Krakowski Kazmierz - Oprowadzanie - fakty,mity,legendy,ciekawostki.

24/02/2024

Kazimierz,ciekawe miejsca

10/02/2024

A tym czasem na Kazimierzu 😉 w deszczu minęli się Chasydzi z amerykańskim wojskiem

10/02/2024

Singer to jedna z najstarszych knajp na Kazimierzu, funkcjonująca nieprzerwanie od lat 90. XX wieku. Mimo złej sławy, jaką cieszyła się wtedy dzielnica, postanowili zainwestować w to miejsce. Singer jest jednym z pierwszych barów na Kazimierzu i w zasadzie wynalazł estetykę, którą obecnie kojarzymy z tą dzielnicą: pęknięte lustra, mroczne obrazy, krzywe antyki i światło świec. Mimo swojego długiego stażu, wysokiej reputacji i obecności turystów, Singer zachował swój niepowtarzalny charakter
Kawiarnia Singer znajduje się przy ulicy Estery 20 w Krakowie. To miejsce, gdzie można delektować się kawą, piwem, herbatą, gorącą czekoladą lub pysznym deserem. Wnętrze jest pełne uroku, a meble i dekoracje tworzą niepowtarzalny klimat. Singer to prawdziwa ikona Kazimierza, która przyciąga zarówno mieszkańców, jak i turystów.

06/02/2024

Na otwarcie wystawy "HerStories" zapraszamy jutro, ale już za chwilę, o godzinie 11.40 na antenie Radio TOK FM, w audycji "Kultura osobista" będziecie mogli posłuchać Anny Wencel, kuratorki wystawy, która opowie o jej przygotowaniu i historiach kobiet, które zostały na niej zaprezentowane.
https://audycje.tokfm.pl/audycja/79,Kultura-Osobista

04/02/2024

Żydowski Kraków przez kilkaset lat był jednym z najważniejszych miast w żydowskim świecie. To tutaj mieszkali najwybitniejsi żydowscy uczeni, tutaj ukształtowała się aszkenazyjska tożsamość – tożsamość Żydów Europy Środkowowschodniej.

04/02/2024

Dawno temu, kiedyś na Kazimierzu, Pub Stajnia

29/01/2024

Ratusz kazimierski – Muzeum Etnograficzne (Plac Wolnica)
Przy placu Wolnica stoi wielki budynek obecnego Muzeum Etnograficznego. Kiedyś jednak był to ratusz i siedziba władz miasta Kazimierz, jego budowę rozpoczęto w 1414 roku. Od tego czasu był oczywiście wielokrotnie przebudowywany, ale gdy Kazimierz stracił status miasta, jego ratusz popadł w ruinę i stopniowo zmniejszano ten budynek. Aktualnie mało pozostało z pierwotnego jego kształtu, ale stare mury oraz historyczne obrazy można obejrzeć w środku, w Muzeum Etnograficznym (które zresztą bardzo lubię).Plac Wolnica pełnił kiedyś funkcję rynku głównego miasta Kazimierz: były tam kramy, waga, postrzygalnia. W latach 30. i 40. XX wieku zmieniono jednak charakter tego placu i aktualnie jest tam pusto. Czasem odbywają się jednak wydarzenia kulturalne.

26/01/2024

Getto, istniejące w Podgórzu w latach 1941-1943, było krwawym i tragicznym etapem eksterminacji krakowskich Żydów.

Przed wybuchem II wojny światowej w Krakowie mieszkało ponad 64 000 Żydów (około 25% ludności miasta). Po przymusowych wysiedleniach, trwających od samego początku wojny, pozostało ich około 16 000. 3 marca 1941 roku władze okupacyjne wydały rozporządzenie o utworzeniu dla nich „żydowskiej dzielnicy mieszkaniowej” w Podgórzu, gdzie mieli się przenieść do 20 marca. Granice getta (choć tej nazwy oficjalnie nie używano) biegły ulicami: Kącik, Traugutta, Lwowska, Rękawka, wschodnia i północna pierzeja Rynku Podgórskiego, Brodzińskiego, Piwna, Nadwiślańska i plac Zgody (dziś Bohaterów Getta). Ogółem stało na tym obszarze 320 kamienic, zamieszkanych dotąd przez ok. 3500 osób, którym nakazano opuszczenie tego terenu, podobnie jak funkcjonującym tu przedsiębiorstwom. Nakaz nie objął jedynej na tym terenie apteki, prowadzonej przez Polaka Tadeusza Pankiewicza, który wkrótce pozostał jedynym nie-Żydem mieszkającym w getcie (Apteka Pod Orłem).

„Żydowską dzielnicę mieszkaniową” otoczono trzymetrowej wysokości murem z arkadowym zwieńczeniem, szyderczo wystylizowanym na wzór macew – żydowskich nagrobków. Do getta prowadziły cztery bramy; główna z napisem Jüdischer Wohnbezirk mieściła się u zbiegu ulicy Limanowskiego i Rynku Podgórskiego.Ulicami Lwowską i Limanowskiego przejeżdżał tramwaj, jednak wewnątrz murów nie było przystanków, a pasażerom zabroniono nawet patrzenia przez okna na getto (zakaz ten oczywiście łamano, a zdarzało się, że z tramwaju wyrzucano pakunki z żywnością). Od października 1941 roku za opuszczenie getta bez przepustki karano śmiercią. Taka sama kara groziła osobom udzielającym pomocy uciekinierom. Wkrótce zakazano korzystania z poczty oraz zamurowano wszystkie parterowe okna od aryjskiej strony, co odcięło getto od przekazywanej tymi kanałami pomocy żywnościowej. W odizolowanej od reszty miasta, przeludnionej dzielnicy panował coraz większy głód.
Wkrótce w getcie rozpoczęły się akcje deportacji do obozów zagłady i obozów pracy przymusowej (m.in. w podkrakowskim Płaszowie). Wyjątkowo brutalne wysiedlenia przeprowadzono w getcie w czerwcu i październiku 1942 roku: wiele osób zginęło wówczas na ulicach getta podczas łapanek i transportu. Wśród nich byli m.in. zaprzyjaźnieni ze sobą artyści: malarz Abraham Neuman oraz ludowy pieśniarz i poeta Mordechaj Gebirtig, rozstrzelani w tzw. „krwawy czwartek” 4 czerwca 1942 roku. Mordowano na miejscu lub wywożono pacjentów szpitali oraz dzieci z sierocińca, w którym przebywały także dzieci pracujących rodziców. Część wywiezionych rozstrzeliwano nad przygotowanymi przez więźniów w Płaszowie masowymi grobami.
W 1942 roku kilkakrotnie zmniejszano obszar getta. Pod koniec roku podzielono je na dwie części oddzielone drutem kolczastym – „A” przeznaczoną dla osób zdolnych do pracy oraz „B” dla dzieci, osób starszych i chorych.Wreszcie 13 i 14 marca 1943 roku hitlerowcy przeprowadzili ostateczną likwidację krakowskiego getta. Około 6 000 uznanych za zdolnych do pracy mieszkańców getta A wysiedlono do obozu w Płaszowie. Ich dzieci do lat 14 musiały pozostać w sierocińcu. Następnego dnia zgromadzono na placu Zgody mieszkańców getta B. Na miejscu rozstrzelano ok. tysiąc osób, w tym starców, chorych i lekarzy ze szpitala, dzieci i matki, które nie chciały ich opuścić. Pozostałych wywieziono do KL Auschwitz. Na zakończenie akcji esesmani przeszukiwali opuszczone budynki, mordując wszystkich, którzy próbowali się ukryć.

O tych marcowych wydarzeniach przypomina instalacja na placu Bohaterów Getta (dawniej Zgody): rzeźby-krzesła nawiązują do obrazu wyludnionego getta pełnego porzuconych sprzętów i przedmiotów. Co roku w rocznicę likwidacji getta organizowany jest Marsz Pamięci. Jego uczestnicy przechodzą z placu Bohaterów Getta na teren dawnego obozu w Płaszowie – trasą, która dla krakowskich Żydów była drogą na śmierć.

Jedyną pozostałością getta są dwa zachowane fragmenty murów: przy ul. Lwowskiej oraz przy szkole na ul. Limanowskiego 60/62 (na tyłach).

26/01/2024

Dziś Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu!
Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu – święto uchwalone 1 listopada 2005 roku przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w celu uczczenia pamięci ofiar pochodzenia żydowskiego, pomordowanych w czasie II wojny światowej przez nazistowskie Niemcy.

17/01/2024

O życiu ortodoksyjnych Żydówek w Krakowie opowiedzą Wam w czwartek 18.01 o 18:00 eduktorki:
Olga Adamowska z i
Miriam Synger, autorka profilu i książki o tym samym tytule.

Spotkanie poprowadzi dr Edyta Gawron, prezeska fundacji Galicja Jewish Heritage Institute.

Spotkanie w języku polskim.
Wstęp wolny.

31/12/2023

Drodzy,życze Wam, aby nadchodzący rok 2024 był dla Was szczęśliwy - pełen pokoju, harmonii i wszelkiej pomyślności w życiu rodzinnym i zawodowym. Do zobaczenia w nowym roku! 😊

24/12/2023

Niech ten czas świąteczny będzie pełen miłości, radości, odpoczynku 🎄

29/10/2023

Takie widoki tylko na Krakowskim Kazimierzu!

zwiedzaj Kazmierz z przewodnikiem
zapraszam

28/10/2023

Szalom Szabat🙏🕎❤️

17/10/2023

Kocham to miejsce, magiczny Kazimierz

15/10/2023

Krakòw
Kazimierz

27/09/2023

Chała znaczy po hebrajsku "ofiara". Znana jest od 380 r. p.n.e. Żydzi składali w ofierze bochenki upieczone w piątkowy poranek. Po zburzeniu Świątyni w 70 r. n.e. Żydzi zaczęli piec małe chlebki. Odmawiali blogosławieństwa nad nimi w swych domach i przypalali kawałeczek ciasta na pamiątkę zburzenia Świątyni. Chały lekko słone, puszyste, drożdżowe, pszenne w postaci zaplecionego warkocza pojawiły się u Żydów środkowoeuropejskich w średniowieczu. Do wypieku challah używa się drobno zmielonej mąki, można ją wzbogacić garścią rodzynek, miodem czy szafranem.
Na Święto Rosz ha-Szana wypieka się challah (chałkę) okrągłą lub w kształcie korony. Jest ona symbolem pokoju, jedności i stworzenia świata. Jej kształt przypominający głowę symbolizuje pełnię błogosławieństw na okrągły rok oraz dostatek. Żydzi ukraińcy z okazji tego święta piekli chałki w kształcie spirali, a na Szabat w kształcie klucza. W Hiszpanii, Portugalii czy Afryce wypieka się pitty i placki a nie chałki.

18/08/2023

Dawno temu na Kazimierzu...Pub Stajnia.

27/07/2023

Dzisiaj przypada תשעה באב, czyli dziewiąty dzień miesiąca aw – Tisza be Aw. Żydzi pamiętają o kolejnej rocznicy zburzenia jerozolimskiej świątyni - zarówno pierwszej (586 p.n.e.), jak i drugiej (70 n.e.) To najsmutniejszy dzień w żydowskim kalendarzu świąt.

26/07/2023

Jeszcze do 3 września zapraszamy na wystawę multimedialnej instalacji "Miejsce śpiewających kamieni" Xawerego Deskura, inspirowaną postacią Stanisława Supłatowicza, polskiego pisarza, gawędziarza i popularyzatora kultury Rdzennych Amerykanów, lepiej znanego jako Sat-Okh.

"Miejsce śpiewających kamieni" to wystawa pracy nagrodzonej w konkursie „Pewne miejsce” – II edycji Konkursu o Nagrodę im. Chrisa Schwarza. Chris Schwarz był brytyjskim fotografem, założycielem i pierwszym dyrektorem Żydowskiego Muzeum Galicja. Jego intelektualna odwaga, chęć stawiania najtrudniejszych pytań i wysiłki podejmowane by znaleźć na nie odpowiedzi, zjednoczyły rzesze osób z różnych środowisk i wskazały im nowe drogi do zrozumienia polsko-żydowskiej historii. Chris zmarł przedwcześnie w 2007 roku, ale Muzeum do dzisiaj kontynuuje jego misję.

W 2018 roku Żydowskie Muzeum Galicja zainaugurowało poświęcony jego pamięci międzynarodowy konkurs artystyczny. Konkurs ma charakter cykliczny, a poszczególne edycje poświęcone są innym tematom. Zwycięzcą II edycji konkursu został Xawery Deskur. Wystawa będzie prezentowana w Galerii Mirisch & Lebenheim Żydowskiego Muzeum Galicja do 3 września 2023 roku.

25/07/2023

Będąc na Kazmierzu w Krakowie,nie możesz ominąć tego miejsca

21/07/2023

28/06/2023

22/06/2023

Podgórze było miastem, w którym przenikało się wiele kultur, co odbijało się w różnych aspektach życia codziennego. W związku z naszą wystawą czasową "Zanim wyrosły mury", która opowiada o Żydach w Podgórzu, mamy niezwykłą przyjemność zaprosić Państwa na spotkanie na temat języka. Pan dr Marek Tuszewicki, na co dzień wicedyrektor Instytutu Judaistyki UJ, badacz kultury żydowskiej, historyk i tłumacz w najbliższy czwartek opowie o tym, jak język hebrajski i jidysz wpływały na język polski. Zapraszamy!
22 czerwca 2023, godzina 18.00.
Wstęp bezpłatny.

09/06/2023

04/06/2023

4 czerwca 1942 roku Mordechaj Gebirtig zginął wraz z żoną i dwiema córkami. Byli prowadzeni do transportu, który miał trafić do obozu zagłady w Bełżcu. W grupie zastrzelonych był przyjaciel Gebirtiga malarz Abraham Neumann.
Czerwcowe wysiedlenie było wydarzeniem, które wstrząsnęło mieszkańcami getta. Deportacje trwały od 1 do 8 czerwca. Już 29 maja 1942 getto zostało otoczone przez niemieckie oddziały Sonderdienstu służba specjalna i policji. Ogłoszono kontrolę dokumentów. Osobom, które miały zaświadczenie o pracy rzemieślniczej w niemieckich firmach lub urzędach żydowskich, a także ich rodzinom.
W sumie wywieziono w trzech etapach wywieziono do Bełżca 7 tysięcy osób.