Ola Nyka - Przewodniczka po Poznaniu/Poznań City Guide

30/11/2024

W 1905 r. przy ówczesnej Hahnkestrasse powstała niezwykle okazała, secesyjna kamienica, ciekawie usytuowana na stromej ulicy i przy skarpie cmentarza ewangelickiego parafii św. Pawła.

Mimo znacznych rozmiarów (fasada jest dwudziestoosiowa!) budynek robi wrażenie lekkiego i eleganckiego. Elewacja frontowa została rozdzielona na dwie części usytuowaną na środku loggią. Na krańcach obu znajdują się kolejne loggie z centralną kolumną. Po zachodniej stronie na 1. piętrze dostrzec można niszę, w której kiedyś znajdował się krzyż, będący podobno pamiątka po niezachowanym kościele św. Łukasza, który stał na skarpie opodal. Dekoracje budynku są stonowane i eleganckie, głównie sztukaterie z girlandami i płyciny z motywami roślinnymi oraz lizeny zakończone ozdobnymi głowicami. Wzrok przyciągają 2 wystawki na poddaszu zakończone łukami z okienkami w kształcie półksiężyców i dekoracją przedstawiającą muszle.

Pierwszym właścicielem obiektu był rentier F.Musiał, później kupiec F.Masadyński oraz bankier J. Słominski. W 1910 mieszkał w niej architekt Antoni Chojnacki. W 1923 właścicielka była Janina Weyt.

Na zdjęciach z lat 50. i 60. można dostrzec, że dach centralnej części zwieńczony był wieżyczką, która prawdopodobnie została rozebrana podczas remontu w latach 70. Z czasem również okolica kamienicy uległa znacznym przemianom i została, z cmentarza ewangelickiego oraz jeńców francuskich 1870, przekształcona w park Drwęskich. Ulica zwana Hahnkestrasse, a po wojnie Stromą, nosi dziś nazwę Niedziałkowskiego.

Źródła: „Ulicami mojego miasta” Z.Zakrzewski
Zabytek.pl

11/11/2024

14 sierpnia 1933 roku, na terenie koszar 7. Pułku Saperów Wielkopolskich, przy ul. Rolnej odsłonięto pomnik Józefa Piłsudskiego. Na pomysł jego postawienia wpadł podobno dowódca ppłk. Konstanty Skąpski. Fundusze zebrano wśród oficerów i podoficerów pułku. Zdecydowano się na nieoczywistą, modernistyczną formę betonowego słupa zwieńczonego rzeźbą przedstawiającą orła. O upamiętnionym informowała niezbyt wielka, umieszczona na froncie słupa, mosiężna tablica z laudacją ku czci Piłsudskiego. Odsłonięcie miało bardzo uroczysty charakter, przemówienie wygłosił generał Oswald Frank, a orkiestra zagrała hymn państwowy i pieśń “My, pierwsza brygada”.
W czasie II wojny światowej Niemcy usunęli z pomnika tablicę i orła. W takiej formie zachował się, na parkingu dawnego budynku koszar, do dziś. Mimo trwających od lat 90. starań, nie został odbudowany.

Stan jedynego “istniejącego” pomnika Józefa Piłsudskiego w Poznaniu bardzo trafnie obrazuje stosunek do marszałka poznaniaków w dwudziestoleciu międzywojennym (a może i nadal?). Źródeł tych antagonizmów, nie tylko z marszałkiem, ale i całą władzą w Warszawie, w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości, szukać można w różnicach między warunkami w byłej dzielnicy pruskiej, a w reszcie odrodzonego kraju. Poznaniacy chcieli integralności państwa, lecz nie kosztem pogorszenia ich warunków życia. Bronili swych gospodarczych politycznych interesów. Skutkowało to nierzadko gorzkimi słowami, że dążą “do Berlina raczej niż do Warszawy”. Nie da się ukryć, że duży wpływ na wzajemną niechęć miały też różnice światopoglądowe. Endecki Poznań nie był przychylny władzom sanacyjnym, a więc Piłsudczykom. Po wyjeździe marszałka na Maderę w 1930 r., w poznańskich domach nucono: “księżyc na Maderze świeci tej cholerze…”.

Źródła: P. Matusik “Historia Poznania, t.3”,
P. Grzelczak “Marszałek na parkingu”

04/11/2024

Wspomnienie cudownego, gorącego spaceru po Wildzie 🙂

01/11/2024

Cmentarz Górczyński należy do najstarszych działających nieprzerwanie nekropolii Poznania. Utworzono go w 1910 roku na gruntach parafii św. Marcina. Od 1913 roku administruje nim parafia Matki Boskiej Bolesnej i chowani są tam mieszkańcy Łazarza i Górczyna.
Projektantem cmentarza był Bolesław Ziółkowski, a modernistyczno-neogotycką kaplicę zaprojektował Kazimierz Ruciński. Założenie cechuje symetria wzdłuż osi, którą jest główną aleja, przecięta czterema poprzecznymi.
Liczba pochówków na cmentarzu przekroczyła już 50 tysięcy. Zachowało się tutaj wiele zabytkowych nagrobków, wśród których warto zwrócić uwagę na monumentalny grobowiec rodziny Suwalskich, właścicieli cegielni w Żabikowie oraz szeregu okazałych kamienic przy ul. Niegolewskich. Wiele jest też grobów z dwudziestolecia międzywojennego i ciekawych rzeźb sepulkralnych. Mnie wyjątkowo zachwycił grobowiec rodziny Bohnów zdobiony płaskorzeźbami.

13/10/2024

Dzisiejszy spacer “Wilda znana i nieznana”, który dla Przewodnicy PTTK Poznań poprowadziliśmy razem z Konrad Czub 🙂 mimo deszczu i maratonu udało nam się pokazać uczestnikom kawałek Wildy.

28/09/2024

Wrzesień 1969r. 27 letnia kobieta stoi na balkonie swojego mieszkania przy ul. Platanowej. Wczesnojesienny wiatr pachnący pierwszymi opadłymi liśćmi delikatnie smaga jej twarz. Patrzy przed siebie na puste pola, na których jeszcze dwa miesiące wcześniej królowały zboża… W oddali za nimi widzi sporadyczne drzewa i chaszcze. W końcu wzrok jej kieruje się w lewo na las Dębiński szykujący się powoli do zimowych miesięcy. To wprowadza ją w stan zamyślenia. Po kilku minutach błogą ciszę przerywa warkot ciężarowego auta przejeżdżającego Dolną Wildą co wybudza ją z transu. Przypomina sobie, że przyszła po wiszącego królika w rogu balkonu. Bierze mięso i wchodząc do mieszkania głośno oznajmia: „Tadziu! Zobacz jaki pyszny comberek mamy na jutrzejszy obiad!”

Wrzesień 2024r. 82 letnia kobieta stoi na balkonie swojego mieszkania przy ul. Platanowej. Patrzy przed siebie na bloki osiedla Dębina górujące nad najbliższą okolicą, a do jej uszu dociera ożywiona rozmowa spod małego zielonego sklepu. Szum pobliskiej autostrady wraz z dźwiękami tętniącego życiem osiedla wprowadza ją w stan zamyślenia. Nagły trzask drzwiczek paczkomatu wyrywa ją z transu. Przypomina sobie, że wyszła po pelargonie, żeby je schować na półpiętro klatki schodowej. Wracając do pustego mieszkania mówi po cichu do siebie: „nie mam nic na jutrzejszy obiad… podejdę po do sklepu z kwiatkiem w logo po sprawunki. Ale to dopiero jutro…”

Budowa osiedla Dębina ruszyła w 1977 roku. Projekt architektów Zenona Stępniowskiego i Hanny Cegielskiej zakładał dwa rodzaje bloków: cztero-i trzynastokondygnacyjnych. Niską zabudowę ustawiono od strony Dębiny, resztę zajmują wysokie bloki. Powstawanie osiedla budziło duże zainteresowanie ze względu na zastosowanie niepraktykowanej do tej pory w Poznaniu technologii. Polegała ona na wznoszeniu budynków metodą wylewania betonu na mokro- jest to tzw. system budowania monolitycznego.
c.d. w komentarzu

22/09/2024

Prowadziłam dzisiaj wycieczkę razem z tatą!
I było na niej 100 osób ♥️

18/09/2024

Kamienica na narożniku ul. 28 czerwca 1956 (dawniej Kronpriznenstrasse) oraz ul. Kilińskiego (dawniej Bulowa), powstała w 1902 r., przy nowo wytyczonej ulicy, na gruncie Gabrieli Ritter. Nie znamy autora projektu, ale efekt końcowy można nazwać więcej niż imponującym.
Kamienica ma 4 piętra i wydzielony handlowo-usługowy parter. Asymetryczną elewację, pokrytą cegłą, urozmaicają liczne wykusze o różnych kształtach, w tym najbardziej przyciągający wzrok - narożny, zwieńczony ośmioboczną latarnią. W dachu zaprojektowano liczne lukarny z ozdobnymi szczytami. Pomiędzy skrzydłami kamienicy i oficyną powstało nieregularne podwórze. Właścicielkami budynku były Skórczewska i Wilczyńska.
Od 1904 w kamienicy działał sklep Johannesa Kerna, oferujący papierosy, artykuły piśmiennicze i wina. Właściciel postawił na reklamę i wydrukował pocztówki przedstawiające budynek i polecające sklep. Niestety nie przyniosło to rezultatów, bo skład działał tylko przez rok.

Źródła: „Miejska ikonosfera na drukach reklamowych z widokami Poznania” M.Mrugalska-Banaszak
zabytek.pl

09/09/2024

Tak było wczoraj na spacerze po Wildzie z Fest Fyrtel 🙂

03/09/2024

W najbliższą niedzielę, 8 września zapraszamy wraz z Fest Fyrtel na spacer „Wildeckie historie architektoniczne”! Startujemy o 11:00 na skrzyżowaniu ul.Wierzbięcice i ul. Św. Czesława. Wstęp wolny. Do zobaczenia 👋🏻 🙂

Już w najbliższą niedzielę odbędzie się kolejny spacer po Fest Fyrtlach - Wildeckie historie architektoniczne, tym razem powędrujemy w towarzystwie Ola Nyka - Przewodniczka po Poznaniu/Poznań City Guide/! 😻

Nie tak znana, jak Jeżyce, ani nie tak reprezentacyjna, jak Łazarz - Wilda zdecydowanie powinna jednak zadbać o swój pijar, bo jest najbardziej spójną pod względem zabudowy, zabytkową dzielnicą Poznania. Nie brakuje tutaj ani okazałych budynków użyteczność publicznej, ani secesyjnych kamienic. Uroku dodaje Wildzie malownicze, pofałdowane ukształtowanie terenu, a przemysłowa przeszłość daje o sobie znać na każdym kroku. Może warto poznać jej architektoniczną historię?

🧜‍♀️Kiedy? 𝟖 𝐰𝐫𝐳𝐞𝐬́𝐧𝐢𝐚 𝐨 𝟏𝟏:𝟎𝟎
🧜‍♀️Gdzie? 𝐒𝐭𝐚𝐫𝐭 𝐮 𝐳𝐛𝐢𝐞𝐠𝐮 𝐮𝐥. 𝐖𝐢𝐞𝐫𝐳𝐛𝐢𝐞̨𝐜𝐢𝐜𝐞 𝐢 𝐮𝐥. 𝐒́𝐰. 𝐂𝐳𝐞𝐬ł𝐚𝐰𝐚
🧜‍♀️𝐖𝐬𝐭𝐞̨𝐩 𝐰𝐨𝐥𝐧𝐲!

aktywności w mieście * spacer przewodnicki * Wilda * aktywności w czasie wolnym * co robić w Poznaniu?

fot. Ola Nyka
-----
Fotografia ukazuje kobietę w okularach i o blond włosach do ramion. W tle znajduje się kamienica o czerwono-żółtej elewacji. Jest słoneczna pogoda.

24/08/2024

Blisko trzystu uczestników, 25 kilometrów jazdy na rowerze i spora dawka wiedzy. W Poznaniu odbył się dziś Tour De Poznań, czyli krajoznawczy rajd dla pasjonatów dwóch kółek i historii. Na starcie był...

02/08/2024

Budynek Ewangelickiego Stowarzyszenia Wychowawczego

Ewangelicy wildeccy, podobnie jak katolicy, uczęszczali początkowo na nabożeństwa do centrum Poznania, do kościoła św. Pawła przy ul. Fredry. Nie musieli jednak czekać na własną świątynię tak długo, jak katolicy. Ewangelicka wspólnota została utworzona jeszcze na terenie wsi 1 kwietnia 1889 i podporządkowana gminie św. Pawła. Kilka miesięcy później została powołana Gminna Rada Kościelna, której głównym zadaniem stało się wybudowanie świątyni. Od 1894 duszpasterzem na Wildzie został Karl Ilse i był nim aż do 1923. Od 1899 sprawą budowy kościoła zajął się Związek Budowy Kościoła. Rozpoczęła się zbiórka pieniędzy. W 1902 Rada Miejska przyznała na wieczyste użytkowanie parafii działkę przy placu Bismarcka, dodatkowo dotując budowę kwotą 5 tyś. marek. 29 listopada 1904 roku położono kamień węgielny pod budowę świątyni, a 15 marca 1907 następca tronu Fryderyk Wilhelm przyjechał na poświęcenie kościoła.

Przy parafii działały liczne stowarzyszenia np. związek chłopców, związek dziewcząt czy chór. Organizowano wieczorki dla najstarszych parafian zwane „babciną kawką”, zbiórki pieniędzy czy szycie ubrań dla misji. Mimo licznych organizacji parafialnych, jedynie około 35-40% parafian uczestniczyło aktywnie w nabożeństwach i życiu parafi.

Działały też 2 placówki należące do gminy:
• Paulinum - o którym niedługo więcej ;)
• Ewangelickie Stowarzyszenie Wychowawcze – znajdujące się na ul. Czarneckiego 5 od 1912 roku. Stanęły tam 2 budynki: dom mieszkalny przy ulicy i przylegający do niego od południa dwupiętrowy, modernistyczny internat z 15 sypialniami. W międzywojniu zakład wychowawczy rozszerzył działalność o opiekę nad sierotami, dziewczętami ze wsi i małych miasteczek, by zdobyły zawód i by uchronić je przed upadkiem moralnym. Tutaj też mieściło się ewangelickie stowarzyszenie „Heimkhar”, które opiekowało się „upadłymi dziewczętami”.
Podczas II wojny światowej znajdował się tutaj szpital wojskowy. Później instytucje Politechniki Poznańskiej: dom studencki i przychodnia.

Źródła: “Historia protestantyzmu w Poznaniu od XVI do XXI wieku” Olgierd Kiec
“Wilda w czterech odsłonach” M.Mrugalska-Banaszak

29/07/2024

Wilda będzie o Tobie pamiętała Tomek 💔

Dziś dotarła do nas wiadomość, w którą trudno nam uwierzyć: nie żyje Tomek Genow, jeden z członków-założycieli naszego stowarzyszenia, aktywista, poeta. Pełen ideałów, chodzący swoimi ścieżkami, zawsze mający w sercu wildecką zieleń i ład przestrzenny. Taki pozostaniesz w naszej pamięci.

Składamy kondolencje rodzinie Tomka, w tym naszej wildziance Magdalenie Genow - Magdo, jest nam niezmiernie przykro 🖤

25/06/2024

Zostałam zaproszona do udziału w projekcie Łukasza, który chce przedstawić swoich wildeckich sąsiadów. Nasza rozmowa, o pracy przewodniczki i o Wildzie, jest już na Youtubie 🙂

Ola jest przewodniczką po Poznaniu, choć Jej ukochanym miejscem jest Wilda. Zapraszam na prawie półgodzinny materiał w którym nasza bohaterka opowiada o swoj...

23/06/2024

Dziękuję za dzisiejszy spacer :)