Przewodnik Tatrzański - Marcin Rajczak

24/10/2024

Jak spakować plecak na zimowe wyjścia? Odpowiedź w filmie.

Zimowy sprzęt turystyczny – co powinno znaleźć się w Waszych plecakach podczas wypraw w Tatry zimą? 🎒❄️ Już dzisiaj w nowym odcinku serii „W To Mi Grań” roz...

21/10/2024

Tak wyglądały kiedyś górne Krupówki😀

10/10/2024

Tym razem opowieść o halnym

Halny wiatr o prędkości prawie 300 km/h! 😮 W najnowszym odcinku „W To Mi Grań” legendarny Apoloniusz Rajwa – znany geograf, meteorolog, przewodnik tatrzańsk...

15/09/2024

Dziś pokazuje piękno gór swojemu dziecku😃

23/04/2024

„Przewodnik pierwszy z pierwszych” – Maciej Gąsienica-Sieczka
Niedawno obchodziliśmy 200. rocznicę Jego urodzin.

Maciej Gąsienica-Sieczka, góral i jeden z najlepszych przewodników tatrzańskich w XIX wieku, urodził się 3 kwietnia 1824 r. w Zakopanem. Swoją karierę górską rozpoczął od kłusownictwa oraz od ukrywania się w Tatrach, jako dezerter z wojska austriackiego. Polował w tym okresie swojego życia z Janem Krzeptowskim-Sabałą na niedźwiedzie i poznał wtedy, jak napisał Władysław Ludwik Anczyc „najniedostępniejsze zakątki Tatr i wyszedł na najlepszego przewodnika”.

Z czasem zaprzestał kłusowniczego procederu i razem z Jędrzejem Walą był strażnikiem kozic i świstaków. Pracował w Tatrach także jako górnik. Należał do najlepszych i najbardziej doświadczonych przewodników tzw. złotego okresu rozwoju przewodnictwa tatrzańskiego. Był przewodnikiem pierwszej klasy i mógł w związku z tym zabierać turystów na najwyższe szczyty Tatr. Prowadził w góry znamienitych ludzi, badaczy, literatów, między innymi: ks. Józefa Stolarczyka – pierwszego zakopiańskiego proboszcza, prof. Maksymiliana Nowickiego, ks. Eugeniusza Janotę – autora pierwszego przewodnika po Tatrach w języku polskim, Walerego Eljasza, Mieczysława i Jana Gwalberta Pawlikowskich, Tytusa Chałubińskiego i Adama Asnyka. Ten ostatni dedykował mu wiersz, będąc pod wrażeniem szlachetności charakteru tego górala, nazywając go „przewodnikiem pierwszym z pierwszych”.

Maciej był zdobywcą, jako pierwszy, wielu tatrzańskich szczytów, między innymi: Świnicy (1867), Mięguszowieckiego Szczytu (1877), Mnicha (1880 - to wejście uznawane jest za początki taternictwa, razem z Janem Gwalbertem Pawlikowskim), Jastrzębią Turnię i Szatana (ok. 1880 r.). Dokonał także wejść nowymi drogami na: Lodowy Szczyt, Łomnicę i Durny. Jak twierdzą towarzysze jego tatrzańskich wypraw, był świetnym przewodnikiem tatrzańskim, obdarzonym bardzo dobrą kondycją fizyczną, wysokimi umiejętnościami wspinaczkowymi i miał w sobie zadatki na górskiego lidera. Podkreślano też jego trzeźwość, religijność oraz stałą chęć pozwania świata. Brał udział w budowaniu ścieżek tatrzańskich, zakładał sztuczne ułatwienia (klamry) na szlakach na Rysy i Wysoką, a także wmurowywał tablice pamiątkowe, na zlecenie Towarzystwa Tatrzańskiego, w Bramie Kantaka i Bramie Kraszewskiego w Dolinie Kościeliskiej.

Maciej zmarł 25 września 1897 r. i jest pochowany na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem. Jego nazwiskiem nazwano trzy przełączki w Granatach, a koło przewodników tatrzańskich w Krakowie nosi jego imię. Interesujący trawers masywu Krywania od strony Doliny Niewcyrki nosi nazwę „Sieczkowej Perci”.

Fot. Maciej Gąsienica-Sieczka, autor: Stanisław Bizański, ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem