28/02/2015
صعود مصنوعی عبارت است از صعود مسیرهای سنگنوردی با کمک ابزار مصنوع دست بشر مانند طناب, پله رکاب,کارابین و امثالهم. در صعود طبیعی از ابزارهای مصنوعی برای حمایت و حفظ ایمنی فرد استفاده می شود ولی وزن صعود کننده به هیچ ابزاری وارد نمی شود و او تنها به دست و پا و عوارض سنگ اتکا دارد و تنها در شرائط اضطرار وزن خود را بر طناب و کارابین و ... وارد می کند. اما در صعود مصنوعی علاوه بر اینکه از ابزارها جهت حمایت استفاده می شود, وزن صعود کننده نیز همواره بر این ابزارها وارد می شود بعنوان مثال بجای اینکه شخص پای خود را بر یک گیره سنگی گذارده و خود را به سمت بالا هل دهد این پا را بر روی نردبانی تسمه ای و یا فلزی قابل حمل که رکاب نامیده می شود می گذارد.
صعود مصنوعی کلید مسیرهای بکر و به ظاهر غیر قابل صعودی است که روزگاری کسی فکر آنرا نیز از ذهن خود عبور نمی داد. همچنین صعود مصنوعی را شاید بتوان تنها راه ممکن برای صعود بسیاری از مسیرهای دیواره نوردی در فصل زمستان دانست.
صعود مصنوعی بزرگترین میدان برای به آزمون گذاشتن قدرت ذهن و تمرکز و تعادل جسمی و روانی یک دیواره نورد است.
تکنیک و مهارت فوق العاده بالا در ابزار گذاری , که بخاطر اینکه همواره وزن صعود کننده بر آن وارد می شود هیچگاه نمی توان غیر اصولی و بدون دقت ابزار گذاری نمود و تمرکز بالا در حرکت بر روی رکابی که بر روی هوک و یا ابزاری مینیاتوری قرار دارد که با کوچکترین تکان از جایگاه سست و لرزان خود خارج شده و سقوطی گاها" طولانی بر روی ابزارهائی که تنها تحمل وزن استاتیک صعود کننده را دارد و بسیاری مهارتها و دشواریهای دیگر در خصوص صعود مصنوعی قابل ذکر است.
درادامه اشاره ای خواهم داشت به روش درجه بندی صعودهای مصنوعی که بخشی از آن ممکن است برای برخی از دیواره نوردان ما تازگی داشته باشد
بخشی از دشواری ها و واقعیات مسستر در این روش هیجان انگیز و تکنیکال را می توان در همین معیارهای درجه بندی مشاهده نمود.
درجه بندی صعودهای مصنوعی
یکی از شاخصه های مهم که در کروکی یک مسیر سنگنوردی درج می شود "درجه سختی مسیر" است. صعودهای مصنوعی نیز همچون صعودهای طبیعی دارای روشی برای درجه بندی هستند که در ادامه توضیح داده می شود:
برای درجه بندی صعودهایی که از ابزارهای کوبشی و تخریب کننده سنگ مانند میخ ,رول , کوپر هد و امثالهم استفاده می شود حرفA بکار برده می شود(A0-A6) و برای صعودهای پاکیزه که از ابزارهای غیر کوبشی همچون فرند, ترایکم,کیل و مانند آن استفاده میشود حرفC بکار برده می شود(C0-C6).
توجه به این نکته ضروری است که درجه ارائه شده برای یک مسیر امری مطلق نیست .
A0/C0
این درجه به مسیرهائی تعلق می گیرد که عمدتا" بصورت طبیعی صعود می شوند اما در بخشهائی از آن سنگنورد بجای استفاده از عوارض طبیعی سنگ از ابزار مصنوعی کمک می گیرد. در این صعود از رکاب استفاده نمی شود اما در عوض سنگنورد در بخشهائی از مسیر با کمک گرفتن از تسمه ها و یا کوئیک دراهای متصل به ابزارهای میانی(میخ-رول-فرند-...) خود را بالا می کشد. انواع پاندوله ها و یا تراورس کششی(TENSION TRAVERS) و یا وزن آوردن بر روی ابزاز(مثلا" نشستن بر روی طناب) از انواع دیگری از صعودهای با درجه A0/C0 هستند.
A1/C1
صعود مصنوعی ساده که با بهره گیری از همه ابزارهای صعود مصنوعی در مسیرهائی با میانی های مطمئن و قابل اتکا که قابلیت تحمل پاندولیهای شدید را نیز داشته باشد انجام می شود.
A2/C2
صعود مصنوعی متوسط . ابزارهای میانی عمدتا" مطمئن هستند اما ممکن است در اثر سقوط برخی ابزارهای میانی از موقعیت خود خارج شوند اما این سقوطها در حدی نیستند که منجر به جراحت و یا مصدومیت شوند. برخی مسیرهای مصنوعی که با ابزارگذاری انجام می شوند و ابزارها علی رغم اینکه قبلیت تحمل سقوط را دارند اما در موقعیت خیلی مناسبی نیستند و موقعیت لرزانی دارند و یا امکان و شرائط مسیر اجازه دقت بالا در ابزارگذاری را نمی دهد نیز درجهC2 می گیرند.
A3/C3
صعود مصنوعی دشوار , ابزار گذاری دشوار تر می شود و همراه است با ابزارگذاری های متوالی نا مطمئن و لب مرزی, خطر سقوط تا 7 متر نیز وجود دارد.ابزار گذاری درحالیکه تنها تحملی به اندازه وزن بدن صعود کننده را دارد نیز سخت تر شده و نیاز به مهارت و دقت بالاتری دارد . مشکلات بیشتر در مسیر یابی و صعودهای خطرناک بر روی هوک و یا پرچ های قدیمی از دیگر چالشهای صعود در این کلاس است. مسیرهای با درجه C3 بیشتر صعود کنندگان مصنوعی را به چالش می کشد و ابزارگذاری های درجهC3 معمولا" نیاز به تست کردن دقیق قبل از وارد کردن وزن بدانها را دارد.در مسیرهای با درجهC3 همچنین احتمال سقوط بیشتری وجود دارد و احتمال زیپ شدن و خروج8-10 ابزار و سقوطی تا 15 متر وجود دارد البته این سقوط بسیار جدی نخواهد بود و منجر به جراحات شدید نخواهد شد.صعود بسیاری از مسیرهای با درجه A3/C3به چندین ساعت تلاش نیاز دارد.
A4/C4
صعود مصنوعی با درجه سختی بالاتر همراه با سقوطهای احتمالی خطرناک ,ابزار گذاری نامطمئن و لب مرزی و ترسناک. تا حدود 25 متر ابزار های میانی که کار گذاشته می شود تنها تحمل وزن بدن را داشته و قابلیت تحمل شوک را ندارند و احتمال سقوطهای خطرناک بر روی لبه ها و یا سقوطهای طولانی نیز وجود دارد. هر ابزار کار گذاشته شده باید طوری تست شود که بتوان با ترکیب تعدادی از میانی های نا مناسب به حد قابل قبولی از ایمنی دست یافت. صعود مسیرهائی با چنین درجه ای تنها از عهده سنگنوردان مصنوعی کار بسیار خبره و با تجربه بر می آید. بیتر مسیرهای با چنین درجه ای نیازمند میخ کوبی و استفاده از هوک است.
A4+/C4+:
ضریب خطر بالا,سخت ترین حد صعود مصنوعی برای عمده سنگنوردان. برای درک صعود در این درجه صعود A4 را تصور کنید سپس یک درجه بر سختی آن بیافزائید. در صعود مسیرهای با این درجه سختی زمان زیادی صرف می شود تا صعود کننده هر حرکت خود را با دقت بالا و کنترل همه عوامل شامل مسیر صعود ابزارهای میانی, پله رکاب و ... انجام دهد حرکتها کاملا" بایستی حساب شده انجام گرفته و از شوکهای ناگهانی و یا فشار آوردن در جهتی نامناسب و امثالهم پرهیز کرد گاهی اوقات یک ابزار به تنهائی نمی تواند وزن صعود کننده را تحمل کند و باید چندین ابزار را ترکیب نموده و برای اجرای یک حرکت بر آنها نیرو وارد نمود. در این مسیر ها سنگها عمدتا" لق ,پوسته پوسته و ناپایدار هستند . درصورت سقوط احتمال زیپ شدن و خروج متوالی ابزارها وجود دارد و همچنین احتمال برخورد با لبه های خطرناک همراه با جراحات بسیار شدید وجود دارد.
A5/C5
حد نهائی دشواری و خطر در صعودهای مصنوعی را با این درجه نشان می دهند. هیچکدام از میانی های کارگذاشته شده قابلیت تحمل شوک را نداشته و تنها در حد تحمل وزن صعود کننده هستند . مسیرهای A5/C5 از لحاظ سختی مسیری برتری نسبت به A4+/C4+ ندارند و تنها ضریب خطر و ریسک پذیری بالاتری دارند ضمنا" در مسیرهای با این درجه سختی نمی توان از ابزار مته برای ایجاد سوراخهائی ولو کوچک جهت کارگذاشتن هوک استفاده نمود و حتی یک مورد استفاده از سوراخهای ایجاد شده با مته درجه مسیر به A4/C4 کاهش می یابد. در صعود این مسیرها تنها کارگاهها هستند که مطمئن بوده و قابلیت تحمل شوک را دارند.
A6/C6
درجه ای افسانه ای, آیا مسیری با چنین درجه ای قابل صعود است؟ تنها چیزی که می تواند مسیری را ازA5/C5 سخت تر کند , کارگاههای نامطمئن است کارگاههائی که قابلیت تحمل شوک ناشی از سقوط را نداشته باشد و در صورت یک خطا از جانب صعود کنندگان و سقوط آنها بر روی یک میانی هر دو تا کف زمین به سقوط ادامه دهند!!!!
همطناب من - وبلاگی برای بیان افکارم,گزارش فعالیتهایم و انتقال تجربیاتم در حیطه کوهنوردی
