Qochari Travel

30/03/2024

Сегодня в Армении отмечается светлый праздник Пасхи. Армянское слово «Затик» (Пасха), происходит, вероятно, от слова «азатутюн, азатвел» (свобода, освобождаться) и означает избавление от страданий, зла и смерти.

Приветствуя друг друга в Пасху, русские христиане говорят: «Христос воскрес!» — «Воистину воскрес!». Армянские христиане говорят друг другу: «Христос воскрес из мертвых!» — «Благословенно Воскресение Христово!».

Идея воскресения является основополагающей в христианстве. Ее смысл в переходе от смерти к новой жизни, от земли к небу. В день Пасхи ранняя церковь отмечала распятие Христа. С 4 века акцент был смещен на Воскресение Христово, которое взяло на себя основную смысловую нагрузку.

Конкретный день празднования Пасхи долгое время оставался причиной дискуссий. Апостольские каноны требуют отмечать Пасху через сорок дней, по завершении Великого поста. Восточные христиане, следуя иудео-христианской традиции, праздновали ее по иудейскому лунному календарю — 14 нисана. В Риме Пасха праздновалась в первое воскресенье после первого новолуния по весеннему равноденствию.

В связи с тем, что день Пасхи связан с лунным календарем, она является подвижным праздником, и дата ее празднования с каждым годом может давать расхождение. Вопрос был решен на I Вселенском соборе, постановившем, что Пасху «следует отмечать в следующее после полнолуния воскресенье, наступающее после весеннего равноденствия».

Пасха для армян — семейный праздник, который каждый стремится провести в кругу близких. Среди традиционных угощений для пасхального стола у армян — яйца, крашеные в красный или бордовый цвет, сладкий плов с изюмом, красное вино, рыба и особый сладкий пирог гата. Перед тем, как испечь пирог, хозяйки добавляют в него монетку. Считается, что тот, кому она попадётся, будет счастлив весь год.

30/03/2024

Քրիստոս հարյավ ի մեռելոց
Օրհնյալ է Հարությունը Քրիստոսի

28/03/2024

Армянская апостольская церковь
Традиционное, историческое название — Апостольская церковь.Одна из древнейших христианских церквей, имеющая ряд особенностей в догматике и обряде, отличающих её как от византийского православия, так и римского католицизма. Религиоведчески, ААЦ относят к группе Древневосточных православных церквей (дохалкидонских). В богослужении используется армянский обряд. Армянская апостолькая церковь первыми проповедниками христианства в Армении и основателями церкви Армении считает апостолов Варфоломея и Фаддея из 12-и. Первым епископом в Армении, поставленным непосредственно апостолами, признан Закария (68—72). Армения — первая в мире страна, принявшая христианство в качестве государственной религии. Согласно церковной традиции, крещение Армении произошло в 301 году.

24/03/2024

Сегодня в Армении празднуют Цахказард — Вербное воскресенье.
Праздник, отмечаемый в последнее воскресенье Великого поста, по-армянски называется Цахказард ("Украшенный цветами") и посвящен торжественному входу Господню в Иерусалим перед Пасхой.
Католикос всех армян Гарегин II провозгласил Цахказард Днем благословения детей в память о том, что во время въезда Иисуса в Иерусалимский храм дети с ликованием восклицали: "Осанна Сыну Давидову" (Мат. 21:15).
В канун Вербного воскресенья, в субботу вечером, совершается богослужение Цахказарда, открываются завесы Святого Алтаря. На следующий день после утреннего богослужения проводят Св. Литургию, благословляют зеленеющие ветви оливы или ивы, и вместе со свечами раздают присутствующим в память о том, как встречали Господа с пальмовыми ветвями в руках.

22/03/2024

03/03/2024

"Vardavar" is one of favourite festivals in Armenia where people drench each other with water💦. Even strangers to strangers 🤭🤌
The ancient festival was dedicated to the worship of Astghik , the goddess of water, beauty, love and fertility.
This time "Vardavar" is represented by Disney🎥🎥

28/01/2024

28-ое январья День армии, профессиональный праздник всех военнослужащих армянских вооружённых сил.

28/01/2024

Мечтайте о том, чего вам действительно хочется, даже если вам кажется, что это невозможно🌠Мечты имеют свойства сбываться💫

10/01/2024

"Мною всю жизнь движет зависть. Я завидовал красивым — и стал обаятельным, я завидовал умным — и стал неожиданным. Завидовал талантливым — и стал гениальным".
Сергей Параджанов

31/12/2023

С наступающим новым годом. Желаю всем мира🌏, любви❤ благополучия🏞много улыбок😊

До свидания 2023🐇

Здравствуй 2024🐉

29/11/2023

Наслаждаемся осенью пока что 💛🍂
Но скоро зима🤍❄

11/11/2023

Once upon a time, Tbilisi traffic police stopped Frunzik Mkrtchyan's car. The actor returned home to Yerevan after the performances in Tbilisi.

Frunzik Mkrtchyan got out of the car to show his face. Traffic police officers pretended not to recognize and demanded the right. After looking at the driver's license, they asked me to go with them. I had to agree, my heart was anxious.

When the traffic police led the "detainee" under the bridge, this picture appeared in front of them: a Georgian table was set on the meadow, behind which the friends of Frunzik Mkrtchyan - actors of the Rustaveli Tbilisi Drama Theater.
They got up, holding glasses with golden Kakhetin, and over Kura they sang a song: "Ov, sirun, sirun, inchu motetsar, Srtys inchu imatsar..." "

People know how to have fun and relax!

05/11/2023

Часами можно смотреть на этот вид.......

03/11/2023

🤌🤌🤌

03/11/2023

Ванская рыбка и ванский кот

03/11/2023

Осенний вайб....

09/10/2023

Amazing Sevan

09/10/2023

Sevan Lake

04/10/2023

Tatev Monastery

31/08/2023

«И вспомнил Бог о Ное, и о всех зверях, и о всех скотах, бывших с ним в ковчеге; и навел Бог ветер на землю, и воды остановились. И закрылись источники бездны и окна небесные, и перестал дождь с неба. Вода же постепенно возвращалась с земли, и стала убывать вода по окончании ста пятидесяти дней. И остановился ковчег в седьмом месяце, в семнадцатый день месяца, на горах Араратских» (Книга Бытие 8:1–4).

Картина «Сошествие Ноя с горы Арарат» впервые была выставлена в Париже. Впоследствии Айвазовский подарил ее школе в Нахичевани-на-Дону. Во время Гражданской войны, в 1921 году, картина была перевезена в Ереван Мартиросом Сарьяном. В настоящее время выставлена в Национальной галерее Армении.

31/08/2023

«И лишилась жизни всякая плоть, движущаяся по земле, и птицы, и скоты, и звери, и все гады, ползающие по земле, и все люди; все, что имело дыхание духа жизни в ноздрях своих на суше, умерло. Истребилось всякое существо, которое было на поверхности земли; от человека до скота, и гадов, и птиц небесных, — все истребилось с земли, остался только Ной и что было с ним в ковчеге. Вода же усиливалась на земле сто пятьдесят дней» (Книга Бытие 7:21–24).

Картина Айвазовского И.
"Всемирный потоп".

25/08/2023

«Հրեշտականոց»

Զվարթնոցի տաճարը հայկական ճարտարապետության և հայ ժողովրդի այն եզակի կառույցներից է, որին անդրադարձել են ժամանակի բոլոր մեծանուն հայ և օտարազգի մասնագետներն ու ուսումնասիրողները: Տաճարը եզակի կառույց է, որն իր մեջ ամփոփում է հայկական ճարտարապետության դարավոր առանձնահատկություններն ու գիտելիքները:

Կառուցում

Զվարթնոցի տաճարը 7-րդ դարի կառույց է, որն իր մեջ ամփոփում է դեռևս 4-րդ դարին բնորոշ որոշ ճարտարապետական լուծումներ: Այն իր ճարտարապետական ոճով և հորինվածքներով մեծագույն ազդեցություն է ունեցել նաև հետագա դարերի ընթացքում: Տաճարի կառուցման հետ կապված պատմիչ Սեբեոսն ունի մի վկայություն, ըստ որի, Զվարթնոց տաճարը կառուցվել է Տրդատ Գ թագավորի և Գրիգոր Լուսավորչի հանդիպման վայրում:

Տաճարի օծման արարողությանը ներկա է եղել բյուզանդական Կոստանդին Բ կայսրը, ինչ խոսում էր նաև ժամանակի քաղաքական դրության մասին:

Անվան ծագում

Տաճարի անվան ընտրությունը նորից կապված է Տրդատ Գ թագավորի և Գրիգոր Լուսավորչի հետ: Ասում են, որ նրանց հանդիպումից հետո այնտեղ կառուցում են եկեղեցի և անվանում «Զվարթնոց», որը խորհրդանշում էր Գրիգոր Լուսավորչին՝ տեսիլքի ժամանակ հանդիպած հրեշտակներին: Անվանումն առաջացել է «զվարթուն» բառից: Սակայն եթե ժամանակակից հայերենում այն նշանակում է «զվարթ», «ժպտերես», ապա բառի հնացած տարբերակն օգտագործվել է «հրեշտակ» իմաստով:

Հնագիտական պեղումներ

Զվարթնոցի տաճարը բացահայտվել է նշանավոր ճարտարապետ Թ. Թորամանյանի շնորհիվ, ով իր մեծ ավանդն է ունեցել հայկական մեկ այլ յուրահատուկ կառույցի՝ Երերույքի տաճարի բացահայտման և ուսումնասիրության հարցում: Ըստ նրա, Զվարթնոցի տաճարն ունեցել է 45 մ բարձրություն՝ լինելով եռահարկ, կենտրոնակազմ և կենտրոնագմբեթ շինություն: Տաճարի նկարագրությունը, որը տվեց Թ. Թորամանյանը, ժամանակի մասնագետների համար թվում էր անիրական, քանի որ բնորոշ չէր տիպիկ հայկական ճարտարապետությանը:

Սակայն նույն ժամանակահատվածում, մեկ այլ նշանավոր ուսումնասիրող՝ Ն. Մառը, պատմական Անիի տարածքում հայտնաբերում է Գագիկ Ա Բագրատունի թագավորի արձանը՝ ձեռքին Զվարթնոցի տաճարին շատ նման մի եկեղեցու մանրակերտ: Այդ բացահայտումը հիմք է տալիս փաստել, թե որքան մեծ է եղել Զվարթնոցի տաճարի ազդեցությունը նույնիսկ 3 դար անց: Զվարթնոց տաճարի ակնառու ազդեցությունն են կրում Արևմտյան Հայաստանի Տայք նահանգի 7-րդ դարում կառուցված Բանակի և Իշխանի տաճարները, Անիի Գագկաշեն 11-րդ դարի կառույցը, Աղվանքի 7-րդ դարի Լյակիթի տաճարը:

Ուսումնասիրողները Զվարթնոցի ճարտարապետական լուծումների որոշակի ազդեցությունն են նկատում նաև Արուճի վանքում:

Սենտ Շապել

Զվարթնոցի տաճարը և ֆրանսիական Սենտ Շապել եկեղեցին ունեն մի յուրահատակ, սակայն անբացատրելի կապ: Ֆրանսիական գոթական ոճի եկեղեցին, որը հիմնադրվել է 13-րդ դարում՝ Զվարթնոցի տաճարի կառուցումից 6 դար անց, ունի աննկարագրելի գեղեցիկ հարդարանք: Զարդաքանդակներում գերակշռող են աստվածաշնչյան թեմաները, որոնցից երեքում իրենց տեղն են գտել նաև Նոյան տապանն ու ենթադրյալ Զվարթնոցի տաճարը:

Առաջին հարթաքանդակում տաճարի ֆոնին պատկերված են Նոյի որդիները, երկրորդում՝ տաճարն ու փրկված կենդանիները, իսկ երրորդում արդեն տաճարը պատկերված է Նոյան տապանում որպես փրկության խորհրդանիշ: Սենտ Շապել եկեղեցու քանդակների հիմնական մասն ավերվել են 18-րդ դարում՝ Ֆրանսիական հեղափոխության ժամանակ, սակայն պահպանված բեկորների և հնագույն վկայությունների շնորհիվ դրանք 19-րդ դարում վերաստեղծել է ֆրանսիացի քանդակագործ Ադոլֆ Վիկտոր Ժյուֆուան: Ինչից կարելի է ենթադրել, որ Զվարթնոցի տաճար հիշեցնող այդ կառույցը նույնպես նկարագրվել է ֆրանսիական հնագույն վկայություններում:

Այսպիսով՝ Զվարթնոցի տաճարը լինելով յուրահատուկ ճարտարապետական սինթեզ, իրապես եղել է երևելի հուշարձան, որի մասին իմացել և գրի են առել շատ օտարազգիներ: Եվ եթե նույնիսկ հարթանքանդակներում Զվարթնոցի տաճարը չէ, դա ևս մի անգամ վկայում է տաճարի ճարտարապետական և կառուցողական վարպետության մեծ ազդեցության մասին, որն անդրադարձել է հետագայում կառուցվող հուշարձանների ճարտարապետության վրա:

Ճարտարապետական սինթեզ

Մի շարք մասնագետներ մինչ օրս էլ շարունակում են բանավիճել, թե Զվարթնոցի տաճարը որքանով է տիպիկ հայկական ճարտարապետության ծնունդ: Այդ առիթով մասնագետների կարծիքները բաժանվում են երեք խմբի՝ առաջին, որ չնայած հայկական ճարտարապետական լուծումներին, տաճարը կրում է նաև այլ մշակույթների և ազգերի ազդեցությունը, երկրորդ՝ տաճարը տիպիկ հայկական է, և երրորդ՝ տաճարի հորինվածքները բնորոշ չեն 7-րդ դարի հայկական ճարտարապետական դպրոցին:

Անդրադառնալով այն կարծիքին, որ Զվարթնոցի տաճարը այլ ազգերի ճարտարապետական ազդեցության արդյունք է, նշվում են հիմնականում սիրիական և բյուզանդական ճարտարապետական դպրոցների մասին: Ճարտարապետ Ս. Մնացականյանը նշում է, որ հայ ճարտարապետները խնդիր ունենալով ստեղծել ներքին մեծածավալ տարածություններ, մշտապես դիմել են կառույցի երկայնական հորինվածքին, որպիսին հանդիպում ենք, օրինակ Թալինի եկեղեցու դեպքում, ինչը խախտում էր կառույցի կենտրոնագմբեթ լուծումը: Իսկ ահա Զվարթնոցի տաճարում նկատում ենք ճիշտ հակառակը՝ տաճարն ունի հզոր կենտրոնագմբեթ հորինվածք, անկախ իր մեծածավալ չափերի:

Սակայն սիրիական և բյուզանդական նմանատիպ շինությունները կառուցվել են միայն փայտից, մինչդեռ Զվարթնոցը քարե շինություն էր: Ամեն դեպքում, հայ վարպետները կյանքի են կոչում իրենց գաղափարը՝ նույնիսկ աչք փակելով այն հանգամանքի վրա, որ Հայաստանն ուժեղ սեյսմիկ գոտի է, և հնարավոր է նման մեծածավալ կառույցը երկար կյանք չունենա: Ի դեպ, տաճարի կործանման ենթադրյալ պատճառներից մեկը հենց ուժեղ երկրաշարժն է:

Սակայն տաճարի ճարտարապետական դպրոցների, օտարազգի մշակույթների ազդեցության մասին կան բազմաթիվ աշխատություններ, և անհնար կլինի ներկայացնել բոլոր նմանություններն ու տարբերությունները, որոնց մասին երբևէ խոսել կամ գրել են մասնագետները:

Տիր աստծո մեհյանը

Հնագետ Կ. Ղաֆադարյանը գրում է, որ մինչև 7-րդ դարը՝ Զվարթնոցի տաճարի կառուցումը, կյանքն այդ հատվածում բավական զարգացած է եղել: Հնագետը կարծում է, որ նույնիսկ Ուրարտական թագավորության ժամանակ, այդ տեղանքում եղել է մի տաճար, որի ավերակների վրա հետագայում կառուցվել է Տիր աստծո մեհյանը: Նա չի բացառում նաև, որ պեղումների ժամանակ հայտնաբերված խարիսխները գուցե պատկանում են այդ մեհյանին:

Ըստ երևույթին, տաճարի կառուցման ժամանակ, այդ հատվածում եղել է պարսպապատ հողատարծք, որի հարավային կողմում տեղակայված է եղել մի միանավ եկեղեցի: Չնայած մասնագետներն այդքան էլ վստահ չեն այդ հարցում, սակայն պեղումների ժամանակ հայտնաբերվել են բազմաթիվ բեկորներ, որոնք կապ չունեն տաճարի հիմնական շինարարական նյութի, նաև ճարտարապետական հորինվածքի հետ: Ուստի այն վարկածը, որ մինչ Զվարթնոց տաճարի կառուցումն այդտեղ եղել է որևէ միանավ շինություն, ոչ կարելի է հաստատակամորեն ժխտել, և ոչ էլ հաստատել:

Տաճարի վերաստեղծումը

Մի շարք ուսումնասիրողների և մասնագետների համար տարօրինակ է այն հանգամանքը, որ Զվարթնոցի տաճարի վերաստեղծման ոչ մի ծրագիր կյանքի չի կոչվում: Չնայած վերաստեղծման մի քանի ծրագրեր եղել են, սակայն դրանք չեն հաստատվել: Մասնագետները վստահ են, որ ինչպես Սոֆյայի տաճարի և Աթենքի մարմարակերտ Պանթեոնի վերաստեղծումն է նպաստել միջազգային նմանատիպ մեծ ուշադրությանը, այնպես էլ Զվարթնոցի տաճարը կարող է գրավել միջազգային հանրությանը:

Այնուամենայնիվ, վերաստեղծման հարցում տարակարծություններ նույնպես եղել են: Որոշ մասնագետներ պնդում են, որ տաճարը պետք է վերակառուցել նույն տեղում, քանի որ այլ դեպքում այն անիմաստ կլինի: Իսկ որոշ մասնագետներ էլ պնդում են, որ տաճարի պատմական տարածքում դրա վերականգնումը վերջնականորեն կոչնչացնի հուշարձանը՝ որպես պատմամշակութային արժեք: Սակայն կա մեկ այլ կարծիք, ըստ որի, տաճարի տարածքում անհնար է կառուցել նմանատիպ մեծության հուշարձան, քանի որ հողային մակերևույթն ուղղակի չի կարող կրել նմանատիպ ծանրաբեռնվածություն:

Ս. Մնացականյան «Զվարթնոցը և նույնատիպ հուշարձանները»: