23/10/2022
Niewątpliwie ciekawostką, której warto poświęcić kilka słów jest powstanie Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w Łęczycy. Okazją do tego jest przypadająca w poniedziałek 24 października - 98 rocznica utworzenia w naszym mieście tak potrzebnej organizacji. W okresie nie tak dawno odzyskanej niepodległości wydarzenie to miało za cel rozbudzenie lokalnego patriotyzmu i świadomości narodowej. Idee działania wywodziły się, w myśl słów twórcy PTK, dr Aleksandra Janowskiego „przez poznanie kraju do jego ukochania”. Dowodem rozpoczęcia działalności jest wzmianka w miesięczniku „Ziemia” z 1924 r. w zakładce Nowe Oddziały – „Powstał obecnie Oddział w Łęczycy”. Następnie w ostatnim numerze „Ziemi” z 5 XII 1926 r podano „Łęczyca – członków 28. Oddział Nowy z 1924 roku otworzył czytelnię, wydał serię widokówek z Łęczycy, urządził kurs fotografii praktycznej, 10 odczytów, 3 wycieczki. Prezesem jest p. Obrębski, sekretarzem p. Zwoliński”. Wśród pierwszych założycieli znalazł się Prezes inż. Franciszek Obrębski, nauczyciel chemii w gimnazjum męskim im. Adama Mickiewicza w Łęczycy. Na wiceprezesa został wybrany inż. Jan Olearski, absolwent Politechniki Warszawskiej, kierownik wydziału drogowego przy Starostwie Łęczyckim. Funkcję Sekretarza powierzono prof. Zwolińskiemu, a Skarbnikiem została Pani Helena Rydlewska. W skład pierwszego Zarządu weszły jeszcze panie: Jadwiga i Tekla Chrempińskie, które w latach 1911 – 1914 wchodziły w skład Zarządu Głównego PTK w Warszawie, Eugenia Dołęgowska i Eleonora Olearska. Zebrania Zarządu odbywały się najczęściej w mieszkaniu prywatnym Jadwigi Chrempińskiej, lub okazjonalnie w Bibliotece Miejskiej. Dopiero później w latach 30-tych XX wieku Oddział Łęczycki mógł poszczycić się swoją siedzibą. Aktywność w pierwszych latach działania była bardzo ożywiona i różnorodna. Przyjmowano i oprowadzano wycieczki ze wszystkich stron Polski, organizowano wycieczki w najdalsze zakątki kraju, urządzano wystawy fotograficzne i odczyty o tematyce krajoznawczej. Głównym zaś zadaniem łęczyckiego Zarządu była opieka nad zabytkami i jako taką specjalizacją wyróżniała się w okręgu łódzkim, któremu oddział podlegał. Członkowie wspierali też inne inicjatywy. Wzmiankę o tym można było zobaczyć na łamach „Ziemi” z 1926 r. opisującej społeczną akcję wśród członków towarzystwa dotyczącą zbiórki pieniędzy na budowę obiektu noclegowego. Pisano wówczas, że: „Na budowę domu wycieczkowego nad Świtezią zadeklarowały następujące oddziały: wileński – 500 zł, łęczycki – 300 zł, lubelski – 150 zł”. Znaczącą zasługą łęczyckich działaczy było powołanie w maju 1929 r. Komitetu Remontu Archikolegiaty Łęczyckiej, w efekcie rozpoczynając wieloletni program ratowania tego cennego zabytku. Nie było to jedyne przedsięwzięcie w celu zachowania śladów przeszłości. Skoncentrowano się na zabezpieczeniu ruin łęczyckiego zamku. W roczniku „Ziemia” z 1933 r. znajduje się następująca wzmianka: „w roku 1933 łęczycki oddział PTK wydzierżawił od Zarządu miasta Łęczyca zaniedbane, częściowo zamieszkałe przez woźnych magistrackich ruiny zamku Kazimierzowskiego w Łęczycy na 9 lat, zamierzając zająć się odnowieniem murów i przygotowania w nich siedziby dla oddziału i przyszłego muzeum Ziemi Łęczyckiej. Do obecnej chwili w porozumieniu z Konserwatorem Sztuki i Kultury na województwo łódzkie panem inż. Tymoteuszem Rawickim, dzięki staraniom Oddziału PTK wykonano sporo robót, mianowicie poprawiono i uzupełniono obmurowanie zewnętrzne dziedzińca zamkowego, dookoła murów wybrukowano zewnętrzne chodniki z rynsztokami, splantowano i obsadzono roślinami dziedziniec zamkowy, wyremontowano tzw prochownię wzmacniając jej mury, nakrywając dach, budując schody, tynkując izby, które nabrały obecnie przyzwoitego wyglądu i mogły być zamieszkane przez harcerzy, zaś w głównym piętrowym budynku, po wzmocnieniu murów i nakryciu dachu staroświecką dachówką przygotowuje się pomieszczenia dla muzeum i biura oddziału PTK”. Po ośmiu latach funkcjonowania organizacji, dzięki sprawdzonym działaczom, zrealizowano wiele planów. W roku 1933 oddział łęczycki Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego liczył 54 członków z następującym Zarządem: Prezes Franciszek Obrębki, wiceprezes Jan Olearski, sekretarz Janina Chrempińska, skarbnik Helena Rydlewska. Członkami zarządu byli Jadwiga Chrempińska, żona lekarza weterynarii, Jadwiga Chrempińska, żona rejenta, Maria Chrempińska, Jadwiga Cieślak, Jadwiga Cuevas, żona Konstantego – właściciela „Hotelu Polskiego” Maria Czaplińska, dr Władysław Czapliński, Eugenia Dołęgowska, Jadwiga Grodzka, ,Eleonora Olejarska, Sabina Olszewska, Włodzimierz Ratajewski i dr Stanisław Żółkowski. Kolejne lata działalności do wybuchu II Wojny Światowej, z racji doświadczenia i zaangażowania lokalnych działaczy, zapisywały się pasmem sukcesów. Dalsze losy łęczyckich turystów i krajoznawców zaprezentujemy przy kolejnej okazji.