Miejsca z historią

24/03/2024

Dom Szilo to obiekt związany z dawną kopalnią Saturn, wybudowany w 1923 roku funkcjonujący wtedy jako „Dom Kawalera” KWK Saturn, spełniający rolę „hotelu pracowniczego”. Budynek znajdujący się u zbiegu obecnych ulic Legionów i Staszica powstał z myślą o młodych ludziach, którzy przyjeżdżali do Czeladzi z zamiarem podjęcia pracy w miejscowej kopalni. To właśnie dlatego dom młodych górników nazywano „Domem Kawalera”.

zapraszamy do lektury tekstu:

Wybudowany w 1923 roku funkcjonujący wtedy jako "Dom Kawalera" KWK Saturn, spełniający rolę „hotelu pracowniczego”. W latach 90. XX w. w budynku rozpoczął działalność Dom Zakonu Misjonarzy z Marianhill.

17/01/2024

Obecnie miejsce po byłym Zakładzie Płytek Ceramicznych zostało w większości wyburzone jednak na jednym z budynków przy ulicy zachował się historyczny napis „Józefów” wykonany z ceramiki.

Zakład powstał przy dzisiejszej ulicy Katowickiej 157 w 1924 roku i szybko się rozwijał. Czeladzkie wyroby ceramiczne i sanitarne dystrybuowano w Polsce i za granicą. Symbolem fabryki był biały niedźwiedź.

Zapraszamy do lektury artykułu.

Obecnie miejsce po byłym Zakładzie Płytek Ceramicznych zostało w większości wyburzone jednak na jednym z budynków przy ulicy zachował się historyczny napis "Józefów" wykonany z ceramiki.

26/11/2023

Jednym z ważniejszych elementów krajobrazu miasta Czeladź jest rzeka Brynica. Ewolucja kształtu koryta Brynicy dokonywała się na przestrzeni licznych stuleci. Najbardziej znaczące zmiany miały jednak miejsce w XX w. - w latach 1921-1929 podjęto działania regulacyjne, a w latach czterdziestych XX wieku rozpoczęto betonowanie prostowanego koryta, które trwało aż do lat 60. XX.

Zapraszamy do lektury naszego wpisu.

Śląskie Lokalnie - małe granty FIO
Narodowy Instytut Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego
Klaster Innowacji Społecznych

Ewolucja kształtu koryta Brynicy dokonywała się na przestrzeni licznych stuleci. W latach 1921-1929 podjęto działania regulacyjne, a w latach czterdziestych XX wieku rozpoczęto betonowanie prostowanego koryta.

19/11/2023

Józef Mazur to urodzony 29 listopada 1896 w Czeladzi wybitny polski fizyk, specjalista fizyki niskich temperatur, w czasie II wojny światowej współtwórca FIDO – systemu intensywnego rozpraszania mgły, kapitan meteorolog Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii.

Józef Mazur urodził się w rodzinie Idziego, maszynisty w kopalni Saturn w Czeladzi i Franciszki z Marczyków. Miał sześcioro rodzeństwa. Po ukończeniu szkoły powszechnej przy kopalni i uzyskaniu w 1915 matury w Szkole Handlowej w Będzinie (gimnazjum realne) rozpoczął studia na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego.

Zapraszamy do zapoznania się biogramem prof. Józefa Mazura: https://miejscazhistoria.org/prof-jozef-mazur-fizyk-specjalista-fizyki-niskich-temperatur-wspoltworca-fido/

Miejsca związane z profesorem na terenie Czeladzi:

• Dom rodzinny Józefa Mazura znajdował się przy ulicy Grodzieckiej nr 16, budynek został zburzony w latach 70. – https://miejscazhistoria.org/dom-rodzinny-prof-jozefa-mazura-przy-ul-grodzieckiej-16-w-czeladzi/

• Profesor został pochowany w rodzinnym grobie Mazurów na cmentarzu parafialnym przy ul. Nowopogońskiej w Czeladzi https://miejscazhistoria.org/grob-prof-jozefa-mazura-na-cmentarzu-parafialnym-w-czeladzi/

• W 1996 w setną rocznicę urodzin profesora, z inicjatywy Wita Gruszki, radnego miasta, wstawiono w kościele św. Stanisława w Czeladzi, w bocznym przedsionku, poświęconą mu tablicę: https://miejscazhistoria.org/tablica-poswiecona-profesorowi-jozefowi-mazurowi-w-kosciele-sw-stanislawa-w-czeladzi/

• Dziadek Antoni i babcia Zuzanna Mazurowie mieszkali w Czeladzi przy ulicy Bytomskiej 2 (obecnie stoi w tym miejscu budynek banku).

Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.

Narodowy Instytut Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego
Klaster Innowacji Społecznych
Śląskie Lokalnie - małe granty FIO

Miejsca z historią Czeladź Województwo śląskie, Powiat będziński, gmina Czeladź Zobacz mapę O Czeladzi Więcej o Czeladzi O projekcie „Miejsca z historią” to interaktywna platforma łącząca geolokalizację z historią. Na naszej stronie znajdują się wpisy zawierające historie posz...

10/04/2023

Figura św. Jana Nepomucena obok kościoła pw. św. Stanisława w Czeladzi nie zawsze stała w tym miejscu. W XIX i w pierwszej połowie XX w. figura znajdowała się na rynku, a obok niej rosła dorodna lipa, będąca symbolem wolności. W 1941 roku ksiądz Józef Sobczyński zmuszony był pod naciskiem władz okupacyjnych usunąć figurę Jana Nepomucena.

Więcej informacji o rzeźbie i jej twórcy znajdziesz w naszym artykule.

Jej powstanie datowane jest na XVIII wiek. Nad głową świętego niegdyś znajdował się metalowy nimb z dziesięcioma gwiazdami oraz latarenka zamontowana na froncie cokołu.

07/02/2023

W styczniowym numerze „Echo Czeladzi” pojawił się tekst informujący o naszym projekcie.

Strona internetowa naszego projektu:
https://miejscazhistoria.org

Link do styczniowego wydania Echa Czeladzi: https://issuu.com/intracom.pl/docs/qo1o8k93b489pr2wqz590y2zz32e7xgrzxm1pks5

Miasto Czeladź

11/12/2022

Czy czeladzka pieta, ufundowana przez Helenę z Janotów Dziaczko i Walentego Dziaczko staraniem ks. Bolesława Pieńkowskiego zawsze stała obok kościoła? Więcej informacji znajdziesz w naszym artykule.

W 1907 roku Walenty i Helena Dziaczko ufundowali grupę figuralną tzw. Pietę lub inaczej zwaną Figurę Matki Boskiej Bolesnej.

22/11/2022

Skąd się wzięła nazwa miasta Czeladź? Istnieją różne podejścia do stwierdzenia pochodzenia nazwy miasta Czeladź. Przy określeniu nazwy Czeladź pojawiają się zarówno legendy związane z przeszłością Polski, analizy historyczne, definicje słownikowe i badania językoznawców.

Zapraszamy do lektury naszego artykułu:

Istnieją różne podejścia do stwierdzenia pochodzenia nazwy miasta Czeladź. Przy określeniu nazwy Czeladź pojawiają się zarówno legendy związane z przeszłością Polski, analizy historyczne, definicje słownikowe i badania językoznawców

17/11/2022

Miejsca z historią to interaktywny przewodnik łączący geolokalizację z historią miasta Czeladź. Na stronie https://miejscazhistoria.org/ znajduje się mapa i wpisy zawierające historie osób oraz miejsc i obiektów znaczących dla tożsamości i kultury miasta.

Zachęcamy użytkowników do włączania się w projekt, konsultowania i wymiany informacji na temat przestrzeni, historii miejskich. Projekt ma charakter otwarty dla chcących dzielić się dodatkowymi informacjami. Każdy może wysyłać teksty lub zdjęcia, które po zatwierdzeniu, zweryfikowaniu jakości, trafią na stronę.

Pocztówki z ilustracjami Jolanty Różackiej promujące projekt pobrać można:

- w recepcji Urzędu Miasto Czeladź
- w Muzeum Saturn w Czeladzi
- w Kamienicy Konarzewskich Centrum Usług Społecznościowych i Aktywności Lokalnej - RYNEK 22
- u optyka K. M Szczerba ul. 17 Lipca 8

Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030. Śląskie Lokalnie - małe granty FIO Narodowy Instytut Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Śląskie Lokalnie - małe granty FIO

16/11/2022

Nie dawno obchodziliśmy Narodowe Święto Niepodległości. Warto wspomnieć historię "Pomnika ku czci czeladzian poległych za wolność i niepodległość ojczyzny" na placu Konstytucji 3 Maja gdzie co roku odbywają się oficjalne uroczystości z udziałem władz miasta Czeladź.

W 1960 roku został wzniesiony obelisk w kształcie graniastosłupa. Inicjatorem budowy było "Czeladzkie Koło Związku Bojowników o Wolność i Demokracje". Powstał on ku czci czeladzian poległych w walce o narodowe i społeczne wyzwolenie, którzy brali udział w powstaniu listopadowym, styczniowym, w wojnach 1919-20 roku I i II wojnie światowej.

Zapraszamy na naszą stronę:
https://miejscazhistoria.org/pomnik-ku-czci-czeladzian-poleglych-za-wolnosc-i-niepodleglosc-ojczyzny-na-placu-konstytucji-3-maja-w-czeladzi/

15/11/2022

Wczoraj odbyły się zajęcia skierowane do uczniów Zespołu Szkół Technicznych w Chorzowie. Przeprowadził je Grzegorz Hajkowski - absolwent filologii polskiej Uniwersytetu Śląskiego, autor wierszy, esejów i prozy artystycznej, nauczyciel.

Podczas zajęć uczniowe otrzymali pocztówki z ilustracjami wykonanymi przez Jolantę Różacką promujące projekt „Miejsca z historia”.

Zajęcia służyły popularyzacji regionalizmu, zainteresowania młodych swoimi małymi ojczyznami ale przede wszystkim roli Czeladzi, która jest najstarszym miastem Zagłębia Dąbrowskiego oraz jednym z najstarszych miast Metropolii Silesia.



Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030. Narodowy Instytut Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Klaster Innowacji Społecznych Śląskie Lokalnie - małe granty FIO

14/11/2022

Kapliczka słupkowa Chrystusa Frasobliwego stojąca na rozwidleniu ulic Przełajskiej i Łączkowej w Czeladzi.

Budowę kapliczki datuje się 1864 rok. Prawdopodobnie wybudowała ją babcia pochodzącego z Czeladzi księdza Kazimierza Koniecznego – Marianna z domu Gołczyk po śmierci swojego męża Józefa Koniecznego, który zginął w powstaniu styczniowym. Inna wersja głosi, że został on zabity przez patrol kozacki w miejscu, w którym obecnie usytuowana jest kapliczka



Czytaj więcej: https://miejscazhistoria.org/kapliczka-slupkowa-chrystusa-frasobliwego-stojaca-na-rozwidleniu-ulic-przelajskiej-i-laczkowej-w-czeladzi/

12/11/2022

Pośród wielu nieistniejących już budowli, a tworzących charakter miasta Czeladź znajduje się Ratusz, który stał po środku rynku. Bryła jego była dostrojona wielkością do placu – przypominała staromiejskie, municypalne tradycje.

https://miejscazhistoria.org/ratusz-i-sad-grodzki-na-rynku-czeladzkim/

Ratusz z XVI w., z podwójnym dachem, dostrojony wielkością do rynku - przypominał staromiejskie, municypalne tradycje czeladzkie. Niemcy podczas II Wojny Światowej zburzyli zabytkowy budynek i zniszczyli archiwa.

07/11/2022

W ramach projektu Miejsca z historią ilustratorka Jolanta Różacka stworzyła kartki pocztowe, na których można zobaczyć miejsca i sceny z życia Czeladzi. Kartki można pobrać za darmo w Urzedzie Miejskim w Czeladzi. Będziemy pracować nad udostępnieniem ich w innych czeladzkich instytucjach. Jeżeli chcesz otrzymać egzemplarz odezwij się na [email protected].

Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030. Narodowy Instytut Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Klaster Innowacji Społecznych Śląskie Lokalnie - małe granty FIO

06/11/2022

Głównym obiektem znajdującym się przy Rynku w Czeladzi była od czasów średniowiecza nieistniejąca już karczma. Przez wieki pełniła różne funkcje, które opisujemy w artykule.

Obszerne pomieszczenie mieściło scenę dla przedstawień amatorskich. W karczmie odbywały się zebrania i większe zgromadzenia społeczne, także zabawy i wesela.