Tu nas jeszcze nie było (2024)

10/06/2023

Nadal cos z terenu województwa kujawsko - pomorskiego, tym razem obiekt ściśle związany z II wojna światową, DAG Fabrik Bromberg fabryka zbrojeniowa koncernu Dynamit Nobel AG mieszcząca się na południowych obrzeżach Bydgoszczy.

Fabryka funkcjonowała w latach 1939–1945. Zadaniem fabryki była produkcja miotających i kruszących materiałów wybuchowych oraz wypełnianie nimi skorup pocisków i łusek amunicji wojskowej (elaboracja).

Fabryka znajdowała się na obszarze gęsto zalesionym, maskującym najważniejsze obiekty militarne. Część budynków jest połączona komunikacja podziemną, teren przecinały liczne bocznice kolejowe, którymi transportowano surowce i wywożono gotową amunicję. Stopień ingerencji budowniczych w terenie doskonale widać na zdjęciu "Lidarowym"

Produkcję w fabryce kontynuowano do ostatnich dni przed wkroczeniem wojsk radzieckich i polskich. 22 stycznia 1945 r. podjęto decyzję o zatrzymaniu produkcji i ewakuacji niemieckiego personelu. Niemcy nie zniszczyli urządzeń technicznych, lecz zabrali dokumentację techniczną i zdołali wydostać się z miasta.

Wojska Radzieckie całkowicie ogołociły zakład z urządzeń i wyposażenia. Aktualnie częścią zachowanych obiektów opiekuje się placówka muzealna Exploseum.

Zwiedzanie odbywa się samodzielnie lub w grupach z przewodnikiem po rezerwacji telefonicznej. Trwa ok. 2 godzin i obejmuje przejście specjalnie wytyczoną trasą przez wszystkie obiekty łączącymi je tunelami oraz ścieżkami, oglądanie wystaw, multimediów, a także krótkiego filmu. W zwiedzaniu pomagają multimedia w postaci podkładów muzycznych, efektów dźwiękowych, filmów i ekranów interaktywnych.

Część obiektów natomiast stoi opuszczona, mniej lub bardziej zniszczona, zwiedzać można na własne ryzyko

31/05/2023

Powoli zbliżamy się do końca naszej relacji z wypadu na Kujawy, dzisiaj odwiedzimy pałac w Jankowie w powiecie inowrocławskim.

Pałac wybudowany w latach 90 XIX wieku, w stylu neogotyku angielskiego, na wydłużonym, nieregularnym rzucie. Dominantę stanowi czterokondygnacyjna wieża na planie kwadratu, oraz okrągła wieża klatki schodowej w narożu południowo-zachodnim, zwieńczona krenelażem. Od frontu kolumnowy ganek (portyk).

Historia pałacu można by rzec jest dość klasyczna, po wojnie miała w nim siedzibę Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna, po 1989 został sprywatyzowany. Na początku dość zaawansowane prace remontowo-konserwatorskie zostały podjęte zarówno na pałacu jak i w parku, jednakże nie zostały dokończone, a nieruchomość kilkakrotnie zmieniła właściciela. W ostatnich latach dla ratowania zabytku powstała fundacja Jankowo, jednakże do 2014 r. w obiekcie nie nastąpiły żadne zmiany.

24/05/2023

Dziś jeszcze jeden post związany z tematem górnictwa węgla brunatnego w okolicach Konina. Można powiedzieć że to obszar klęski ekologicznej, miejsce martwe, pozbawione życia a jednak nie pozbawione uroku, może kojarzyć się wręcz z egzotycznymi Malediwami

Jezioro Turkusowe, sztuczne, poprzemysłowe jezioro o zielonkawo-niebieskiej barwie, od której wzięła się jego nazwa. Jest pozostałością po odkrywce węgla brunatnego „Gosławice” Kopalni Węgla Brunatnego Konin. Jezioro powstało w latach 70. XX w., gdy wyrobisko zostało zalane wodą. Do jeziora odprowadzane były odpady z elektrowni, a w wyniku ich mineralizacji woda przybrała turkusowy kolor i ma ona odczyn silnie zasadowy. Oczywiście kąpiel w nim to nie jest dobry pomysł.

20/05/2023

Dziś wpis o kompletnie innej tematyce, na pograniczu Kujaw i Wielkopolski, rzucającym się w oczy elementem krajobrazu są kopalnie odkrywkowe węgla brunatnego. Wydobycie na ternie Konińskiego Zagłębia Węgla Brunatnego trwa od 1945 roku. Aktualnie czynne są dwie odkrywki, Lubstów i Tomisławice.

Wydobycie węgla brunatnego prowadzone jest wielkimi koparkami czerpakowymi. Jedna z takich maszyn w okolicach Kleczewa po zakończeniu eksploatacji została zachowana jako atrakcja turystyczna.

Koparka typu SchRs 315 Lauchhammerwerke firmy Lauchhammer została zbudowana w 1964 roku w NRD i w maju 1965 roku trafiła do kopalni odkrywkowej Kazimierz Południe. Wykorzystywano ją przez 45 lat. W tym czasie koparka wydobyła podobno aż 57 mln ton węgla.

Mimo że jest to jedna z mniejszych koparek jakich używano w KWB Konin to jej rozmiar robi wrażenie, ma 34.5 m długości, 15 m wysokości i masę 333 ton. Zainstalowany napęd i podwozie gąsienicowe pozwalało jej na poruszanie się z prędkością 8 m na minutę. Oficjalnie koparka została wycofana z eksploatacji 22 października 2010 roku.

17/05/2023

Jeszcze zostajemy w Kruszwicy, choć dokładniej rzecz biorąc w Kobylnikach wsi położonej u północnych granic tego miasta. Tym razem obiekt zdecydowanie młodszy od wcześniej omawianych zamków i katedr, pałac z przełomu XIX i XX wieku.

W 1900 r. landrat inowrocławski (urzędnik administrujący w Prusach powiatem) Hugo von Wilamowitz-Moellendorff wzniósł eklektyczny pałac, w miejscu dawnej rezydencji barokowej.

Pałac został wzniesiony z czerwonej, glazurowanej cegły. Budynek o nieregularnej bryle, z dwukondygnacyjny i z mieszkalnym poddaszem. Bryłę pałacu zdobi zryzalitowana część środkowa, a część frontową poprzedza arkadowy ganek zamknięty balkonem, nad którym wznosi się trójkondygnacyjna, prostokątna wieża w charakterze średniowiecznej wieży bramowej, u szczytu której znajduje się zegar, a pod nim herby właścicieli. Do wejścia głównego prowadzą schody z dwoma kamiennymi lwami na cokołach. W fasadzie ogrodowej wejście usytuowano między ryzalitami bocznymi, które poprzedza taras o tralkowej balustradzie. W skrzydle północnym wystającą z lica elewacji kolistą klatkę schodową. Korpus pałacu jest nakryty wysokim czterospadowym dachem.

Aktualnie w pałacu funkcjonuje hotel z restauracją, o mały włos byśmy w nim nocowali w czasie naszego pobytu w tym regionie, natomiast jest ogólnodostępny z zewnątrz wraz z otaczającym go parkiem

12/05/2023

Kontynuując ostatnią tradycje wpisów z wypadu na Kujawy, był zamek to musi być romańska bazylika - kościół

Bazylika kolegiacka w Kruszwicy – jeden z najlepiej zachowanych zabytków architektury romańskiej w Polsce.

Kościół wzniesiony około 1. ćwierci XII wieku. Jego powstanie związane było albo z fundacją Mieszka II, albo Bolesława Krzywoustego. Był to prawdopodobnie kościół klasztorny benedyktynów, o czym świadczy jego położenie z dala od grodu

Korpus murowany z ciosów granitowych, apsydy z piaskowcowych, górna kondygnacja wieża ceglana. Kolegiata zachowała prawie nienaruszony układ przestrzenny i bryłę, za wyjątkiem gotyckiej wieży która zastąpiła dwie boczne, romańskie. Ale trzeba pamiętać że dzisiejszy choć nawiązujący do pierwotnego wygląd, obiekt uzyskał w latach 50 XX wieku, kiedy to usunięto pseudoromańsko-gotyckie innowacje dokonane w XIX wieku przez władze pruskie

06/05/2023

I kolejny zamek na Kujawach, chyba najbardziej znany poprzez legendę "O Popielu którego zjadły myszy", tyle że nawet zakładając że w tej legendzie jest jakieś "ziarno prawdy" to zamek jest młodszy od czasów Popiela o ponad 350 lat, Zamek królewski w Kruszwicy.

Zamek został wybudowany w latach 1350–1355 z fundacji króla Kazimierza Wielkiego. Głównym celem powstania warowni był była ochrona Kujawy przed zakonem krzyżackim i kontrolą ważnego szlak handlowego.

Zamek został wzniesiony na nieregularnym planie o wymiarach 62×57 metrów, w jego skład wchodzą wieża po stronie zachodniej oraz domów: południowego, północnego (bramnego) i wschodniego. Wjazd usytuowany był od strony północno – wschodniej i chroniony przez przedbramie. Poprzedzał go most zwodzony prowadzący na podzamcze. Nad wszystkim góruje masywna ośmioboczna wieża o wysokości 32 metrów i zewnętrznej średnicy wynoszącej 13 metrów, zwaną Mysią Wieżą. Pełniła ona rolę stołpu i więzienia.

Zamek spłonął w 1519 roku, po czym został odbudowany. Ponownie warownia spłonęła w 1591 roku. Zamek został zajęty przez Szwedów w 1655 roku i spalony przez nich w 1657 roku. W XVIII i XIX wieku mury zostały rozebrane z rozkazu władz pruskich.

Do dziś z zamku zachowała się przede wszystkim wieża główna, obecnie zwana potocznie Mysią Wieżą i fragment dochodzącego do niej z dwóch stron muru. Można również zwiedzić podziemia, czytelny jest też układ pozostałych murów zamkowych.

03/05/2023

Kujawy poza zamkami, to też bogactwo zabytków architektury romańskiej, najbardziej znanym jest oczywiście Kolegiata w Tumie, ale równie ciekawym obiektem jest Bazylika Mniejsza pw. Imienia NMP w Inowrocławiu
Jest to najstarszy kościół Inowrocławia i jeden z najstarszych na Kujawach. Został zbudowany pod koniec XII wieku lub najpóźniej na początku XIII wieku (pierwsza wzmianka źródłowa o osadzie z 1185 roku). Kościół wzniesiono z ciosów granitowych oraz z cegły wykorzystanej w górnych partiach wież. Dużą ciekawostką są ryty i płaskorzeźby przedstawiające groteskowe maski ludzkie i diabelskie i inne dziwne stwory. Powstały one prawdopodobnie na przedchrześcijańskich kamieniach kultowych, wmurowanych następnie w ściany świątyni

30/04/2023

I kolejny zamek na dawnej Ziemi Łęczyckiej, Zamek w Besiekierach

Tym razem nie mamy do czynienia zamkiem królewskim ale z siedziba rycerską. Zamek wzniesiony około roku 1500, przez wojewodę łęczyckiego Mikołaja Sokołowskiego. Choć nie jest to jedyna wersja powstania tego obiektu. W roku 1597 Krzysztof Sokołowski sprzedaje Besiekiery kardynałowi warmińskiemu Andrzejowi Batoremu. Kolejnymi właścicielami są Zofia Batorówna i Jerzy Rakoczy. Około połowy XVII zamek odkupił Jan Szymon Szczawiński wojewoda brzeski i starosta łęczycki. Nowy właściciel dokonał odbudowy podupadłego zamku. Brama wjazdowa została przekształcona w wieżę. Po jej obydwu bokach od strony dziedzińca dostawiono dwa budynki gospodarcze. W roku 1731 zamek niszczy pożar. Od tego momentu postępuje powolny upadek obiektu. Opuszczony w XIX wieku popada w ruinę.

Do dziś zachował się pełen obwód zamkowych murów z ruiną domu mieszkalnego do wysokości jednej kondygnacji i reliktami podziałów wewnętrznych. Nad wszystkim góruje 18–metrowej wysokości segment zachodniej ściany wieży bramnej.

Obiekt zasadniczo dostępny, ale jakiś czas temu pojawiła się tabliczka o zakazie wstępu gdyż wejście na jego teren grozi niebezpieczeństwem

26/04/2023

Kolejny wpis z wyprawy na ziemie łęczycką i kujawską. Zamek w Kole.

Zamek wzniesiony na polecenie króla Kazimierza Wielkiego po 1365 roku w okolicach miasta Koła, zabezpieczał drogę prowadzącą z Wielkopolski w kierunku Łęczycy przez dolinę Warty. Budowla znajduje się na sztucznym wzniesieniu w zakolu Warty. Jednak najstarsze elementy zamku są przypisywane Władysławowi Łokietkowi, za jego czasów, na początku XIV wieku została zbudowana wieża-donżon, na planie kwadratu, która niestety nie zachowała się do naszych czasów. Zamek jako całość był założeniem prostokątnym o wymiarach około 30×50 metrów, z wieżą główną (bergfriedem) w południowym narożniku. Obok wieży narożnej, w odległości ponad 8 metrów, w linii wschodniej murów znajdował się czworoboczny budynek bramny. Dziedziniec zamku wypełniony był budynkami drewnianymi lub szachulcowymi i nie był wybrukowany.

Pod koniec XVI wieku zamek stracił na znaczeniu i zaczął podupadać. Już w 1577 roku miał zostać opuszczony przez starostów, którzy mieli się przenieść do niedalekiego Kościelca. W 1655 roku miał ulec ostatecznemu zniszczeniu w czasie najazdu szwedzkiego. W XVIII wieku zamek został własnością bernardynów, którzy zaczęli go rozbierać, doprowadzając wraz z niszczącym działaniem rzeki do stanu ruiny.

Aktualnie na terenie zamku trwają prace remontowe mające na celu zabezpieczenie obiektu, uzupełnienie ubytków, oczyszczenie murów, docelowo ma być możliwe wejście na wieże która ma służyć jako punkt widokowy

23/04/2023

W poprzednim poście był wspominany Zamek w Łęczycy, będąc w tej miejscowości wypada odwiedzić tez pobliską romańską Kolegiatę w Tumie, raptem kilka kilometrów dalej.

Kościół wzniesiony w XII wieku, znajdujący się w pobliżu dawnej lokalizacji wczesnośredniowiecznego grodu.
Potężna budowla jest już widoczna z daleka, choć daleko jej do strzelistych gotyckich katedr, urzeka jednak swoja monumentalnością, surowością czy czystością formy i stylu. Kolegiata zachowała do dnia dzisiejszego pierwotny układ przestrzenny. Należy do najlepszych przykładów architektury romańskiej w Polsce

Ale przy całej liście zachwytów nad tym obiektem, trzeba wspomnieć że mamy tu też do czynienia z pewną manipulacją architektoniczną. Świątynia podlegała tym samym regułom, co wszystkie inne budowle historyczne, ulegające kolejnym przebudowom, odbudowom i modernizacjom. W latach powojennych podjęto jednak decyzje o ponownej romanizacji obiektu, między innymi przywrócono wówczas romańską formę większości okien. Założono także betonowe stropy, ze względu na zagrożenie stabilności budowli. Usunięto większość gotyckich i renesansowych naleciałości. Ale mimo tych wszystkich trochę sztucznych zabiegów, kolegiata jest niewątpliwa perłą architektury romańskiej, i obiektem jak najbardziej wartym odwiedzenia.

07/04/2023

Łęczyca to miasto o średniowiecznych korzeniach, położone w samym centrum Polski, wizytówką miasta jest Zamek Królewski

Zamek jak jeden z wielu został wzniesiony przez króla Kazimierza Wielkiego w XIV wieku, prawdopodobnie między 1357 a 1370 rokiem. Prace musiały być ukończone około 1364 i 1365 roku, gdyż wówczas dwukrotnie na zamku przebywał sam Kazimierz Wielki, a parę lat później w drodze z Kalisza do Krakowa również Ludwik Węgierski.

Zamek stanął na sztucznym wzniesieniu otoczonym fosą, która zasilana była wodami przepływającej niedaleko rzeki Bzury. Niemal w całości został zbudowany z czerwonej cegły, osadzony na kamiennych fundamentach. Jest to czworobok o wymiarach około 50 x 60 metrów. Nad zamkiem góruje, zbudowana w południowo – zachodnim narożniku wieża główna, na dole o przekroju kwadratowym o boku 9,5 metra, w części górnej ośmioboczna. Pierwotnym budynkiem mieszkalnym znajdującym się na dziedzińcu zamkowym była trzykondygnacyjna budowla zwana "Domem starym", przylegająca do wschodniej i południowej części murów (w chwili obecnej, w tym miejscu znajduje się wzniesiona w końcu XVIII wieku Prochownia). Około 1563 roku do wieży bramnej od północy, wzdłuż zachodniego muru obronnego, dobudowano nowy budynek mieszkalny, zwany "Domem Nowym".

Obecnie na zamku mieści się muzeum, prezentujące ekspozycje dotyczące głównie historii regionu i powiązanej z nim sztuki ludowej.

02/04/2023

Dziś cofniemy się trochę w czasie, wypad w sierpniu zeszłego roku na Kujawy. Kraina jezior, zamków, romańskich kościołów, ale na początek zabierzemy Was pod ziemię, do Kopalnia Soli w Kłodawie
Kłodawska kopalnia soli kamiennej jest największym czynnym obiektem tego typu w Polsce, oraz najgłębsza w naszym kraju podziemną trasa turystyczna, zwiedzanie odbywa się na poziomie 600 metrów pod ziemią.
Naturalna sól kamienna o barwie białej oraz unikalnej różowej, powstałej w okresie cechsztyńskim (tj. ponad 200 mln lat wstecz) z odparowania mórz i oceanów. Sól wydobywana w Kłodawie znajduje zastosowanie jako sól kuchenna, sól dla przemysłu spożywczego, dla rolnictwa, dla przemysłu chemicznego, w drogownictwie do zimowego utrzymania dróg.
Badania przeprowadzone w latach 1937–1939 przez profesora Edwarda Janczewskiego, przyniosły odkrycie wielkiej struktury solnej ciągnącej się od Izbicy Kujawskiej po wieś Solca Wielka (powiat zgierski). Jej długość wynosi 63 km, szerokość zaś dochodzi do 4 km. Wiercenia wykonane w czasie okupacji niemieckiej i w latach 1945–1950 udokumentowały istnienie w ramach tej struktury kłodawskiego wysadu solnego największego na Niżu Polskim – o długości 26 km i maksymalnej szerokości 2 km. Mniejszy wysad – o długości 5 km i szerokości 1 km – stwierdzono w okolicach Izbicy Kujawskiej.
W kopalni stosuje się wyłącznie komorowy system eksploatacji, z pozostawieniem półek i filarów międzykomorowych. Początkowo wydobycie prowadzono na poziomach 450 i 600 m; obecnie prace górnicze prowadzi się na głębokości 750 m. Zasoby na tym poziomie zapewniają pracę kopalni na następne dziesiątki lat.
Decyzja o budowie kopalni zapadła jesienią 1949 r. W latach 1950–1954 zgłębiono szyby Michał i Barbara, po czym ruszyły prace poszukiwawcze. Eksploatację soli rozpoczęto w 1956 r. Niecałe 4 km na północny zachód od kopalni wydrążono wentylacyjny szyb Chrobry.
Kłodawska Podziemna Trasa Turystyczna dostępna jest wyłącznie w dni robocze, zwiedzanie po wcześniejszej rezerwacji miejsc.

24/03/2023

Ratusz we Wrocławiu, jeden z najlepiej zachowanych historycznych ratuszy w Polsce, jest unikatowym w skali europejskiej zabytkiem świeckiej architektury gotyckiej.

Ratusz wrocławski zbudowano na skrzyżowaniu najważniejszych dróg handlowych, na rynku, w samym centrum miasta. Najwcześniejszy, dwukondygnacyjny budynek zbudowano do roku 1299, kiedy to wypłacono wynagrodzenie budowniczym Martinusowi i Albericusowi. W 1327 roku zostały wykupione prawa wójta dziedzicznego, przez co znaczenia nabrały w mieście Rada jako organ rządzący oraz Ława jako namiastka sadownictwa. Wtedy to do narożnika północno -wschodniego dobudowano Izbę Radnych a nieco później do ściany wschodniej domu kupieckiego Izbę Wójtowską. W 1350 roku wraz ze wzrostem ilości członków Rady nadbudowano I piętro. W wieku XV pomieszczenie Izby Radnych przedłużono na wschód o pomieszczenie dla pisarza miejskiego. Rozbudowano także przez dostawienie całego traktu południowego z późnogotycką fasadą południową i jednolite przesklepienie trójnawowego już wnętrza. Sam szczyt wschodni wzniesiono około 1500 roku. Lata 1558-1559 to budowa hełmu wieńczącego wieżę ratusza. W takim stanie, prawie niezmienionym przetrwał budynek do pierwszego remontu w latach 1881 – 1891 wielokrotnie zmieniając swoje przeznaczenie. roku 1945 ratusz został uszkodzony i odremontowany 5 lat później czyli w 1950 roku. Aż do chwili obecnej kilkukrotnie odrestaurowywany.

Ogólna bryła ratusza z większością dekoracji przetrwała do naszych czasów bez istotnych zmian. Współcześnie mieści się w nim oddział wrocławskiego Muzeum Miejskiego, Muzeum Sztuki Mieszczańskiej. W piwnicach ratusza znajduje się Piwnica Świdnicka, jeden z najstarszych lokali gastronomicznych w Europie

17/03/2023

Kolejny wpis z wizyty we Wrocławiu, stała wystawa Śląska Rzeźba Kamienna XII-XVI w. Najciekawszymi eksponatami tej wystawy są trzy nagrobki śląskich książąt z rodu Piastów. Aranżacja wnętrza celowo nawiązuje do wyglądu kościelnej krypty. Najcenniejszym obiektem jest ustawiony centralnie nagrobek księcia Henryka IV Probusa (zm. 1290) wykonany pomiędzy rokiem 1300 a 1320. Pierwotnie sarkofag znajdował się na chórze ufundowanego przez księcia kościoła Św. Krzyża na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu. Sarkofag, uznawany powszechnie jest za dzieło o randze europejskiej, które stało się wzorem dla wielu gotyckich, i to nie tylko śląskich, pomników nagrobnych. Obok niego zachowane kamienne płyty nagrobne: Bolesława III Rozrzutnego, oraz poległego pod Legnicą Henryka II Pobożnego. Uwagę zwraca też jeden z najstarszych zabytków wrocławskiej kolekcji, romański tympanon z Ołbina, pochodzący prawdopodobnie z portalu rozebranego w 1529 roku kościoła Najświętszej Marii Panny i Świętego Wincentego na wrocławskim Ołbinie.

10/03/2023

Wpis z zeszłotygodniowej wizyty we Wrocławiu.
Mauzoleum Piastów Śląskich mieści się w kościele św. Klary i św. Jadwigi przy pl. Nankiera. Zniszczoną w czasie wojny główną nawę kościoła zdecydowano się przekształcić w mauzoleum, budując w latach 1968–1970 nowy strop na wysokości pierwotnych gotyckich sklepień. Pośrodku pomieszczenia znajduje się pełno postaciowy nagrobek Henryka VI, ostatniego księcia wrocławskiego, po jego śmierci księstwo przypadło królowi czeskiemu. Poza tym w Mauzoleum znajdują się płyty nagrobne: Henryka III Białego i Henryka V Grubego, a także kilkunastu książęcych córek (w większości opatek klasztoru), cześć płyt nie jest chyba rozpoznana

24/02/2023

Za tydzień wybieramy się do Wrocławia, wyjazd krótki, kliku dniowy i będziemy skupiać się na Wrocławiu średniowiecznym . Z tej okazji taki post wprowadzający w tematykę. Herby, inskrypcje, epitafia nagrobne szlachta śląskiej w kościele w Świerzawie.

Kościół z racji stanu zachowania i braku poważniejszych przeróbek jest bardzo cennym zabytkiem architektury romańskiej. Większość bryły jest niezmieniona od XIII wieku. Jedynie na początku XVI wieku od zachodu dobudowana została czworoboczna wieża, natomiast od strony południowo – zachodniej czworoboczna przybudówka. Kościół uważany jest za jedną z najlepiej zachowanych budowli romańskich w Polsce. W środku odkryte w 1977 roku pod warstwami tynku ścienne malowidła o tematyce zwierzęcej i roślinnej pochodzą z XIII wieku. Oraz zespół pochodzących z XVI w. kamiennych płyt nagrobnych i epitafiów przedstawicieli rodów v. Hoberg (późniejszy Hochbergowie z Roztoki i Książa), v. Zedlitz i v. Nimptsch.

Kościół nie pełni obecnie funkcji sakralnych. Jest obiektem muzealnym.

17/02/2023

Kontynuacja wpisu z zeszłego tygodnia, zwiedzając Fort XIII Twierdzy Modlin, warto też wpaść do jego południowego sąsiada Fortu XII w Janowie.

Fort XII został wzniesiony w ramach budowy drugiego, zewnętrznego pierścienia fortów w latach 1912-1915.

Według informacji zaczerpniętych ze strony forty.waw.pl "Fort był projektowany na bazie fortu wzorcowego F1910 autorstwa inż. Bujnickiego, ale nie powstawał dokładnie wg. wzorca. Główną część fortu stanowić miała podwalnia o narysie trapezu, otoczona suchą fosą o narysie trójkąta. Fosa miała być broniona czołową kaponierą przeciwskarpową połączoną z wnętrzem fortu długą poterną. Podwalnia miała służyć zarówno jako schron, magazyn jak i częściowo jako koszary. Na końcach obu barków podwalni miały powstać tradytory. Na wale planowano stanowiska strzeleckie z betonowym przedpiersiem oraz pancerne wieżyczki obserwacyjne. Centralnie położona poterna miała prowadzić z podwalni dalej do koszar szyjowych i kaponiery szyjowej."

Fort nie został ukończony; wzniesiono jednak część zaplanowanych obiektów: połowę głównego schronu – podwalni wraz z galeriami strzeleckimi oraz poternę do kaponiery przeciwskarpowej której jednak nie ukończono, kończy się zasypana piaskiem. Nie zbudowano żadnego z planowanych tradytorów i nie zamontowano pancernych wieżyczek obserwacyjnych.

Fort jest opuszczony, dostęp jest swobodny, niestety obiekt jest traktowany jako dzikie wysypisko śmieci

10/02/2023

Mała przerwa w relacji z dolnośląskich wojaży, powrót na rodzime Mazowsze, i trochę fortyfikacji, obiekt już kiedyś odwiedzony, jeszcze nim strona "Tu nas jeszcze nie było" pojawiła się na FB. Stwierdziliśmy że warto go ponownie zobaczyć lepszym sprzętem, tzn. aparatami i latarkami a dodatkowo w śnieżnej aurze, co dość rzadkim zjawiskiem tej zimy na Mazowszu było.

Fort XIII – jeden z fortów Twierdzy Modlin, wzniesiony w ramach budowy drugiego, zewnętrznego pierścienia fortów w latach 1912-1915. Fort znajduje się pomiędzy wsiami Śniadowo i Błogosławie.

Według informacji zaczerpniętych ze strony www.forty.waw.pl fort nie powstał według standardowego projektu, zawiera w sobie dużo pomysłów autorstwa carskiego generała Konstantego Wieliczki, ale nie odpowiada żadnemu konkretnemu typowi. "Najbliżej mu do projektu F1889 w zamyśle ogólnej koncepcji, ale nie w szczegółach. Może być raczej wariacją na temat projektu fortu Bujnickiego z 1910 roku (głównie w zakresie podwalni) w połączeniu z przeciwskarpą i kaponierami z fortów Wieliczki."

Fort posiada kształt trapezu. Centralną budowlą jest sporych rozmiarów schron-podwalnia, otoczony jest suchą fosą i wałem. Na jego obydwu barkach rozpoczęto wznoszenie dwóch tradytorów artyleryjskich, które jednak nie zostały wybudowane. Fosy broniła duża kaponiera położona w przeciwskarpie u zbiegu lewego barku i czoła oraz półkaponiera u zbiegu czoła i prawego barku. Kaponiery planowano połączyć ze sobą i wnętrzem fortu poterną, która jednak nie została w całości wybudowana. Poterna centralna, wyprowadzona z podwalni w kierunku rowu jest zalana. Prawdopodobnie szyję fortu miała zamykać kaponiera, której również nie zbudowano. W stronę szyi fortu z podwalni wyprowadzony jest również krótki fragment poterny. Do wybuchu wojny w 1914 roku nie został ukończony.

Fort jest ogólnodostępny, w żaden sposób nie pilnowany, przez co oczywiście jestposprejowany, trochę zaśmiecony a złomiarze wycinają stalowe elementy, do tego ostatnio offroadowcy rozjeżdżają ziemne elementy fortu. Odradzamy wizytę w forcie w sezonie letnim, będzie niemiłosiernie zarośnięty w tym występującymi w dużych zagęszczeniu kłującymi tarniną i jeżynami, które nawet zimą potrafią utrudnić zwiedzanie

03/02/2023

Dolny Śląsk, i dla odmiany;) kolejny pałac. Podobno obiekt nawet ma jakiegoś właściciela, lecz nie widać żeby się nim interesował. Dostęp do obiektu swobodny choć coraz trudniejszy, natura jest bardzo zaborcza.

Pałac Siedlimowice, wzniesiony około 1540 roku przez rodzinę von Schindel. Pierwotny renesansowy budynek zniszczony w 1633 r przez Szwedów, został odbudowany w stylu barokowym. Rozbudowany na neorenesansowy pałac w latach 1873-1875, kolejną przebudowę przeszedł na początku XX w. Co do jego późniejszych losów, krążą dwie wersje, pierwsza że został zdewastowany przez Armię Czerwoną w 1945 a po zakończeniu II wojny światowej nie był remontowany. Drugi przekaz mówi, że to jednak nie Radzieccy lecz zwłaszcza PGR istniejący tu od 1950 roku doprowadził pałac do ruiny. Obecnie zdziczały park otaczający kiedyś pałac coraz bardziej go pochłania.

27/01/2023

Dziś wpis z tematyki fortyfikacyjnej, ale tej starszej bo dotyczącej średniowiecznych fortyfikacji miejskich miasta Namysłów

Od połowy XIV w. na polecenie cesarza Karola IV Luksemburskiego miasto Namysłów otaczane było wykonanymi z cegły oraz kamienia polnego murami obronnymi. Powodem zaangażowania monarchy był fakt, iż po włączeniu do ziem Korony Czeskiej, Namysłów stał się ważnym punktem strategicznym na pograniczu z Królestwem Polskim. Jako pierwszy wzniesiono odcinek wschodni, najbardziej dostępny i zagrożony, następnie południowy z wieżą bramy Wrocławskiej zbudowaną w 1390 roku. Zakończenie prac nastąpiło na początku XV wieku wraz z ukończeniem odcinka północnego i bramy Wodnej wzniesionej około 1415 roku. W drugiej połowie XV wieku z trzech stron miasta wzniesiono drugi, zewnętrzny pierścień murów z półkolistymi i wielobocznymi bastejami. Pierścień murów wzmocniony był łącznie 45 wieżami i basztami. Do Namysłowa prowadziła południowo – zachodnia brama Niemiecka, zwana także Wrocławską lub Brzeską oraz brama wschodnia zwana Polską, Krakowską lub Kluczborską oraz tzw. brama Wodna na północy.

Do dzisiaj zachowało się ok. 80% fortyfikacji miejskich. W okolicy ulicy Piastowskiej, znajdują się dwa arkadowe przepusty, przez które przepływa odnoga rzeki Widawy.

Namysłów posiadał również zamek, zbudowany w XIV wieku, niestety należący do Grupy Żywiec S.A. właściciela pobliskiego browarunie jest dostępny dla zwiedzających.

Tu nas jeszcze nie było