Dawna Gmina Kleszczewo

20/01/2025

Jeżeli szukamy pamiątek związanych z naszą Gminą. Można znaleźć je między innymi w Szkolnej Izbie Pamięci w Zespole Szkół w Kleszczewie. Dzięki uprzejmości władz szkolnych przedstawiam 2 zdjęcia jak owa Izba wygląda :)
Mam nadzieję, że dzięki Państwu, którzy interesują się dziejami naszej Gminy zbiory, które obecnie są w Izbie zostaną przez Państwa poszerzone :)
Jeśli macie Państwo jakieś pamiątki albo wspomnienia zapraszam do kontaktu na Mesenngera lub na maila [email protected]

18/01/2025

Oto dwa linki do zdjęć jaką komunikacją kiedyś dojeżdżało się z Poznania do Gowarzewa pojazdem Jelcz zwanym popularnie "Ogórkiem" :)

https://polska-org.pl/7278464,foto.html?idEntity=7278422

https://polska-org.pl/7278465,foto.html?idEntity=7278422

Zdjęcie poniżej pochodzi z Narodowego Archiwum Cyfrowego i przedstawia model autobusu z innych części kraju :)

17/01/2025

Przedstawiam fragmenty mapy ze wszystkimi miejscowościami w przybliżeniu znajdujących się na terenie naszej Gminy :) Więc dla każdego coś dobrego ;) Mapa pochodzi z lat 40 XX wieku ze strony polona.pl ze zbiorów domeny publicznej.

Nazwy miejscowości pod zdjęciami :)

16/01/2025

Jeden z budynków gospodarczych Spółdzielni w Komornikach z 1987 i z 2024 roku.

16/01/2025

Oto mapa Zimina z 1825 roku

Źródło: Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa

Dobra kórnickie. Mapy Fundacji "Zakłady Kórnickie" ; 72x69 cm ; 1:5 089 ; Żymin zob. Zimin ; Plan podkl. na płótnie, a krawędzie wykończone zieloną, tekstylną lamówką. ; Na odwrocie czarnym tuszem, ołówkiem: No 68, Ziemino z r. 1825, Zymino, Zimino, 153.

Sygnatura:
sygn.M IV 124

PAN Biblioteka Kórnicka

08/01/2025

Przeglądając inne mapy natrafiłem na taką związana z siecią telegraficzną z 1926 roku. Oto jej fragment dotyczący naszej gminy. Cała dotyczy dawnego Województwa Wielkopolskiego. Niestety nie ma do niej legendy więc nie wyjaśnię co oznaczają te numery obok wymienionych miejscowości. Patrząc na mapę możemy zorientować że linia telegraficzna biegła wzdłuż linii Średzkiej Kolei Powiatowej. Wyjątkiem stanowi u nas miejscowość Gowarzewo, które łączyło się ze Swarzędzem.

Czym właściwie był telegraf? Telegraf było to urządzenie kablowe, które służyło do przekazywania wiadomości tekstowej, na odległość. Jak dzisiejsze nasze SMS-y ;)

https://pl.wikipedia.org/wiki/Telegraf

Znajdowały się one w urzędach pocztowych. Takie rządzenie znajdowało się np. w Gowarzewie na ul. Alei Kasztanowej 1 w budynku dawnej poczty.

https://polska-org.pl/9788517,foto.html?idEntity=7278422

Dzisiaj mając telefony komórkowe nie zdajemy sobie sprawę jak technologia komunikacyjna zmieniała w przeciągu prawie 200 lat. A nawet dalej zaczynając od pieszych posłańców po listy królewskie i kościelne po dzisiejszą technologie.

07/01/2025

Wczorajsze odkrycie dotyczące znalezionej tablicy niemieckiej szkoły w Markowicach w czasie okupacji hitlerowskiej spowodowało do zastanowienia jaki był odsetek ludności polskiej w gminie i okolicach. Niestety na chwilę obecną nie znalazłem dostępną mapę, którą mogłem opublikować na FB, więc przedstawiam mapę z 1913 roku przedstawiającą ta tematykę. Jak widać na terenie obecnej gminy Kleszczewo Polacy stanowili od 50% do 75 % w kolorze czerwonym. Natomiast w zielonym kolorze zaznaczano majątki niemieckiej komisji kolonizacyjnej. Co pokazuję jaka ilość Niemców była osiedlona na terenach ówczesnego Wielkiego Księstwa Poznańskiego i jakie miały wpływy instytucje niemieckie.

W okresie międzywojenny większość Niemców z Poznania wyemigrowało do Rzeszy nie czując się obywatelami polskimi. Przyczyniło się do tego, że Poznań był najbardziej polskim miastem na terenie II RP. Jako ciekawostkę można dodać, że był również najbardziej antysemickim, mimo, że zamieszkiwało w tym okresie najmniej Żydów.

Co do majątków wiejskich i popowstańczej polityki Niemiec, które po odpływie ludności Niemieckiej i Żydowskiej, która czuła się Niemcami. W 1922 roku władze Niemieckie postanowiła namawiać ludność Niemiecką do pozostania na terenie II RP, aby mieć argument, że są to ziemie rdzennie Niemieckie a Polska jest tylko bękartem Traktatu Wersalskiego.

W okresie międzywojennym była tylko jedna szkoła ewangelicka dla Niemców na terenie naszej gminy w miejscowości Gowarzewo w dawnym pałacu. Reszta szkół Tulce, Komorniki, Gowarzewo szkoła katolicka, Kleszczewo, Markowice, Krerowo, Nagradowice,
Zimin były szkołami polskimi.

W czasie okupacji niemieckiej na chwilę obecną wiadomo, że dla Niemców były szkoły w Gowarzewie, Komornikach i Markowicach. Duże prawdopodobieństwo, że w innych szkołach były szkoły dla dzieci niemieckich oraz cieszące się złą sławą szkoły dla dzieci polskich, w których to przy użyciu chłosty uczono dzieci polskie posłuszeństwa wobec Niemców, gdzie mieli nauczyć się tylko liczyć i czytać po niemiecku.

W okresie okupacji niemieckiej dodatkowo deportowano ludność polską do Generalnego Gubernatorstwa, a w ich miejsce sprowadzano Niemców Bałtyckich z ZSRR. Aż do 1945 roku kiedy po przegranej wojnie większość Niemców opuściła Polskę.

Jeśli mają Państwo jeszcze jakieś większe informację proszę o kontakt. Temat postaram się jeszcze rozwinąć po uzyskaniu większych danych.

06/01/2025

Jeszcze przed świętami udało się znaleźć inne tablicę po byłym przedszkolu w Komornikach. Za zdjęcie dziękuję OSP Komorniki 👍

06/01/2025

Co jakiś czas udaje się znaleźć ciekawe skarby związane z historią naszej gminy. Pojawiają się one co jakiś czas, a ukryte mogą być w zakamarkach naszych szaf :)

Przedstawiam zdjęcie, które pochodzi od Pana Mikołaja Sochy sołtysa Markowic. Na zdjęciu jest tablica informująca, że w budynku dawnej polskiej szkoły znajdowała się niemiecka szkoła w czasie okupacji hitlerowskiej. Napis w tłumaczeniu brzmi "Niemiecka szkoła podstawowa w Markowicach".

Możliwe że w czasie okupacji dawne polskie szkoły służyły dla dzieciom niemieckim. Oznacza to, że nie wszystkie przedwojenne polskie szkoły w naszej gminie nie zostały przez hitlerowców zamknięte w czasie okupacji.

Krótka historia tablicy została ona znalazła przez Pana Mikołaja w budynku gospodarczym w czasie porządków, wcześniej zakopana była niedaleko szkoły w polu, gdy mieszkaniec byłej szkoły w czasie kopania ogródka znalazł ja i zaniósł do pomieszczenia gospodarczego.

Jeżeli maja Państwo jeszcze jakieś skarby lub wspomnienia zapraszam do kontaktu :)

03/01/2025

Oto zdjęcia przesłane przez osobę obserwującą. Pierwsze zdjęcie przedstawia mieszkańca Gowarzewa w czasie powstania wielkopolskiego. Zdjęcie zostało wykonane prawdopodobnie w miejscowości Siekierki Wielkie obok kościoła w nieistniejącej już kuźni. Trzecie zdjęcie jest rekonstrukcją tego pierwszego:) Za zdjęcia serdecznie dziękuję i zapraszam do dzielenia się swoimi zdjęciami można je wysłać na maila [email protected] lub na Messengera.

31/12/2024

25/12/2024

Związku ze zbliżającą się 106 rocznicą wybuchu Powstania Wielkopolskiego zapraszam uczczenia tego wydarzenia w naszej Gminie 27.12 od 14:30 w Gowarzewie.

Natomiast poniżej przedstawiam skany pocztówek wydanych przez Wydawnictwo Miejskie Posnania w 2018 roku z cyklu Akwarele Leona Prauzińskiego przedstawiające wydarzenie powstania wielkopolskiego pochodzące ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu.

Opis pocztówek w plikach :)

23/12/2024

Śródka zabudowania pod nr 7
Zdjęcia z 1992 r. zabytek.pl i 2024 r. DGK

1. Budynek gospodarczy z 1910-1920 rok
2. Budynek mieszkalny z 1912 rok
3. Obora z 1914 rok

22/12/2024

Czworaki nr 2 i 3 w Śródce wybudowane pod koniec XIX wieku. Zdjęcia pochodzą z 1982 roku (zabytek.pl) i z 2024 roku (DGK).

21/12/2024

Tulce tuż widok na pomnik Chrystusa za kościołem. Jak się ten teren zmieniał?

1. Zdjęcie lata 50 XX wieku udostępnione przez Gminę Kleszczewo :)
2. Zdjęcie z 1987 roku zabytek.pl
3. Zdjęcie z 2022 roku DGK
4. Zdjęcie z 2024 roku DGK

21/12/2024

Oto biografie niektórych Powstańców Wielkopolskich, związanych z Gminą Kleszczewo. Tym razem zapraszam na biografie Stefana Górki.

Górka Stefan (1897-1956)- urodzony w Buku, w którym skończył szkołę. W 1916 roku zmobilizowany do armii pruskiej. Uczestnik I wojny światowej. Na początku 1919 roku powrócił do Poznania na pogrzeb rodziny. W dniu 5.01.1919 roku postanowił wstąpić w szeregi powstańców wielkopolskich. Brał udział w walkach na froncie zachodnim min. w Buku, Opalenicy i Zbąszyniu. W marcu 1919 roku uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej w rejonie Lwowa, później na froncie litewsko-białoruskim.
W okresie międzywojennym w 1925 roku zakupił 22 hektarowe gospodarstwo po niemieckie w Gowarzewie. W 1936-1939 pełnił tam funkcję sołtysa. W czasie wojny zginęli jego dwaj bracia Jan i Franciszek w obozie koncentracyjnym w Dachau.
Po wojnie Stefan uznany został za kułaka. A jego najmłodszy syn Ireneusz w latach 1952-1954 przymusowo wysłany został do kopalni węgla w Dąbrowie Górniczej. Ożenił się z Antonina z domu Korcz. Mieli 3 synów Zdzisława, Wiktora i Ireneusza. Stefan Górka zmarł w Poznaniu w 1956 roku. Pochowany na cmentarzu w Tulcach.

Źródło: Halina Kowalewska "Powstańcy Wielkopolscy Ziemi Kleszczewskiej", Kleszczewo 2018 r.

17/12/2024

W budynku dawnej szkoły i przedszkola w Komornikach wybuch pożar😢 Na szczęście nikomu nic się nie stało.