18/12/2023
Người biết đi vòng sẽ là người chiến thắng!
- Bài viết: Bác sỹ Trần Văn Phúc
"🚸 𝐍𝐡𝐚̀ 𝐭𝐚̂𝐦 𝐥𝐢́ 𝐡𝐨̣𝐜 𝐧𝐠𝐮̛𝐨̛̀𝐢 𝐌𝐲̃ 𝐂𝐚𝐫𝐥 𝐑𝐚𝐧𝐬𝐨𝐦 𝐑𝐨𝐠𝐞𝐫𝐬 𝐧𝐨́𝐢 𝐫𝐚̆̀𝐧𝐠, 𝐭𝐫𝐚̣𝐧𝐠 𝐭𝐡𝐚́𝐢 𝐜𝐚𝐨 𝐧𝐡𝐚̂́𝐭 𝐭𝐫𝐨𝐧𝐠 𝐪𝐮𝐚́ 𝐭𝐫𝐢̀𝐧𝐡 𝐭𝐫𝐮̛𝐨̛̉𝐧𝐠 𝐭𝐡𝐚̀𝐧𝐡 𝐜𝐮̉𝐚 𝐦𝐨̣̂𝐭 𝐜𝐨𝐧 𝐧𝐠𝐮̛𝐨̛̀𝐢 𝐠𝐢𝐨̂́𝐧𝐠 𝐧𝐡𝐮̛ 𝐝𝐨̀𝐧𝐠 𝐬𝐨̂𝐧𝐠, 𝐜𝐡𝐮̛́ 𝐤𝐡𝐨̂𝐧𝐠 𝐩𝐡𝐚̉𝐢 𝐥𝐚̀ 𝐧𝐡𝐮̛̃𝐧𝐠 𝐭𝐚̉𝐧𝐠 đ𝐚́ 𝐜𝐮̛́𝐧𝐠.
Dòng sông luôn chọn đi đường vòng.
Bạn hãy xem bản đồ địa hình một ngọn núi, tôi minh hoạ trong ảnh, một bên dốc núi dựng đứng, bên kia thoai thoải. Những đường khép kín gọi là đường đồng mức. Đường đồng mức là chu vi ngọn núi ở một độ cao nhất định. Nghĩa là, nếu ta dùng một mặt phẳng song song với mặt nước biển, cứ thế nâng dần độ cao, ta sẽ được các đường khép kín đồng mức nhỏ dần, cuối cùng chỉ còn một điểm là đỉnh núi.
Dòng sông minh hoạ bằng màu xanh.
Hãy nhìn kĩ, dòng sông xanh luôn giao nhau vuông góc với đường đồng mức, hay nói theo thuật ngữ toán học thì dòng sông vuông góc với đường tiếp tuyến của đường đồng mức tại điểm giao nhau.
Nếu ngọn núi là hình nón chính xác chúng ta học ở cấp 3, thì các đường đồng mức là những vòng tròn đồng tâm, lúc này nước từ trên đỉnh núi chảy xuống sẽ theo một đường thẳng, tức là con sông không bị cong. Nhưng đường viền của ngọn núi không bao giờ là hình tròn, nên dòng sông không chảy theo đường thẳng, mà phải theo đường ngoằn ngoèo, đây là bí mật của tự nhiên.
Nhưng bí mật này chính là toán học.
Theo lí thuyết, nước chảy từ trên cao xuống thấp, bạn sẽ mặc định hướng dòng nước chảy tuỳ ý, nhưng thực tế không phải vậy. Sông chọn hướng chảy dốc nhất, hướng dốc nhất là hướng vuông góc với đường đồng mức, nói chính xác là vuông góc với tiếp tuyến của đường đồng mức tại tiếp điểm. Trong toán học, bất kì ai đã nghiên cứu đạo hàm có hướng và gradient trong giải tích đều biết rằng, tốc độ thay đổi là nhanh nhất theo hướng vuông góc này. Sông Nile ở Ai Cập, sông Amazon ở Brazil, sông Dương Tử ở Trung Quốc, sông Mississippi ở Hoà Kỳ, sông Yenisei ở Nga, hay bất kì con sông hoặc phụ lưu nào khác, đều chịu sự điều chỉnh của luật này.
Dòng sông không ngu ngốc chảy theo đường thẳng.
Để chảy nhanh nhất, dòng sông bắt buộc phải chọn đường vòng, đường vòng là trạng thái bình thường trong tự nhiên, còn đi đường thẳng là trạng thái bất thường, bởi vì khi dòng sông tiến về phía trước, nó sẽ gặp phải nhiều chướng ngại vật khác nhau, một số trong đó không thể vượt qua được, nên dòng nước phải chọn đi đường vòng.
Mọi thứ trong tự nhiên cũng thế.
Và cuộc đời cũng vậy
Trong hành trình của đời người, tất cả chúng ta đều thích đi trên con đường thẳng tắp, tắm mình dưới ánh nắng ấm áp, được hưởng thụ tất cả những gì tốt đẹp nhất. Tuy nhiên, cuộc sống đi theo đường vòng là điều bình thường, đường thẳng là tai nạn. Nếu bạn chỉ nhăm nhăm chọn đường thẳng mà đi, bạn sẽ rất khó tới đích, sẽ chết lặng khi gặp phải chướng ngại vật không thể vượt qua. Ví dụ hàng ngày bạn đi làm, con đường bạn đang đi thẳng tắp nhưng bỗng nhiên bị tắc, nếu bạn không vòng qua ngõ khác mà cứ đứng chờ đợi, thì bạn sẽ muộn giờ làm, sẽ bị lãnh đạo kỉ luật và trừ lương. Một ví dụ khác, bạn mới tốt nghiệp đại học ra trường, bạn cầm tấm bằng đến gặp giám đốc xin một chỗ làm tốt, thì bạn sẽ bị từ chối. Muốn được việc, bạn phải nhờ người quen giúp đỡ, phải chấp nhận làm cu li ở những vị trí khó khăn, để từng bước tiến lên. Mỗi bước chân trong cuộc đời là một con đường bạn phải đi, có nhiều lí do để phải đi đường vòng, ví dụ phước của bạn chưa tăng, năng lực của bạn đủ, nợ nần... đi đường vòng là cách để bạn rèn luyện bản thân, nhận ra lí tưởng, hiểu được sự thật, biết những việc cần làm; tất cả những điều đó giúp bạn tiến về đích nhanh hơn.
Đường đời không có gì thuận buồm xuôi gió.
Những điều bạn theo đuổi, dù có nỗ lực đến đâu, thì bạn vẫn thường xuyên bị thất vọng. Hoặc bạn lo lắng, bất lực, oán giận. Hoặc bạn tích cực, lạc quan, tìm kiếm một con đường mới. Hai sự lựa chọn, hai kết quả, nhưng chắc chắn kến quả sau tốt hơn.
Khi gặp phải khó khăn, bạn hãy chọn đường vòng, bởi đường vòng giúp bạn có đủ thời gian và sự trải nghiệm để nhìn thật sâu vào mình, nhận ra ưu khuyết điểm của mình một cách khách quan và bình tĩnh hơn, từ đó kịp thời điều chỉnh hướng đi, phát huy điểm mạnh và khắc phục điểm yếu, chọn phương cách hành động phù hợp với mình, tận dụng hoàn cảnh, chiến thắng bằng sự thông minh.
Chim cánh cụt ở Nam Cực là một ví dụ điển hình.
Nếu dùng đôi chân yếu ớt và đôi cánh không thể bay của mình, thì chim cánh cụt không bao giờ leo được lên tảng băng, sẽ bị chết chìm dưới đáy biển. Nhưng loài chim này đã khôn ngoan chọn đường vòng. Đầu tiên chúng lặn xuống biển khá sâu, sau đó nhảy lên không trung bằng lực đẩy sức nổi của nước biến để vẽ một đường hình chữ S hoàn hảo, giúp chim cánh cụt lên được tảng băng dễ dàng. Đối mặt với những khó khăn tưởng như không thể vượt qua, tại sao chú chim cánh cụt lại giành được chiến thắng, bởi vì loài chim này có trí tuệ để đi đường vòng, biết phát huy thế mạnh của mình, tránh những khuyết điểm của bản thân, tránh những khó khăn không thể vượt qua, tìm ra cách thức phù hợp để tiến lên thành công.
Có một kỉ niệm thời ấu thơ, tôi và bạn hàng xóm bắt chuồn chuồn chơi, cách chơi là thả chuồn chuồn ở trong nhà. Cửa chính nhà bạn có ô kính nên khép lại. Qua ô kính, những con chuồn chuồn phát hiện ra những tia sáng chiếu qua cửa kính, cùng với màu xanh tươi của cây cối bên ngoài. Chuồn chuồn lao tới không chút do dự. Nhưng lần nào chúng cũng bị đập đầu vào kính, rơi xuống, phải rất lâu mới tỉnh lại. Sau đó chuồn chuồn bay vòng quanh căn phòng, tiếp tục lấy đà lao về phía ô kính, tất nhiên lại đập đầu rơi xuống đất.
Tôi luôn mở cửa sổ phía sau đợi chuồn chuồn bay ra.
Nhưng vì cửa sổ không có ánh sáng, không có trời đất bao la và cây cối xanh tươi, nên chuồn chuồn không muốn thử bay vòng qua cửa sổ.
Theo đuổi ánh sáng, theo đuổi tự do, theo đuổi ấm no hạnh phúc, đó không chỉ là bản chất của con người, mà hầu hết các sinh vật sống đều vậy. Tôi quan sát nhiều người và nhận thấy, d gặp thất bại đến thế nào, thì họ vẫn luôn kiên quyết tìm con đường ngắn nhất để tới nơi tươi sáng hơn. Tuy nhiên, khi nhớ lại những con chuồn chuồn đập vào ô kính, tôi nghiệm ra một điều rằng, để đạt được mục tiêu đôi khi chúng ta phải thay đổi hướng đi, có thể hướng đi xa vời và vô vọng hơn, nhưng không thể mãi mãi luẩn quẩn giữa cố gắng và thất bại cho đến khi thất bại hoàn toàn. Mặc dù tinh thần không bao giờ đầu hàng là rất đáng khâm phục, nhưng nếu thấy mục tiêu bị chặn bởi một bức tường núi dựng đứng mà không có đường leo lên, thì cần phải thay đổi hướng đi đường vòng.
Cuộc sống không bao giờ là con đường thẳng.
Mỗi khi đi bộ trên đường, nếu bạn cố chú ý để đi theo một đường thẳng, lấy vạch kẻ đường làm tham chiếu, thì đó cũng sẽ không phải là một đường thẳng tuyệt đối, sự cố ý đó chỉ dẫn đến chứng ám ảnh cưỡng chế. Nếu cứ cố đi theo đường thẳng năng lượng tiêu tốn sẽ rất lớn. Ví dụ con đường từ đỉnh núi Tam Đảo xuống chân núi, thay vì đường ngoằn ngoèo lên xuống uốn lượn như hiện nay, nếu xây dựng một con đường thẳng tắp, du khách lao từ đỉnh núi xuống chân núi rất nhanh, nhưng lại tốn nhân mạng, 100 người chắc chết 99 người.
Đường vòng là con đường thuận theo tự nhiên.
Người thuận thuận theo đất, đất thuận theo trời, trời thuận theo đạo, đạo con đường thì lại thuận theo tự nhiên. Mọi con sông trên thế giới đều không thẳng. Mặc dù về lí thuyết hình học, đường thẳng là ngắn nhất, nhưng trong cuộc sống và trong thế giới tự nhiên thì không nhất thiết đường thẳng là nhanh nhất, chỉ khi tuân theo tự nhiên và học các hài hoà với tự nhiên, thì chúng ta mới đạt được tốc độ về đích nhanh nhất.
Con người là chủ quan, thế giới tự nhiên là khách quan, khi nhận thấy con đường mình đi không bằng phẳng, hãy đi đường vòng xa hơn một chút, chỉ cần đặt ra mục tiêu và kiên nhẫn thực hiện, trên con đường tưởng như tối tăm vô vọng, hãy vượt qua chướng ngại vật, xây cầu và trải đường, đó là những cách để mình gần hơn một chút với mục tiêu chiến thắng. Hãy như những dòng sông, như con chim cánh cụt, chứ đừng như con chuồn chuồn lao đến thế giới tự do theo cách bất chấp để rồi chuốc lấy thất bại.
Nhà văn Pháp Renon đã nói: Con đường chúng ta đi là đường núi lên xuống, quanh co, nhiều ngã rẽ, vòng vèo, chúng ta thường có cảm giác như đang quay lưng lại với mục tiêu, thực tế là chúng ta luôn ngày càng tiến gần đến mục tiêu hơn.
Người biết đi vòng sẽ là người chiến thắng."
Ảnh: EzigoTaiwan
