ACONCAGUA
Aconcagua języku keczua, dialekcie huarpe znaczy Acconcahuac – Kamienny Strażnik, najwyższy szczyt Andów i Ameryki Południowej (także półkuli zachodniej i południowej) o wysokości 6962 m n.p.m. Rejon Aconcagua charakteryzuje się surowym krajobrazem górskim, skały, turnie, lodowce, nie występuje tu praktycznie roślinność. Po raz pierwszy szczyt zdobył Szwajcar Matthias Zurbriggen 14 lipca
1897 r. W 1934 roku pierwsza polska wyprawa andyjska w składzie: Wiktor Ostrowski, Stefan Daszyński, Konstanty Jodko-Narkiewicz, Stefan Osiecki, Adam Karpiński, Jan Dorawski wytyczyła nową drogę od strony wschodniej, przez lodowiec nazwany później Lodowcem Polaków. Wyprawy alpinistyczne na masyw Aconcagua, ze względu na występujące tam specyficzne warunki atmosferyczne, stają się kluczowym etapem przygotowań do ataku na Mount Everest. Korony Ziemi. Inne sukcesy I polskiej wyprawy andyjskiej:
- Mercedario 6720 m n.p.m. – A. Karpiński, W. Ostrowski, S. Daszyński, S. Osiecki
- Cerro de la Ramada 6410 m n.p.m – K. Jodko-Narkiewicz
- La Mesa 6200 m n.p.m. – W. Ostrowski, J. Dorawski
- Alma Negra 6120 m n.p.m. – W. Dorawski
- Zdobycie trzech dziewiczych pięciotysięczników
- Odkrycie szczyty Cerro „N”, który został nazwany przez Argentyńczyków Pico Polaco i zdobyty dopiero 1958 roku. WIKTOR OSTROWSKI
Patron wyprawy
(1905-1992)
Jeden z najsłynniejszych polskich podróżników, eksploratorów, taterników, alpinistów i andynistów. Urodził się 16 czerwca 1905 r. w Jekaterynosławiu, obecnie Dniepropetrowsk na Ukrainie. Zmarł. 19 stycznia 1992 w Warszawie. Z wykształcenia inżynier budownictwa lądowego, z zamiłowania fotograf, dokumentalista i pisarz. Autor książek reportażowych. Ukończył Gimnazjum w Sosnowcu. Studiował na wydziale budowy dróg i mostów Politechniki Warszawskiej. W latach 1930-1935 dokonał szeregu pierwszych wejść wspinaczkowych w Tatrach, m.in. południowym filarem Smoczego Szczytu w 1930 r., wraz z Bolesławem Chwaścińskim i dolną połową środka północnej ściany Małego Kieżmarowskiego Szczytu w 1932 r., z Bolesławem Chwaścińskim i Wiesławem Stanisławskim, a także pierwszego wejścia zimowego na Smoczy Szczyt w 1935 r., wespół z Justynem Wojsznisem. Uczestniczył w polskich wyprawach w Alpy (1932 i 1937) i Andy (1933-1934). Jako pierwszy wraz z polską ekspedycją stanął na szczycie Mercedario. Wytyczył nową, wschodnią drogę na najwyższy szczyt kontynentu, Aconcagua zwaną dziś "Ruta de los Polacos". Jego imię od 1968 roku, nosi jeden z lodowców na Mercerdario, Glacier Ostrowski. Zdobywał też szczyty Kaukazu (1935) oraz Patagonii (1952). Organizował własne wyprawy po Afryce, w 1945 zdobył Kilimandżaro.Debiutował jako reportażysta i dokumentalista w 1934 r. Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku, której był żołnierzem, następnie został internowany na Litwie. W późniejszym czasie poprzez obozy jenieckie w ZSRR dostał się do armii Andresa i przeszedł kampanię włoską, walcząc m.in. pod Monte Cassino. Cały czas fotografował i dokumentował miejsca i ludzi stając się „pamięcią” tych wydarzeń. Po wojnie podróżował po Afryce, w 1947 roku osiadł w Buenos Aires.Był kierownikiem pierwszej argentyńskiej ekspedycji wysokogórskiej na Lądolód Patagoński. Wspinał się też na szczyty Afryki, Kaukazu, Alp, gór Iranu i Kurdystanu. W 1966 roku uczestniczył w ekspedycji badającej bagnisto wodną pustynię Laguna Ibera, pomiędzy rzekami Parana i Urugwaj. Badał kulturę i obyczaje Indian Araukanów-Mapuche. Po powrocie do Polski w 1975 roku był autorem licznych odczytów radiowych i publicznych, poświęconych swoim wyprawom. Był członkiem honorowym Klubu Wysokogórskiego, Polskiego Związku Alpinizmu w Warszawie i licznych organizacji górskich za granicą. Swoje wyprawy pięknie opisał w książkach: Na szczytach Kordylierów (1935), W skale i lodzie (1937), Na szczyt świata (1938), Żołnierz z Monte Cassino (1945), Safari przez Czarny Ląd (1947), Wyżej niż kondory (1959), Życie wielkiej rzeki (1983). CELE WYPRAWY
Głównym celem wyprawy jest wierne odtworzenie wyprawy i zdobycie kilku szczytów w strojach i z ekwipunkiem z epoki. Podejmiemy się trudu udokumentowania, a następnie odtworzenia wszystkich szczegółów pionierskiej wyprawy z 1934 roku. Była to pierwsza egzotyczna wyprawa środowiska alpinistycznego w Polsce w najwyższe góry Ameryki, drugie góry świata i stała się ona podwaliną do niekwestionowanego królowania polaków na ośmiotysięcznikach himalajskich zimą w latach 80-tych, była to długa droga, niemniej wyprawa na Aconcaguę w 1934 stanowiła jej początek. Chcemy odszukać ludzi (potomków uczestników wyprawy) pamiątki, a także film dokumentalny, który w chwili obecnej znajduje się w archiwach londyńskich, aby na tej podstawie odtworzyć wszystkie szczegóły. Na realizację tego celu składa się zdobycie góry Aconcagua drogą, którą wyprawa wytyczyła w 1934 roku, czyli drogą wschodnią, a podrodze wejście na szczyt Mercardio, przejście masywu Ramady oraz zdobycie Pico Polaco. Dotychczasowe wyprawy zdobywały szczyt od strony zachodniej i południowej. Następnym ważnym elementem wyprawy jest realizacja filmu, który pozwoli przywrócić pamięć o wybitnych pionierach, zdobywcach, a przede wszystkim przedstawi sylwetkę Wiktora Ostrowskiego, Stefana Karpińskiego i innych, wybitnych alpinistów i znawców gór młodemu pokoleniu Polaków. Do realizacji tego przedsięwzięcia zaprosiliśmy wybitnych wspinaczy, pasjonatów gór, którzy posiadają na swoim koncie sukcesy: Piotra Sztaba, Krzysztofa Starka, Łukasza Deptę, Tomasza Suchanka, Mariusza Kopackiego, Łukasza Drewniaka, ludzi o wyraźnych i mocnych osobowościach nie obawiających się żadnych wyzwań, oraz wybitnych filmowców dokumentalistów: Marka Kłosowicza, autora min. filmu „Cisza” i cyklu filmów dokumentalnych o polskich himalaistach i Monikę Góralewską dziennikarkę, dokumentalistkę, operatora Janusza Susa. PLAN WYPRAWY
Planując wyprawę skupiliśmy się na jej wartości historycznej dla polskiego alpinizmu, a także na mało znanej postaci Wiktora Ostrowskiego, Adama Karpińskiego i innych, równie wybitnych osobowościach, członkach wyprawy:
Konstanty Narkiewicz-Jodko – kierownik I wyprawy Andyjskiej, badał na niej promieniowanie kosmiczne. Z wykształcenia doktor filozofii, fizyk, taternik, alpinista, podróżnik, baloniarz, żeglarz. Organizował pierwsze wyprawy w góry Islandii, północnej Afryki, i Spitsbergenu. Marzył aby w latach trzydziestych zorganizować polską wyprawę na K2. Autor książki w walce o szczyty Andów – w której opisuje I wyprawę Andyjską
Jan Kazimierz Dorawski – z wykształcenia doktor medycyny, na wyprawie pełnił rolę lekarza oraz prowadził na niej badania nad wpływem wysokości na człowieka. Taternik, alpinista, historyk himalaizmu. Był kierownikiem pionierskiej wyprawy w góry Atlas w Maroku. Napisał szereg artykułów oraz książki Walka o szczyt świata (1955), Człowiek zdobywa Himalaje (1957) oraz Wysoko w Andach (1961). Ostatni tytuł to alternatywny opis wobec książki W. Ostrowskiego i K. Narkiewicza-Jodko co działo się na I wyprawie andyjskiej. Adam Karpiński – posiadał wykształcenie inżynierskie, podczas wyprawy prowadził badania metrologiczne i topograficzne, odpowiedzialny był również za ekwipunek wyprawy. Był pilotem i konstruktorem samolotów. W latach 20 i 30 XX wieku był jedną z najbarwniejszych postaci wspinaczki wysokogórskiej. Tworzył sprzęt alpinistyczny według swoich pomysłów i sam go testował (skonstruował m.in. pierwszy dwupowłokowy namiot szturmowy Akar-Ramda, czy rak obuty). Miał śmiałe plany zdobycia Mount Everestu czy K2. Zginał podczas wyprawy himalajskiej pod szczytem Trisul. Stefanie Osieckim - wybitny taternik, architekt, filmowiec, autor filmu dokumentalnego „7000 metrów nad poziomem morza", który nakręcił na I wyprawie andyjskiej. Stefanie Daszyńskim – inżynier górnictwa, podczas wyprawy pełnił rolę geologa wyprawy. Zwiedził Góry Skaliste a Ameryce Północnej, Maroko, Australie. Chcemy sporządzić dokumentację tego przedsięwzięcia odtwarzając wiernie szczegóły ekwipunku i stroju przy współpracy m.in. z Polskim Związkiem Alpinizmu. To co odróżnia tę wyprawę od innych to fakt, że przyświeca nam idea wyjścia na szczyt w strojach z epoki, przeżycia trudności bez współczesnych udogodnień technicznych i materiałowych,
w historyczny sposób. Planujemy wybrać się trasą, która wiedzie na szczyt drogą wschodnią, a rozpoczyna się w Puente del Inca (2700 m.). Ze względu na duży wysiłek organizacyjny plan i program wyjazdu został tak opracowany, aby zmaksymalizować szanse powodzenia. Dzielić się on będzie na kilka etapów:
· etap I: Obejmuje zgromadzenie opisów, szczegółów, wiedzy sprzed lat. Pomagać nam w tym będą profesjonaliści, historycy, geografowie, najbliższa rodzina W. Ostrowskiego. Etap ten powinien zakończyć się sporządzeniem dokumentacji na bazie której wykonamy wszystkie niezbędne elementy ekwipunku i stroju. Na tym etapie skontaktujemy się też z archiwum londyńskim z zapytaniem możliwość ściągnięcia oryginalnego filmu z wyprawy w 1934 roku, który będzie fundamentem historycznym, a także materiałem, który chcemy wykorzystać podczas kręcenia naszego dokumentu.
· etap II : Na tym etapie chcemy pozyskać akces sponsorów i patronów medialnych i rozpoczniemy żmudne odtwarzanie elementów ekwipunku wyprawy i prace przygotowawcze oraz przygotowanie dokumentacji na potrzeby filmu.
· etap III: Wyprawa. Obejmuje transport i przygotowania przed wyprawą na miejscu w Argentynie. Rozpoczęcie wyprawy, założenie obozów bazowych, zdobycie szczytów Mercedario, Ramada, Pico Polaco, Aconcagua,
· etap IV: Dokumentacja filmowa podczas wyprawy i bezpośrednio po niej, połączona z szukaniem śladów po Wiktorze Ostrowskim, który przez nastepne 20 lat żył w Buenos Aires. Jak powszechnie wiadomo, andyjskie lato jest bardzo kapryśne. Często wieją bardzo silne i zimne wiatry, które są źródłem odmrożeń. Również wysokość stwarzać może wiele problemów. Dlatego niezwykle ważna jest dobra aklimatyzacja! W Andach występuje bardzo suche powietrze. To zwiększa możliwość odwodnienia organizmu i dlatego wyprawa będzie bardzo elastyczna (w przeciwieństwie do obecnych) gdyż działanie w górach uzależnione jest od wielu czynników. Program akcji górskiej jest tak ułożony, aby w razie nieudanego wejścia na szczyt np. ze względu na złą pogodę lub gorsze samopoczucie, możliwe było ponowienie ataku. Musimy także pamiętać o tym iż cały czas będziemy kręcić zdjęcia filmowe na różnych wysokościach, oraz o tym, że jesteśmy zdani na siebie. WSTĘPNY PROGRAM WYPRAWY cześć I
1 dzień - przylot do Santiago de Chile, nocleg.
2 dzień - przejazd do Mendozy w Argentynie. Załatwienie pozwoleń.
3 dzień - przejazd do Puente del Inca. Ostatnie przygotowania do wyprawy.
4 dzień - wejście do Parku Narodowego Aconcagua, marsz doliną Horcones. Nocleg w namiotach.
5 dzień - Aklimatyzacja. Założenie naszej bazy.
6 dzień - Aklimatyzacja w bazie. Penetracja okolicy - peniteny
7 dzień - Początek akcji górskiej. Wynoszenie pierwszego depozytu w kierunku przełęczy Kondorów.
8 - 43 dzień - okres wynoszenia depozytów, zakładania obozów, wyjścia na szczyty. Wszystko zależy od pogody i samopoczucia.
44 – 50 dzień - likwidacja bazy i zejście do Puente del Inca
51 dzień - powrót do Chile, do Santiago.
52 dzień - dzień rezerwowy.
53 dzień - powrót do kraju. Do kraju wraca grupa zdobywców szczytu. Na miejscu pozostaje ekipa filmowa, która realizuje II części projektu. BUENOS AIRES POSZUKIWANIE ŚLADÓW WITOLDA OSTROWSKIEGO cześć II
Druga cześć projektu to wyjazd do Buenos Aires, kontakt z osobami, które znały Ostrowskiego, kontakt z Ambasadą Polski, wizyta w stowarzyszeniach wysokogórskich, odnalezienie domu w którym mieszkał, dokumentowanie miejsc z nim związanych. Całość projektu, zdobycie szczytu Mercedario, Ramady i Aconcagua oraz wędrówkę śladami Wiktora Ostrowskiego, będzie filmowana. Powstanie z tego film dokumentalny, który w czasach współczesnych osadza dokonania podróżnika. Będzie to też próba konfrontacji z trudnościami, które pierwsza polska ekspedycja napotkała w tamtych czasach. Film zamierzamy pokazać na wszystkich festiwalach górskich, a także w kanałach tematycznych takich telewizji. Rozmowy trwają. Gwarantem sukcesu są jego twórcy: Monika Góralewska wybitna dokumentalistka TVN, autorka wielu reportaży, filmu o Lechu Wałęsie, pierwsza producentka programu UWAGA w TVN, Tomasz Kłosowicz, reżyser filmu „Cisza” który zdobył wiele nagród, a także fantastycznego cyklu dokumentalnego o polskich himalaistach oraz operator Janusz Sus. Projekt jest bardzo szczególny i stanowi dużą wartość historyczną. Może on być
Wprowadzony w życie tylko dzięki sponsorom. REALIZACJA PROJEKTU
Ponieważ całe przedsięwzięcie jest wielopłaszczyznowe i jego realizacja na każdym z etapów wymaga pracy wielu ludzi oraz współpracy z wieloma podmiotami na pierwszym etapie chcemy zawiązać Stowarzyszenie im. Wiktora Ostrowskiego, które jako osobowość prawna będzie partnerem we wszystkich rozmowach ze sponsorami, partnerami i instytucjami. Każda z zaangażowanych osób jest odpowiedzialna za konkretny obszar działań. Jola Stachura – producent, producent wykonawczy projektu
Monika Góralewska –reżyser, scenarzysta filmowy
Tomasz Kłosowicz – reżyser, współscenarzysta
Janusz Sus - operator
EKIPA
KRZYSZTOF STAREK
Alpinista z aktywnym stażem 19 lat. Świat gór stał się dla niego także źródłem inspiracji do uprawiania "sztuki wspinaczkowej", zarówno na formach małych, jak i tych największych. Uczestnik wielu wypraw w Himalaje, Pamir, Pamiro-Ałaj. Obecnie uczestnik zimowej wyprawy na Broad Peak. Pociągają go dalekie wyprawy i egzotyczne miejsca, a zainteresowania sportowe, podróżnicze i artystyczne łączy ciekawym okiem fotografa. Instruktor Narciarstwa PZN -pasjonuje go freeriding i ski alpinizm. Członek kadry polski Polskiego Związku Alpinizmu
MARIUSZ KOPACKI
Taternik z 17 letnim doświadczeniem górskim, pasjonat wielo-wyciagowych dróg sportowych, miłośnik kolarstwa szosowego na swoim koncie ma miedzy innymi rajd do Istambułu. Zimą aktywny narciarz skiturowy, z głową pełna ciekawych pomysłów. W górach wysokich będzie debiutantem, nie znającym wpływu wysokości na swój organizm, dlatego pewnie przeżycia uczestników pionierskiej wyprawy z 1934 roku mogą mu być szczególnie bliskie.