18/12/2024
👉 Krótka opowieść o Gmina Wierzchowo
Gmina Wierzchowo leży w południowej części Pomorza Środkowego. Sąsiaduje z takimi miejscowościami jak Drawsko Pomorskie, Złocieniec - miasto z klimatem, Czaplinek, Kalisz Pomorski i Mirosławiec Moje Miasto. Gmina słynie z lasów bukowo-dębowych 🌳 i sosnowo-świerkowych 🌲 oraz rynnowych jezior: Wasosze, Busko, Dramienko, Drezno i Machlinkowo 🌊 Nad okolicą góruje Góra Racza - mierzące 211 m n.p.m. najwyższe wzniesienie Pojezierza Drawskiego.
Wyjątkowy krajobraz pomorskiej morny bogaty jest w liczne jeziora, wzniesienia, mokradła i rozlewiska, które sprzyjały osadnictwu, podobnie jak lasy bogate w zwierzynę łowną i runo leśne dostarczające mieszkańcom pokarmu. Pierwsze ślady osadnictwa na terenie gminy Wierzchowo pochodzą z okresu kamiennego. W Wierzchowie, Osieku Drawskim, Świerczynie i Wielbokach odnaleziono gliniane misy kultury amfor kulistych. Znalezione sprzęty kultury łużyckiej i zachodnio-pomorskich Słowian świadczą o kontaktach ludności pomorskiej z Wielkopolską. Prace wykopaliskowe poświadczyły o handlu tutejszych mieszkańców z kupcami rzymskimi. Ziemie obecnej gminy Wierzchowo leżały przy Szlaku bursztynowym i Szlaku solnym.
Pod koniec XVI wieku zbudowano w Wierzchowie kościół ewangelicki, z drewnianą wieżą i dzwonnicą ⛪️ Kościół został wyposażony w renesansowy ołtarz przedstawiający sceny Męki Chrystusa - ołtarz dzieło snycerki pomorskiej. Dzwony odlano w zakładzie ludwisarskim w Kołobrzegu około 1500 roku 🛎 Natomiast kościół w Osieku Drawskim, który był wsią dworską, zbudowano w 1686 roku. Wieżę dobudowano w roku 1691/2, barokowe dzwony ufundowane przez Filipa Borcka odlano w zakładzie ludwisarskim Konrada Scheila w Kołobrzegu.
Od 1563 roku wsie Żabin, Żabinek i Będlino były ważnymi na Pomorzu ośrodkami urzędowymi. W 1608 roku margrabia Jan z Kostrzynia ustanowił w Będlinie Zarząd Królewskich Lasów. Niestety lata wojny 30-letniej (1618-1648) był trudne dla pomorskich wsi. Zniszczenia dopełnił potop szwedzki (1655-1660). Wyludnione wsie często zasiedlali osadnicy niemieccy.
W latach 1725-1727 Wierzchowo, Żabin, Żabinek, Będlino i Osiek Drawski nawiedziła kolejna epidemia tyfusu. Do tego dołączyła bardzo mroźna i długa zima w roku 1738, która sprawiła, że ceny zboża niezwykle wzrosły. W 1756 wybuchła wojna siedmioletnia, która jeszcze bardziej przygnębiła miejscową ludność. Początek XIX wieku również nie sprzyjał rozwojowi Pomorza, które nawiedzały wojny napoleońskie, przemarsz różnych armii, podatki i kontrybucje nakładane przez wojska francuskie w pieniądzu i naturze zupełnie rujnując pomorskie miasta i wsie. Pomimo ciągnących się wojen w 1815 roku zniesiono na Pomorzu poddaństwo chłopów; Wierzchowo i okoliczne pomorskie wie od 1815 roku weszły w skład powiatu Drawsko Pomorskie. Wsie były samodzielnie administracyjne a władzę sprawowali sołtysi podlegający powiatowemu staroście (landratowi). Na terenach gminy, ze znanych rodów zamieszkiwała rodzina Wedlów i Borków a w okresie późniejszym rodzina Boninów, w której posiadaniu znajdowała się wieś Osiek Drawski.
W II połowie XIX wieku dokonano parcelacji niektórych majątków ziemskich, zmieniła się struktura gospodarstw rolnych na korzyść wielkochłopskich i rozpoczęto korzystne dla rolników kredytowanie działalności gospodarczej. Na terenie powiatu drawskiego powstały pierwsze spółki wodne, rozpoczęto prace melioracyjne terenów podmokłych i zaczęto wprowadzać pierwsze maszyny rolnicze przygotowywane przez rozwijający się przemysł. Zewnętrzna i wewnętrzna kolonizacja sprzyja zasiedlaniu wyludnionych miast i wsi. Dość licznie przybywają ludzie z różnych rejonów Prus osadnicy jak również z sąsiadującej wielkopolski. Rozwijała się hodowla bydła mlecznego i rzeźnego, owiec, kóz, gęsi, kaczek, kur oraz uprawa żyta, jęczmienia, owsa, pszenicy w we wsiach takich jak Wielboki, Otrzep, Świerczyna, Sośnica wyspecjalizowano się w produkcji ziemniaków.
W 1880 roku wybudowano drogę bitą ze Złocieńca do Mirosławca i Kalisza Pomorskiego przez Osiek Drawski, Wierzchowo i Żabinek. W roku 1900 oddano do użytku linię kolejową Złocieniec - Osiek Drawski - Wierzchowo - Mirosławiec - Kalisz Pomorski-Choszczno oraz linię tzw. małej kolei Wierzchowo-Wałcz.
fot. eREGIONhttp://eregion.wzp.pl/gminy/wierzchowo