28/06/2024
Jutro Św. Piotra i Pawła.
Rzym będzie święcił męczeńską śmierć apostołów. My cofnijmy się jednak do początków misji Św. Pawła.
Dzisiejsza Turcja, która bardziej kojarzy nam się z letnim wypoczynkiem niż ziemią Apostołów, zajmuje tereny nazywane Anatolią lub Azją Mniejszą. Ten naturalny pomost pomiędzy Europą i Azją, był przez tysiąclecia sceną, na której wznosiły się i upadały kultury , państwa, imperia - Hetytów, Hurytów, Frygów, Lidyjczyków, Persów, Celtów, Pelazgów, Greków, Ormian, Rzymian, Bizantyjczyków, Turków seldżuckich i wreszcie Turków osmańskich. Skomplikowane dzieje regionu to nie tylko historia podbojów, wojen i ścierania się wpływów, ale także rozwój nauki i cywilizacji.
W I wieku n.e. szlak rzymskich dróg Anatolii zaczęli przemierzać Apostołowie, uczniowie Jezusa. Najlepiej udokumentowane, dzięki licznym listom, są podróże misyjne Św. Pawła, który urodził się w Tarsie, w prowincji Cylicja ( dziś wschodnia Turcja).
Ten niestrudzony głosiciel dobrej nowiny wyruszał z Antiochii Syryjskiej, dzisiejszej Antakyi ( Hatay), przy granicy z Syrią. Podczas trzech podróży misyjnych pokonał tysiące kilometrów. Początkowo na terenie dzisiejszej Turcji, potem na Cyprze, w Grecji. Odwiedzał gminy żydowskie, nawracał, zakładał pierwsze chrześcijańskie wspólnoty w Perge, Debre, Listrze, Ikonium. Często bity i wyrzucany za mury miast, wracał, pisał listy by napomnieć i umocnić w wierze świeżo nawróconych chrześcijan.
Początkowo kierował się do Żydów, przemawiał w synagogach, które były wszędzie tam, gdzie istniała rozproszona po świecie społeczność żydowska. Z czasem jednak zwrócił się do pogan i zaczął głosić naukę Chrystusa w szkołach filozoficznych największych miast Anatolii. Jednym z nich był Efez, gdzie Św. Paweł spędził blisko trzy lata. Sukcesów oratorskich w mieście, które żyło z kultu bogini Artemidy, apostoł omal nie przypłacił życiem. Rzemieślnicy, którzy sprzedawali posążki bogini, zagrożeni w swoich interesach wywołali rewoltę a Św. Paweł musiał opuścić to portowe miasto.
W Efezie byli również: św. Piotr wraz ze św. Markiem, św. Łukasz oraz św. Filip, zanim osiadł w odległym o 150 kilometrów Hierapolis. Efez i okolice to także miejsca związanie z działalnością Św. Jana Ewangelisty oraz oddanej mu pod opiekę przez umierającego na krzyżu Mistrza, Maryi.
Wyruszając na wakacje do Turcji, pamiętajmy o tym jak wyjątkowa jest Anatolia, kolebka naszej cywilizacji i religii, a wreszcie zaczątek wschodniego Rzymu - Bizancjum. Pamiętajmy, że obok miejsc, gdzie corocznie setki tysięcy Polaków spędzają wakacje, biegnie droga wydeptana sandałami Apostołów.
zdj.3 - Brama Kleopatry w Tarsie
zdj.4 - kościół Św.Piotra w Antiochii Syryjskiej
zdj.5 - Perge
zdj. 6-7 - Efez