Stargard Nieznany

19/03/2024

Dla przypomnienia

Do 1945 roku Stargard był miastem średniej wielkości. Dynamiczny rozwój gospodarczy miasta rozpoczął się w połowie XIX wieku wraz ze wzrostem liczby mieszkańców. W 1846 roku uruchomiono kolej, co było rzeczą naturalną w sytuacji położenia miasta na skrzyżowaniu głównych traktów komunikacyjnych. Konsekwencją budowy linii kolejowych stała się konieczność naprawy taboru kolejowego. W 1859 roku powstały Warsztaty Kolejowe (Ausbesserungswerk Stargard), powojenne Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego (patrz osobny album). W 1856 roku uruchomiono gazownię miejską. Gaz służył wówczas w głównej mierze do oświetlenia ulic i placów, stopniowo jednak zaczął z niego korzystać węzeł kolejowy i inni odbiorcy. Już w 1857 roku gazem oświetlono pocztę, dom gildii strzeleckiej (Schützenhaus) oraz synagogę. Z innych obiektów gospodarczych – w latach 1896-97 wybudowano wodociągi miejskie z wieżą ciśnień, zaś w 1 listopada 1899 roku przy Bahnhofstrasse otwarto elektrownię miejską. Pierszą linię elektryczną doprowadzono do dworca kolejowego.
W tymże 1899 roku powstała miejska kanalizacja i oczyszczalnia ścieków.
Z innych zakładów liczne były browary (osobny album), wytwórnie alkoholi i rozlewnie win (Mampe - gdzie w 1857 r. po raz pierwszy użyto maszyny parowej -Wolter, Winkelhausen), fabryka tytoniu i tabaki (Goldfarb), fabryka papy, rzeźnia, cukrownia w Kluczewie. Liczne były zakłady metalowe, było kilka odlewni i kuźni.
Lata wojny przyniosły ogrom zniszczeń, przybyli do Stargardu nowi ludzie podjęli trud odbudowy przemysłu i infrastruktury gospodarczej miasta.

02/12/2023

Stargard w latach 70-tych XX wieku. Szary, brudny, zapyziały...
I uwaga do autorów filmu - dzisiejsza I Brygady nazywała się wówczas Bohaterów Stalingradu a nie Obrońców Stalingradu ...

M.M.

Tak czasami wyglądał Stargard w latach 70 - tych ubiegłego wieku. Brudny śnieg od pobliskich kotłowni, domy niczym po wojennej pożodze, budynki do rozbiórki ...

29/10/2023

Piękny album ze starymi zdjęciami miast z terenu Pomorza.
Na okładce króluje - a jakże - kolegiata NMP w Stargardzie.

(M.M)

15/07/2023

Widok na Kolegiatę Mariacką, ze skrzyżowania ul. Płatnerzy i Mieszka I, pod koniec lat 50.

Zdjęcie przekazał nam Pan Jarek Smaczniak z Opola - serdeczne dziękujemy. Nie był on w stanie wskazać, kto znajduje się na fotografii, prawdopodobnie jego dziadek, który przybył do Stargardu w 1955 r. Może Państwo rozpoznajecie tych Panów?

Przy okazji zachęcamy Państwa do przejrzenia domowych albumów, są one niezrównanym źródłem informacji o mieście. (KS)

03/07/2023

Rok 1959, ulica Mariana Buczka - dzisiejsza Kardynała Wyszyńskiego.
Z lewej widoczny gmach przedwojennego kina Capitol (z balkonem). Wkrótce zostanie wyburzony, w trakcie budowy Osiedla 1000-lecia.

M.M.

30/06/2023

Ulica Kazimierza Wielkiego zapełniona przesiedleńcami w połowie marca 1945 roku. Z lewej strony widoczny ratusz, w głębi niezniszczone kamienice przy tejże ulicy, oraz ulicy Kramarskiej. Kolejna z fotografii zadająca kłam twierdzeniom o totalnym zniszczeniu Starego Miasta w czasie walk o miasto wiosną 1945. r.
Skan pochodzi z książki pt. "Zamęt. Czas powojnia w Stargardzie i okolicznych miejscowościach" , (Cz. 1), autorstwa Jolanty Aniszewskiej.

M.M.

22/05/2023

Po awansie Spójni do II ligi, zespół zaczął rozgrywać swoje mecze w hali sportowej ówczesnej Szkoły Podstawowej nr 12. Z tego okresu pochodzi fotografia (lata 1983-85).
Stoją od lewej: Krzysztof Kozel, Marek Ładniak, Waldemar Miłek, Jacek Szczepański, Andrzej Stachowiak, Ireneusz Purwiniecki, Mirosław Sićko, Roman Wolski, Krzysztof Koziorowicz, Romuald Fajerski.
Zdjęcie przesłał nam pan Tomasz Stanisław Wiśniewski - dziękujemy bardzo.
Koloryzacja własna

M.M.

13/05/2023

W sezonie 1981/82 "Błękitni" Stargard awansowali do II ligi. Oto skład ówczesnego zespołu:
W przysiadzie, od lewej :
Eugeniusz Morgiel, Mieczysław Pakulski, Julian Łodowicz, Jan Szydłowski, Stefan Rygiel, Jarosław Domański i Zbigniew Maćczak
Stoją, od lewej:
Wojciech Marciniak, Piotr Wędzina, Marian Pluta, Bogusław Korecki, Zbigniew Bernacki, Zbigniew Bednarski, Zenon Kruczyński i Wojciech Durman

Zdjęcie otrzymaliśmy od p. Jana Szydłowskiego, który był strzelcem pierwszej bramki w II lidze, w meczu ze ,,Stilonem" Gorzów wygranym 1:0.
Koloryzacja własna.

M.M.

11/05/2023

Kolegiata Mariacka odzyskała blask. Po remoncie stulecia znów możemy podziwiać perłę gotyku!

08/05/2023

W latach 70-tych XX wieku Spójnia Stargard jeszcze jako III-ligowiec, rozgrywała swoje mecze w hali sportowej ówczesnej Szkoły Podstawowej nr 1 przy ulicy Popiela. W 1980 roku przyszedł znaczący sukces - awans do II ligi pod wodą trenera Ryszarda Janika. Oto kilka fotek z tamtych lat.
Zdjęcia przesłał nam pan Tomasz Stanisław Wiśniewski - dziękujemy bardzo.
Koloryzacja własna - Stargard Nieznany.

M.M.

01/05/2023

W tym albumie zamieszczamy zdjęcia związane ze sportem i szeroko pojętą kulturą fizyczną. Temat jest rozległy; jeżeli są Państwo w posiadaniu fotografii - szczególnie z lat powojennych - prosimy o ich nadsyłanie wraz z opisem na adres: [email protected] Zostaną zamieszczone w niniejszym albumie. (M.M.)

02/04/2023

Zarzigerstrasse, po 1945 r. ul. Edwarda Osóbki-Morawskiego a dzisiaj ul. Bydgoska na koloryzowanych pocztówkach z przełomu XIX/XX w.

M.M.

27/03/2023

Niedawno minęły 64 lata od powstania Klubu Pływackiego "Neptun" Stargard.
Młodszym internautom przybliżamy historię tego klubu.

9 marca 1959 roku z inicjatywy działaczy i sympatyków sportu pływackiego: Jerzego Zajączkowskiego, Mariana Tymaszuka, Stanisława Mazańskiego, Leopolda Paszczaka, Mariana Książyńskiego czy doktora Eugeniusza Barełkowskiego, został założony Klub Pływacki "Neptun" Stargard. Pierwszym prezesem został Jan Pilarz.
Działalność klubu oparta została na kilkunastu zawodnikach byłej sekcji pływackiej KKS Błękitni oraz Młodzieżowej Szkółki Pływackiej.
Zarząd klubu od początku potrafił połączyć zapał działaczy z umiejętnościami kadry trenersko-instruktorskiej. Dopełnieniem tego, było wykorzystanie doskonałych warunków do uprawiania pływania jakie stwarzał obiekt przy ul. Szczecińskiej.
Już po dwóch latach swej działalności, o pływakach ze Stargardu zaczęło być głośno w Polsce oraz w Niemczech, Austrii, Finlandii, Czechosłowacji.
Ukazujące się notatki i reportaże prasowe w "Przeglądzie Sportowym", "Sporcie" czy "Sportowcu", stawiały klub w rzędzie najlepiej pracujących w kraju. Do historii przeszły pojedynki pływaków ze Stargardu z pływakami ze Szczecina, w których zwyciężali z reguły nasi zawodnicy.
Pierwszoplanową postacią wśród kadry trenerskiej był Kurt Zombek, który właśnie wtedy odkrył i oszlifował największy diament w kolekcji "Neptuna". Był nim dwukrotny olimpijczyk z Meksyku 1968r i Monachium 1972r - Władysław Wojtakajtis.
Inni trenerzy z tamtych lat to Ireneusz Młodzieniak i Wiesław Zieleniewski.
Czołowymi zawodnikami z lat sześćdziesiątych byli: Marian Raczyński, Anna Duczyńska-Daszykowska, Elżbieta Gellner-Zombek, olimpijka z Melbourne z 1956 r., Zofia Wędzina, Halina Paradowska, Barbara Krajewska, Manfred Depta, Elżbieta Zieleniewska, Kazimierz Marcinkiewicz, Grażyna Klem, Zbigniew i Marian Wojtakajtisowie i inni.
Na zawodach pływackich w tamtych latach zawsze były tłumy, czasem trudno było wetknąć w trybuny przysłowiową szpilkę.
Bardzo długo można by tu wyliczać sukcesy i rekordy sportowców "Neptuna". Jednak kto wie, czy nie największym jego osiągnięciem w tamtych latach był fakt, że dzięki prowadzonej przez klub masowej nauce pływania , około 80% stargardzkiej młodzieży umiało pływać, podczas gdy średnia krajowa wynosiła 40%.
Klub pływacki "Neptun" to piękna karta w powojennej historii Stargardu.

Na zdjęciu: zawodnicy i działacze klubu w czasie pochodu 1-majowego w 1960 r.

M.M.

27/03/2023

Koloryzacja bywa zaskakująca...

M.M.

26/03/2023

"Dom Władzy" (Behördenhaus) przy Bergstrasse w 1935 r.
Po 1945 r. - do 1990 w części mieścił się Komitet Miejski PZPR, później w całości siedziba sądu.
M.M.

26/03/2023

Schröderstrasse, czyli dzisiejsza Limanowskiego w wersji koloryzowanej

M.M.

31/12/2022

Pozdrowienia ze Stargardu.
Kolaż zdjęć kilku charakterystycznych obiektów miejskich na pocztówkach z przełomu XIX/XX w.

M.M.

12/11/2022

Dokumentalny film z 1997 roku pt. "Narodziny ciuchci" o pomorskich kolejkach wąskotorowych. Zawiera sporo ujęć Stargardzkiej Kolei Dojazdowej.