24/02/2020
KOŚCIÓŁ P.W. ŚW. TERESY OD DZIECIĄTKA JEZUS
Kościół powstał z inicjatywy Ks. Wacława Kosińskiego, proboszcza parafii farnej p.w. św. Jana Chrzciciela w Radomiu, na terenie włączonej do granic miasta wsi Żakowice. W 1936 r. rozpisano konkurs na projekt świątyni. W konkursie tym zwyciężył zespół trzech architektów: L**h Dąbrowski, Władysław Pieńkowski, Stanisław Gałęzowski. Budowę kościoła rozpoczęto w 1937 r., przy współpracy techników Wacława i Jana Zawadzkich.
Pierwszym kierownikiem budowy był J. Jakubowski. Na czele komitetu budowy świątyni stanął ks. Andrzej Łukasik, ówczesny wikariusz parafii farnej, późniejszy proboszcz parafii na Borkach, erygowanej 1 stycznia 1939 r. przez biskupa Jana Kantego Lorka. Budowę kościoła przerwała wojna, a prace zakończono ostatecznie w latach 60 XX w. Istniejący w obecnym kształcie kościół różni się w od projektu z 1937 r., który w znacznym stopniu został okrojony. Ostatecznie nie zrealizowano części założenia, które zaplanowano jako zespół pomieszczeń usytuowanych równolegle do korpusu świątyni, z kaplicą, salą akcji katolickiej oraz hallem, szatnią i łazienkami.
Baptysterium wykonano w innym kształcie niż przewidywał to pierwotny projekt. Zmiany dotyczą przede wszystkim jego formy oraz sposobu wykonania ścian obwodowych, które zrealizowano jako przeszkloną konstrukcję żelbetową, zamiast planowanego muru ceglanego z cylindrycznymi otworami okiennymi. Odmiennie potraktowano również zwieńczenie wieży, w obrębie której wykorzystano także szkielet żelbetowy. Wnętrze świątyni zdobią witraże zaprojektowane przez prof. Adama Gerżabka i arch. plastyk Hannę Szczypińską.
Przed wejściem wschodnim, od strony dzwonnicy, znajduje się rzeźba Chrystusa dźwigającego krzyż, wykonana w 1965 r. przez Stefana Mazurka. Konsekracji świątyni dokonał w dniu 4 października 1964 r. biskup Piotr Gołębiowski. Przez cały okres budowy kościoła, aż do śmierci 14 lipca 1980 r. Ks. Andrzej Łukasik, był proboszczem parafii św. Teresy od Dzieciątka Jezus, choć od 1974 r. pełnił tę funkcję honorowo. Świątynia była restaurowana w 1984 r., staraniem Ks. Lucjana Wojciechowskiego, a w 2005 r. Ks. Jerzego Banaśkiewicza. W Latach 2012-2014 i 2018 ks. Zbigniew Gaczyński przeprowadził prace konserwatorskie elewacji, witraży oraz remont schodów świątyni. Kościół został wpisany do rejestru zabytków w 1984 r.
Kościół usytuowany jest wzdłuż ul. Wierzbickiej, zwrócony frontem do ul. Limanowskiego (dawniej Nowy Świat). Posiada formę trójnawowej bazyliki, z wieżą na rzucie prostokąta od strony północno-wschodniej, cylindrycznym wieżowym prezbiterium, niższym obejściem od strony południowej, oraz przylegającą doń zakrystią, połączoną z baptysterium, na planie koła. Bryła budynku zróżnicowana, zbudowana z prostych, wyrazistych geometrycznych brył, stanowi połączenie klasycznych utrwalonych historycznie form, z nowatorskimi rozwiązaniami modernizmu.
Elewację frontową stanowi masyw wieżowy, usytuowany po lewej stronie portalu wejściowego, umieszczonego w nieco wysuniętej prostopadłościennej kruchcie. Całość wieńczy trójkątny wysoki szczyt, z okrągłym otworem okiennym flankowanym płaskorzeźbami św. Piotra i św. Jana. Wystrój elewacji dopełniają równomiernie rozplanowane guzy. W opracowaniu budynku kościoła zwraca uwagę nowatorskie połączenie muru ceglanego z dekoracyjnymi elementami wykonanymi z piaskowca i betonu, ciosami granitowymi w obrębie cokołu oraz szkieletem żelbetowym, zastosowanym jako materiał konstrukcyjny i dekoracyjny w zwieńczeniu wieży oraz ścianach baptysterium.
We wnętrzu świątyni dominuje wyniesione, absydialnie zamknięte prezbiterium, przechodzące w cylindryczną wieżę, sklepioną kopułą. Centralnie na osi umieszczone są trzy witraże przedstawiające sceny ze Starego i Nowego Testamentu, autorstwa prof. Adama Gerżabka. Witraże w oknach nawy wschodniej przedstawiają świętych mężów: św. Kazimierza Jagiellończyka, św. Andrzeja Bobolę, bł. Wincentego Kadłubka, św. Jacka Odrowąża, św. Stanisława Kostkę i św. Wojciecha.
Witraże w oknach nawy zachodniej, projektowane przez Hannę Szczypińską, ukazują święte niewiasty: św. Jadwigę Śląska, bł. Salomeę, św. Kingę, bł. Jolantę, bł. Bronisławę oraz sługę Bożą Wandę Malczewską. Korpus nawowy rozdzielony jest za pomocą dwóch rzędów filarów arkadowych. Nawę główną przykrywa sklepienie kolebkowe z lunetami, a nawy boczne sklepienie kolebkowe na gurtach.
więcej: www.radomskimodernizm.pl