25/12/2023
•
CAPELA DO CASTRO DE TAMBO
A instancia da Consellería de Cultura realizáronse xa os primeiros traballos de limpeza arqueolóxica na Illa de Tambo. Trátase dunha actuación na que se conta coa colaboración do Concello de Poio e a asociación Irmandade Illa de Tambo, «para documentar unha área representativa do castro existente no lugar», precisaron respecto diso desta actuación.
Trátase duns traballos de control arqueolóxico e de roza manual no castro e a súa contorna que foron adxudicados á empresa Tempos Arqueólogos S.L. por un custo total de 5.578 euros e estiveron dirixidos polo arqueólogo Francisco Alonso. O obxectivo foi «coñecer e poñer en valor o pasado deste xacemento a través da roza e corta de vexetación da chaira situada no Alto de San Fagundo, que se corresponde coa parte alta do xacemento».
Estes labores xa executados puideron constatar no interior do xacemento a existencia dos restos dunha capela. «Sabíase, máis ou menos, a zona por onde estaba pola Irmandade Illa de Tambo, que comunicara esa información, e nós o que fixemos foi un desbroce nese punto e, aparte de localizar a capela, apareceron muros... Era máis complexa do que se pensaba», destacou o propio Francisco Alonso.
De feito, a Consellería de Cultura precisou que se atoparon «máis dependencias asociadas á mesma, con grandes estruturas constituídas por muros de cachotería en seco de gran tamaño». Iso si, polo momento, descoñécese a cronoloxía exacta dos achados, aínda que «todo apunta a que se poden adscribir desde a época medieval en adiante». Esta conclusión acádase pola disposición este-oeste da estrutura principal, pero tamén pola «presenza de dovelas nas inmediacións, o que fai pensar nunha capela ou igrexa con varias estancias asociadas».
Alonso recoñeceu que a estrutura da capela sorprendeulles, xa non só pola súa situación en «a croa do castro, que é o punto máis alto da illa», senón polo feito de que tivese outras estruturas asociadas. Isto podería significar que existise un segundo edificio «onde poderían vivir uns ermitaños, por exemplo. Que estea no cumio dun monte con semellante dominio visual, non é moi habitual. Hai capelas nos cumios dos montes, pero realmente están soas. Son capelas ás que se vai facer unha romaría e pouco máis, o resto do ano están practicamente sen uso. Aquí, non. Estas estruturas asociadas parecen implicar que é unha capela con uso, con xente que a está coidando continuamente. É moi interesante».
«Lugar simbólico de culto»
Desde Cultura apuntan que «a presenza de dovelas reutilizadas no muros, podería indicar o reemprego ao longo do tempo desta zona superior do castro como lugar simbólico de culto, dado o seu dominio visual de 360 grados sobre toda a ría de Pontevedra».
Ademais, preto destas estruturas localizar gravados en pedra, que se corresponden «coa división das partes da illa executada en tempos de Montero Ríos. Tamén foron constatados os parapetos defensivos do castro da Illa de Tambo, así como varias terrazas habitacionais, onde poderían conservarse estruturas relacionadas co castro», apuntaron.
No que respecta aos parapetos defensivos, o arqueólogo Francisco Alonso destacou que se poden observar moi ben na zona norte, como as terrazas «onde podería haber vivendas. Iso si, sen escavar, simplemente á vista, a nivel superficial».
Ten claro que aínda falta moito para coñecer máis secretos que poida deparar o castro: «Esta foi a primeira intervención arqueolóxica, que consistiu nun desbroce e documentación. Foi unha intervención bastante sinxela, pero só con desbrozar, sen escavar, xa se ve a capela e que tivo usos asociados é un fito».
Culminada esta intervención, polo momento non transcendeu se se ten intención por parte da Consellería de Cultura ou por outra administración dar novos pasos nesta contorna da Illa de Tambo. Así, teranse que valorar, entre outras cuestións, se se opta por realizar algún tipo de escavación arqueolóxica ou outro tipo de traballo neste castro, posiblemente un dos máis descoñecidos da provincia de Pontevedra.
https://www.lavozdegalicia.es/noticia/pontevedra/2023/12/22/capilla-castro-tambo-era-span-langglmais-complexa-do-pensabaspan/0003_202312P22C3993.htm