02/12/2024
👏 Melanes Naxos Cyclades
Η παλιά φωτογραφία από το 1961, τραβηγμένη στα σκαλοπάτια του δημοτικού σχολείου Μελάνων, αποτυπώνει κάτι πολύ περισσότερο από μια χριστουγεννιάτικη στιγμή. Είναι ένας θησαυρός μνήμης, μια εικόνα που ξεδιπλώνει μπροστά μας την ψυχή μιας εποχής, τότε που τα Χριστούγεννα δεν μετριούνταν με φώτα και δώρα, αλλά με αγάπη, συνεργασία και ανιδιοτέλεια.
Οι μαθητές της Πέμπτης και της Έκτης τάξης είχαν αναλάβει μια αποστολή σχεδόν ηρωική: να κόψουν μια «Φίδα», από την περιοχή του Μπαλά, και να τη μεταφέρουν ως το σχολείο για να γίνει το χριστουγεννιάτικο δέντρο τους. Η πορεία ήταν δύσκολη. Το μονοπάτι τους περνούσε μέσα από τον ποταμό, οι πέτρες γλιστρούσαν, και τα χέρια τους γέμιζαν γρατζουνιές. Μα κανείς δεν παραπονέθηκε. Τα παιδιά έσφιγγαν τον κορμό, τραβούσαν και σπρώχναν, με μια δύναμη που δεν έβγαινε από τα κορμιά τους, αλλά από την καρδιά τους.
Το σχολείο εκείνη την εποχή ήταν το επίκεντρο της κοινότητας. Ο δάσκαλος δεν ήταν απλώς εκπαιδευτικός, αλλά και καθοδηγητής της ψυχής. Όταν το δέντρο έφτασε, ξεκινά μια νέα πρόκληση: ο στολισμός. Τα υλικά ήταν λιγοστά, σχεδόν ανύπαρκτα. Ο δάσκαλος, με το πείσμα και την επινοητικότητα που χαρακτήριζαν τότε τους ανθρώπους, κατέφυγε στον Δέσποτα της Μητρόπολης. Με τη βοήθεια του, και μια μικρή πίστωση 10 δραχμών από ένα ταπεινό μαγαζάκι στη Χώρα της Νάξου, εξασφαλίστηκαν λίγα μπαλόνια και κορδέλες.
Μπορεί σήμερα αυτά να φαίνονται ασήμαντα. Όμως τότε, κάθε μπαλόνι, κάθε κορδέλα ήταν ένας θησαυρός. Τα χέρια των παιδιών στόλιζαν το δέντρο με προσοχή, σαν να ήταν κάτι ιερό. Κάθε στολίδι που κρεμιόταν πάνω στα κλαδιά ήταν γεμάτο σημασία, γιατί ήταν αποτέλεσμα κόπου, επιμονής και αγάπης.
Και το δέντρο εκείνο, απλό και λιτό, στέκεται στη μνήμη μας όχι για την εντυπωσιακή του εμφάνιση, αλλά για όσα αντιπροσώπευε. Ήταν το δέντρο της κοινότητας, της αλληλεγγύης, της χαράς που γεννιέται μέσα από τα λίγα. Ήταν μια αντανάκλαση μιας εποχής όπου οι άνθρωποι ζούσαν με ελάχιστα, αλλά είχαν τα πάντα, γιατί είχαν ο ένας τον άλλον.
Αυτή η φωτογραφία δεν είναι απλώς μια στιγμή στον χρόνο. Είναι μια υπενθύμιση πως τα Χριστούγεννα δεν είναι τα δώρα, οι βιτρίνες και τα φώτα. Είναι η συνεργασία, η δημιουργία από το τίποτα, η αληθινή αγάπη που ενώνει μια κοινότητα.
Κλείνοντας τα μάτια, σχεδόν μπορείς να ακούσεις τα γέλια των παιδιών, τον ήχο των κουδουνιών του σχολείου, τον ψίθυρο του δασκάλου που καθοδηγεί και ενθαρρύνει. Μια χούφτα μπαλόνια, λίγες κορδέλες, ένα δέντρο τραβηγμένο με κόπο και αγάπη. Έτσι ήταν τα Χριστούγεννα τότε. Μικρά στα υλικά, τεράστια στην καρδιά.