞𝐫𝐢𝐬𝐭𝐢𝐬𝐜𝐡𝐞 𝐨𝐧𝐝𝐞𝐫𝐧𝐞𝐦𝐞𝐫𝐬 𝐡𝐞𝐛𝐛𝐞𝐧 𝐭𝐨𝐜𝐡 𝐧𝐨𝐠𝐚𝐥 𝐞𝐞𝐧𝐬 𝐬𝐜𝐡𝐫𝐢𝐤 𝐝𝐚𝐭 𝐡𝐞𝐭 𝐯𝐞𝐞𝐥 𝐠𝐞𝐥𝐝 (𝐞𝐧 𝐛𝐫𝐞𝐞𝐤𝐰𝐞𝐫𝐤) 𝐠𝐚𝐚𝐭 𝐤𝐨𝐬𝐭𝐞𝐧 𝐨𝐦 𝐝𝐞𝐳𝐞 𝐠𝐚𝐬𝐭𝐞𝐧 𝐭𝐞 𝐨𝐧𝐭𝐡𝐚𝐥𝐞𝐧?
𝐄𝐥𝐤𝐞 𝐇𝐞𝐫𝐦𝐚𝐧𝐬: “Terwijl het vaak om kleine dingen gaat, waardoor je kan zorgen dat ook zij een fijne vakantie hebben. Bijvoorbeeld: zorgen dat je afspraken maakt dat er een verpleegkundige of kinesist naar het hotel kan komen. In ons onderzoek hebben we ondernemers en zorgverleners samengebracht. Voor de verzorgenden maakte het niet uit of ze nu aan huis de zorg verleenden of in het hotel. Nog zo’n kleine ingrepen: een zitje in de do**he, een hellend vlak in plaats van die twee trapjes aan de ingang of duidelijke info op de website. Voor iemand met autisme is het misschien belangrijk dat hij of zij elke ochtend aan dezelfde tafel kan zitten voor het ontbijt. Of dat de kamer helemaal verduisterd kan worden. Het moet niet allemaal veel geld kosten. Sowieso is het ook niet de bedoeling om er een ziekenhuiskamer van te maken. De gast moet er zich thuisvoelen. Een zorgvriendelijke kamer is eigenlijk een kamer die voor iedereen goed is: met brede doorgangen, voldoende ruimte om te bewegen, de mogelijkheid om onder de wastafel in te rijden (of iets op te bergen), een toegankelijke do**he. Daar hebben we toch allemaal voordeel aan. Iedereen zal in zijn leven wel eens zorg nodig hebben. Of dat nu tijdelijk is door een ongeval of op langere termijn door een ziekte of beperking. Tot slot is training van het personeel ook belangrijk: hoe ga je om met een gast met een beperking of wat moet je doen in een crisissituatie?”
𝐇𝐞𝐭 𝐠𝐚𝐚𝐭 𝐧𝐢𝐞𝐭 𝐚𝐥𝐥𝐞𝐞𝐧 𝐨𝐦 𝐡𝐨𝐭𝐞𝐥𝐬 𝐨𝐟 𝐥𝐨𝐠𝐢𝐞𝐬?
𝐈𝐠𝐨𝐫 𝐏𝐡𝐢𝐥𝐭𝐣𝐞𝐧𝐬: “Zeker niet. Vakantie stopt niet aan de vier muren van de hotelkamer. Mensen willen iets beleven, willen eropuit trekken, dingen zien en doen. Dus ook op het vlak van activiteiten en mobiliteit moet je zorgen voor toegankelijkheid en inclusiviteit. Het moet voor iedereen attractief zijn om naar Limburg te komen.”
𝐓𝐨𝐞𝐠𝐚𝐧𝐤𝐞𝐥𝐢𝐣𝐤𝐡𝐞𝐢𝐝𝐬𝐞𝐱𝐩𝐞𝐫𝐭 𝐌𝐚𝐠𝐧𝐮𝐬 𝐁𝐞𝐫𝐠𝐥𝐮𝐧𝐝: “𝐌𝐞𝐧𝐬𝐞𝐧 𝐢𝐧 𝐞𝐞𝐧 𝐫𝐨𝐥𝐬𝐭𝐨𝐞𝐥 𝐝𝐫𝐢𝐧𝐤𝐞𝐧 𝐠𝐞𝐞𝐧 𝐤𝐨𝐟𝐟𝐢𝐞”
“𝐖𝐞𝐞𝐭 𝐣𝐞 𝐝𝐚𝐭 𝐦𝐞𝐧𝐬𝐞𝐧 𝐢𝐧 𝐞𝐞𝐧 𝐫𝐨𝐥𝐬𝐭𝐨𝐞𝐥 𝐚𝐥𝐥𝐞𝐞𝐧 𝐭𝐡𝐞𝐞 𝐝𝐫𝐢𝐧𝐤𝐞𝐧?” 𝐛𝐞𝐠𝐢𝐧𝐭 𝐝𝐞 𝐙𝐰𝐞𝐞𝐝𝐬𝐞 𝐭𝐨𝐞𝐠𝐚𝐧𝐤𝐞𝐥𝐢𝐣𝐤𝐡𝐞𝐢𝐝𝐬𝐞𝐱𝐩𝐞𝐫𝐭 𝐌𝐚𝐠𝐧𝐮𝐬 𝐁𝐞𝐫𝐠𝐥𝐮𝐧𝐝 𝐯𝐞𝐫𝐫𝐚𝐬𝐬𝐞𝐧𝐝. “𝐊𝐢𝐣𝐤 𝐦𝐚𝐚𝐫 𝐢𝐧 𝐡𝐨𝐭𝐞𝐥𝐬: 𝐝𝐞 𝐭𝐡𝐞𝐞𝐳𝐚𝐤𝐣𝐞𝐬 𝐬𝐭𝐚𝐚𝐧 𝐨𝐩 𝐡𝐮𝐧 𝐡𝐨𝐨𝐠𝐭𝐞. 𝐏𝐫𝐨𝐛𝐞𝐞𝐫 𝐡𝐞𝐭 𝐡𝐨𝐠𝐞 𝐤𝐨𝐟𝐟𝐢𝐞𝐚𝐩𝐩𝐚𝐫𝐚𝐚𝐭 𝐦𝐚𝐚𝐫 𝐞𝐞𝐧𝐬 𝐭𝐞 𝐛𝐞𝐝𝐢𝐞𝐧𝐞𝐧 𝐯𝐚𝐧𝐮𝐢𝐭 𝐞𝐞𝐧 𝐫𝐨𝐥𝐬𝐭𝐨𝐞𝐥.”
Naam en faam heeft de Zweed gemaakt als de man die de 230 Scandic Hotels wereldwijd tot dé norm voor inclusieve hotels heeft gebombardeerd. Leren doe je beter van de beste. En dus haalde het provinciebestuur Berglund naar Hasselt, om de toeristische sector in Limburg te inspireren.
“Het allerbelangrijkste: vergeet dat zorgtoerisme gaat over mensen in een rolstoel. Als ik ergens ga spreken, vraag ik het publiek altijd om de hand in de lucht te steken als ze een handicap of beperking hebben. Er gaat zelden of nooit een arm omhoog. Maar vraag ik dan of ze last hebben van kwaaltjes, al eens hulp kunnen gebruiken, moeite hebben met sommige bewegingen of handelingen? Uit onderzoek blijkt dat dit geldt voor 51 procent van de 65-plussers. Dat is zorgtoerisme. Een grote markt die we op dit moment weinig of niet aanboren.”
Het is een beetje tegen wil en dank dat hij zelf expert toegankelijkheid is geworden. “Door een reumatische aandoening. Ik heb een hele tijd zelfs een geleidehond nodig gehad om me te helpen bij de simpelste taken, zoals aankleden, eten maken en mijn computer dragen. Op zo’n moment merk je hoe weinig is aangepast.”
𝐁𝐞𝐫𝐨𝐞𝐩𝐬𝐦𝐢𝐬𝐯𝐨𝐫𝐦𝐢𝐧𝐠
Het is intussen een beetje beroepsmisvorming geworden, maar overal waar hij komt, ziet Berglund de gemiste kansen. “Ik ben nu al 17 jaar bezig met inclusief toerisme en ook ik leer nog altijd bij. Het obstakel dat ik overal zie terugkeren: het toilet voor mensen met een beperking. Op de luchthaven in Zaventem, hier in het hotel in Hasselt. Iemand in een rolstoel kan dat niet gebruiken. Waarom niet? Kijk, de deurknop zit inderdaad op de juiste hoogte als ik binnenrijd. Maar hoe kan ik die deur aan de binnenkant sluiten? Ik kan niet aan de klink met mijn rolstoel. Dat is heel eenvoudig op te lossen: met een rail van 25 euro aan de deur. En toch zie je dat bijna nergens.”
“Of hier: het tapijt op de trap. Dat is allemaal zwart, maar voor mensen met een visuele beperking is daardoor die eerste trede naar beneden gevaarlijk. Heel simpel op te lossen door die eerste trede wit te maken of een andere kleur te geven. Waardoor je de overgang ziet. Nog zoiets kleins: een ‘krukhouder’ aan de balie. Zodat iemand met een gebroken been die even daar tegen kan zetten bij het inchecken, zonder dat de kruk telkens weer valt. Beter informeren, is ook belangrijk. Als ik van de luchthaven kom, heb ik vervoer nodig. Je ziet de taxihalte al van ver aangegeven. Maar heb je al ooit ergens een bordje gezien met taxi’s voor mensen in een rolstoel? De markt is er, maar ondernemers moeten ze willen aanboren.”
𝐁𝐞𝐠𝐞𝐥𝐞𝐢𝐝𝐞𝐡𝐨𝐧𝐝
Na zijn jaren bij Scandic Hotels trekt Berglund nu als zelfstandig consultant toegankelijkheid de wereld rond. Met het besef dat ze hem vaak met een beetje pudeur zien komen. “Want dat gaat allemaal veel geld kosten, wat ik hen ga adviseren. Niets van. Met een aantal kleine, simpele ingrepen kom je al een heel eind. Zo zijn wij ook begonnen bij Scandic. Het uitgangspunt moet zijn: we behandelen iedereen als een gast. Er zijn geen vakantiegangers met een beperking, er zijn alleen gasten die op vakantie komen.”
“Als ondernemer, toeristische dienst, stad, attractie... moet je je één ding afvragen: wat moeten we doen om ervoor te zorgen dat iedereen hier op vakantie wil komen? Met of zonder zorgnood. Educatie en informatie zijn daarin cruciaal, jouw personeel moet weten hoe het met gasten met een beperking of zorgnood omgaat. Want hoe vaak gebeurt het niet dat aan de receptie niet gekeken wordt naar de gast in de rolstoel, maar dat het gesprek op ooghoogte met de begeleider wordt gevoerd. Over de persoon heen. Ik heb het zelf meegemaakt, als ik met mijn begeleidehond op pad was. Hij droeg mijn pc in zijn mond, omdat ik het niet meer kon. Mensen kwamen hem begroeten, niet mij. En de Chinezen haalden steevast hun fototoestel boven...” (lacht)
Bron:
Limburg moet dé vakantiebestemming worden voor mensen die zorg of hulp nodig hebben. De provincie legt daar 1 miljoen euro voor op tafel. “De toeristische sector in Europa loopt elk jaar 142 miljard euro mis omdat we niet genoeg aansluiten bij de noden van gasten met een beperking of ziekte”, z...
