30/04/2022
Nawiązując jeszcze luźno do przemijającego nastroju wielkanocnego, warto wspomnieć pewnej nietypowej ozdobie, którą wymieniają kroniki Katedry Krakowskiej. Średniowieczne kościoły bez wątpienia wyróżniały się większą różnorodnością wyposażenia i dekoracji niż to, co możemy zastać w nich obecnie, począwszy od ołtarzy po misternie wykonane relikwiarze w wymyślnych kształtach. Niewielu jednak wie, że w świątyniach można było oglądać również... strusie jaja, zdobiące kaplice oraz ołtarze.
W chrześcijańskiej filozofii j**o znane jest przede wszystkim jako symbol życia - zarówno jego początek, jak i tryumf nad śmiercią (a stąd już, naturalnie, prosta droga do konotacji ze Zmartwychwstaniem Chrystusa). W tymże kontekście jajka pochodzące od strusia posiadały jeszcze bardziej wyjątkowe znaczenie - jak tłumaczy treść "Fizjologusa", anonimowego wczesnośredniowiecznego traktatu. Mianowicie strusie najpierw zakopują swoje jaja w piasku, a następnie czekają, aż wygrzeją się one w promieniach słonecznych - dzięki nagromadzonemu ciepłu młode się finalnie wykluwają. Tłumaczono to jako alegorię dosłownego "powstania żywych z piachu" - wskrzeszenia dusz i ponownego przyjścia Chrystusa.
Jaja strusie można było zaobserwować w kościołach w przeróżnych formach - pełniły funkcje relikwiarzy, wazonów na ołtarzach, a także ozdabiały kaplice, zwisając ze sklepienia na długich łańcuchach (lub na drewnianych belkach) Choć tradycja tych "jajich" dekoracji najpopularniejsza była wśród chrześcijan wschodnich, od Bizancjum aż po Kościół Koptyjski, to nierzadko można było się z nimi spotkać i w świątyniach katolickich, a nawet w żydowskich synagogach. W wypadku krakowskiej katedry strusie jaja po raz pierwszy wymieniane są już w 1118, w drugim inwentarzu skarbca katedralnego, gdzie takowe dwie sztuki miały być przechowywane. Podobne j**o, już kilka wieków później, miało również wchodzić w skład wyposażenia Kaplicy Zygmuntowskiej. Bogate oprawione oraz zdobione, zwisało z najwyższego szczytu sufitu, od samej latarni kopuły, prawdopodobnie tuż przed, zachowanym do dziś, posrebrzanym norymberskim ołtarzem.
Chcesz dowiedzieć się więcej bądź zobaczyć najbardziej interesujące zakątki Krakowa? Zapraszamy na naszą stronę https://www.przewodnik-miejski.krakow.pl/
