Rezultati laboratorijskih ispitivanja na institutima za arheometalurgiju u Britaniji pokazali su da je teritorija današnje Srbije kolevka svetske metalurgije. Prvo topljenje metala počelo pre 7.000 godina u ataru sela Veliko Laole, na današnjem lokalitetu Belvode. Ruda se kopala na obližnoj Rudnoj glavi, prerađivala na Belovodama, a pretpostavlja se da je Pločnik, lokalitet kod današnjeg Prokuplja
, bio je neka vrsta velikog praistorijskog industrijskog centra. Zanimljiva stara rudarska okna, u koja se čak može ući, postoje i u Đavoljoj varoši. Ako se tome doda Bor, kao rudarski grad u kome postoji i Muzej rudarstva i posve nesvakidašnji, podzemni Rudarski kafić u Borskom rudniku, te rudnici kod Aleksinca i Knjaževca, dobijamo neverovatno putovanje kroz razvoj rudarstva od praistorije do današnjih dana. Manuela Graf
Zavod za proučavanje kulturnog razvitka
Klaster puteva kulture
The result of laboratory tests at the institutes of arheometalurgy in UK showned the teritory of today’s Serbia had been cradle of world metallurgy. The first metal melting began 7.000 years ago in the village Veliko Laole, today's Belovode arheological site. The ore was dug out at a nearbay mine Rudna glava, processed in Belovode, and it was believed that the Pločnik, the site of today’s Prokuplje, was a kind of prehistoric large industrial center. In Đavolja Varoš there are interesting old mining shafts, in wich you can even get in. If we add Bor as a mining town with Mining museum and, quite unusual, underground Mining Cafe in Bor’s mine, and mines near Aleksinac and Knjaževac, we get an incredible journey through mining development from prehistoric times to the present day. Manuela Graf
Centre for Study in Cultural Development
Cluster of Cultural Routes
***
Je li Srbija kolevka metalurgije? Autori projekta Razvoj metalurgije u Evroaziji: evolucija, organizacija i upotreba ranih metala na Balkanu su Miljana Radivojević (UKL), Ben Roberts (Univerzitet u Duramu) i Tilo Rern (UKL). Projekat predstavlja nastavak doktorskog istraživanja Miljane Radivojević o trenutno najstarijoj dokumentovanoj metalurgiji na svetu - staroj 7.000 godina, čiji su tragovi detektovani na lokalitetu Belovode u istočnoj Srbiji. Projekat je takođe nastavak petogodišnje saradnje među institucijama koje istražuju ovu oblast: UKL, Narodni muzej u Beogradu i Narodni muzej Toplice u Prokuplju. Projekat finansira Istraživački savet Velike Britanije za umetnost i društvene nauke (Arts and Humanities Research Council – AHRC), i u trogodišnje istraživanje biće uloženo preko pola miliona funti. Iskopavanja će biti vršena tokom ovog i narednog leta, a obrada podataka i publikacija će biti završeni do kraja 2014.
