06/09/2024
To trzeba zobaczyć.
W przestrzeni placów i ulic Pragi, pojawiła się kolejna rzeźba Davida Černego. Samego artysty przedstawiać chyba nie trzeba. Tę nową instalację, nazwana Vera, zobaczyć można na dziedzińcu Domu Tyrša, siedziby czeskiego Sokoła, od strony wyspy Kampy i ul. Všehradovej. A powstała ku pamięci Very Časlavskiej, słynnej gimnastyczki czechosłowackiej.
Rzeźba przedstawia trzy ażurowe postacie kobiece, pomalowane w kolory narodowe, które wykonują akrobacje gimnastyczne. Jednocześnie całą instalację można uruchomić, znajdującym się obok przyciskiem. Vera została przeniesiona z wioski olimpijskiej, gdzie znajdowała się w czasie ostatniej Olimpiady w Paryżu. W tym miejscu ma pozostać przez najbliższy rok, o czym warto pamiętać i nie odkładać zobaczenia jej na odległą przyszłość.
Warto też wspomnieć kilka słów o Verze Časlavskiej. To wielokrotna medalistka olimpijska, 7 medali złotych, 4 medale srebrne, swoje triumfy w gimnastyce artystycznej osiągała w latach 60-tych, ubiegłego wieku. Była też osoba mocno angażującą się w życie społeczne i polityczne. W trakcie Praskiej Wiosny była sygnatariuszką “Dwóch tysięcy słów”, dokumentu który był jednym z najważniejszych manifestów politycznych tego czasu. Dokumentu, który po “normalizacji politycznej”, związanej z wkroczeniem wojsk Układu Warszawskiego, został uznany za kontrrewolucyjny.
Vera Časlavska stała się też, można by powiedzieć, medialna twarzą protestu społeczeństwa czechosłowackiego, związanego z udzieleniem “bratniej pomocy”, przez inne państwa socjalistyczne, pod przywództwem Związku Radzieckiego.
Mianowicie w trakcie odbierania złotego medalu, który otrzymała ex aequo z radziecka gimnastyczka Larisą Petrik, kiedy odgrywany był hymn Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, Vera Časlavska odwróciła głowę od zawodniczki radzieckiej i skierowała wzrok w podłogę. Był to znaczący wyraz niechęci do przedstawicielki tego państwa i całego Związku Sowieckiego. A wszystko to oczywiście w związku z przebiegającą, od kilkunastu dni interwencją wojskową w Czechosłowacji.
Zostało to dostrzeżone przez światowe media, co można zobaczyć pod koniec tego krótkiego filmu:
https://youtu.be/SyYMcLwKreo?si=vIsAUGXrQz1aapmd