01/06/2024
Çanakkale kırsal alan yerleşim politika ve strateji çalışma çağrımıza bir giriş için .... ilk bölüm köy yerleşimlerini konu aldık... ÇANAKKALE KIRSAL ALANLAR STRATEJİ ve POLİTİKALARINA GİRİŞ
1)KÖY YERLEŞİK ALANLARI
1a)Köyün bizzat bulunduğu coğrafya, doğal çevre, kültürel yapı, sosyal-ekonomik özellikler göz önüne alınarak ortak noktalar ve farklılıklar belirlenmelidir. Ovada ve dağda olması, yamaçta ve düzde olması, zeytinlik veya ormanlık olması, tarım veya hayvancılıkla uğraşması, tarım ve hayvancılık yöntemi, araç ve alet kullanımı, kamusal alan kullanımları, yaşam biçimi ve diğeriyle iletişim yöntemi, vb. kriterler tespit edilip, her köy için ortak olanlar ve farklılıklar tespit edilmelidir.
1b)Köyün mevcut fiziki dokusu belirlenmeli ve gelişme yönün buna göre devam etmelidir. Sokak dokusu, köyün ortak mekanları, kamusal alanları, okul cami, bakkal, kahvehane, meydanlar, yeşil parklar, ve diğer özellikleri fiziki haritalarla ortaya konulmalıdır. Belirlenen kentsel dokunun mevcut özellikleri, yeterliliği, yeni alanların tespiti, köyün gelişme yönü ve bu yöndeki yeni kamusal alan kullanımları bu özelliklerin sürdürülebilirliği göz önüne alınarak sağlanmalıdır.
1c)Komşularla olan ilişki ve fiziki çevrenin komşularla birlikte oluşum özellikleri ortaya konulmalıdır. Binlerce yıldır süren komşuluk ilişkileri, birbiriyle diyolog ve diğeriyle yaşanan ortaklıklar, yanı sıra mahremiyet, özelini koruma ve geliştirme halleri tespit edilmelidir. Bu kültürel özelliklerin fiziki mekanlara yansıması, binaların komşularla olan yönü, girişleri, bahçe kullanımı, binaların komşudan ve sokakta çekme ve bitişme konumları ve diğer fiziki yansımalar tespit edilmeli ve geleceğe dair kararlarda etkili kılınacak önermelere dönüşmelidir.
1d)Sokak-bahçe ilişkisi tespit edilmelidir. Sokaktan bahçeye giriş, sokak bahçe ayrımının sağlayan bahçe duvarları, bahçe giriş kapısı özellikleri, sokak-arsa kot ilişkilerinin düzenlenmiş halleri, bahçenin avlu, iç bahçe, hayat, ağaç dikim ve sebze ekim bölümleri, bahçenin doluluk boşluk oranı, ana bina ve eklenti binalarla bahçenin kullanım özellikleri, sokak-bahçe bina ulaşımı, bahçe yer kaplamaları, yol ve geçiş güzergâhlarının düzenleniş biçimleri, vb. özellikler ortaya konulmalı ve geleceğe dair önermelerde bu özellikler göz önüne alınmalıdır.
1e)Bahçe-binalar ilişkisi tespit edilmelidir. Köy evlerinin bahçe içindeki konumu, ana binanın bahçedeki yönün, bahçeyle ilişkisi, diğer binalarla ilişkisi, eklenti ve müştemilatlardan kiler, dam, işlik, alet adavet deposu ve diğer binaların bahçe içindeki yeri belirlenmelidir. Bu binaların birbirleriyle, bahçeyle, sokakla olan ilişkileri, komşuyla olan ilişkileri tespit edilmeli ve bu özellikler ortaya konulmalı ve geleceğe dair önermelerde yer almalıdır.
1f)Emsal (arsanın bina alanlarıyla olan oransal ilişkisi), bina yükseklikleri (kat adeti, farklı mekanların, eklentilerin yükseklik özellikleri), subasman (binanın bahçe doğal arazi eğimi ve yol kotları ile ilişkisi) ve bina girişlerinin yükseklileri, binanın bahçe ve iç mekanlarla olan yükseklik ve kot farklarının belirlenmesi, tüm bu tespitlerin geleceğe aktarılması yönünde kriterler yaratılmalıdır.
1g)Bina iç mekanların özellikleri ve birbiriyle ilişkisi belirlenmelidir. Giriş, hol ,sofa, yemek pişirme, mutfak, yemek yeme, salon, oturma, yatak odaları, banyo-wc ve teras-balkon türü tüm mekanların organizasyonu, konumlanışı, birbiriyle ilişkisi, geçişler ve kullanım özellikleri, açık alan kapalı mekan kulanım özellikleri ortaya çıkartılmalıdır. Belirlenen özelliklerin ortak ve farklı olanları tespit edilmeli ve gelecek yapılaşma kararlarına katarımı sağlanmalıdır.
1h)Mekanların kat yükseklikleri, alt kat-üst kat yükseklikleri, çatı saçak yükseklikleri, merdiven ve giriş merdivenlerinin basamak genişliği ve rıht yükseklileri ve diğer 3. Boyut özellikleri belirlenmeli ve geleceğe aktarılmalıdır.
1i)Çatı biçimi, 4’lü kırma, 2’li kırma beşik çatı, çatı eğimleri, çatı son bitiş malzemesi, bitişik komşuya olan çatı parapeti, saçaklar, parapetler vb. özellikler belirlenmeli ve geleceğe aktarılmalıdır.
1j)Yapı malzemeli ve kulanım teknikleri belirlenmelidir. Dış duvar, iç duvar, ara kat ve çatı tavan döşemeleri, temel sistemleri ve subasman bitişleri, zemin ve tavan döşemeleri, pencere kapılar, duvar sıva ve diğer malzeme bitişleri, dış ve iç cephe bitiş malzemeleri, pervaz, söve ve nişleri, ve diğer yapısal malzemeler ile bu malzemelerin yapılma ve uygulama teknikleri belirlenir ve geleceğe dair kararlara altlık oluşturur.
1k)Yapını iç ve dış bitiş malzeme ve renkleri ile uygulama teknikleri belirlenmelidir. Özellikle yapıların dışa bakan cepheleri, bitiş malzemeleri ve malzeme doğal rengi veya boya badana türü renklendirmeleri tespit edilmeli, kamusal alana estetik bir müdahale ve katkı olarak geleceğe dair kararlara eşlik etmelidir.
1l)Yapılı çevrenin ve binaların oluşum sürecine dair tarihsel bilgi, ustalar ve inşaat işçilik anıları, malzemenin tedarik şekli ve yerel kaynaklarının yeri, mekanın tasarım ve yaratım sürecine dair bilgiler derlenmelidir. Bu bilgiler yayınlanıp gelecek tasarımına dair veri kullanımına sunulmalıdır.
1m)Köyün ilk kuruluşu, geçirdiği evrimler, küçülme, göç verme veya büyüme, gelişme aşamaları ve diğer tarihsel tüm özellikler, titizlikle tüm sosyal, kültürel, fiziki, coğrafi ve tarihsel kimlikleriyle araştırılmalı, yayınlanmalı tasarımcılar başta olmak üzere kullanıma sunulmalı ve yayınlanmalıdır.
1n)Bu araştırma ve incelemeler Çanakkale’ deki 500 civarındaki tüm köyler için yapılmalıdır. Doğal ve fiziki çevre, yerleşim kültürü özelliklerine göre “havza” belirleme çalışmaları bitirilmelidir. Yerleşim ve bina özellikleri benzerlik taşıyan havzalar için ortaklaştırılmış “Tasarım Rehberi” çalışmaları yapılmalıdır.
1ö)Ortaya çıkan tüm kriterlerin uygulanması yönünde, bakanlıklar ve il özeli idare, il genel meclisi, valilik, ilgili müdürlükler, kaymakamlık ve birimleri, köy muhtarları, dernekler, meslek odaları ve diğer sivil toplum kuruluşları, uzmanlar ve duyarlı yurttaşlar ile “ortak karar süreçleri”nde buluşmalı ve “katılımcı kararlar” oluşturulmalıdır.
1p)Kararlar tartışmaya açılmalı ulusal ve yerel ölçekte katkılar alınarak tekrar düzenlenmeli ve il genel meclisi kararıyla yürürlüğe girmelidir.
2)KIRSAL ALANLAR, TARLALAR..
2a) ....
GELENEKSEL MİMARİ TASARIM, TAŞ-AHŞAP MALZEMENİN FORM VE BİÇİMDE YEREL DEĞERLERLE BULUŞMASI.. ESKİ ESER YAPI RÖLÖVE, RESTİTTÜSYON RESTORASYON ÇALIŞMALARI..
