02/04/2024
OTİZM, bir hastalık değil farklılıktır.
Otizm Spektrum Bozukluğu, hayatın ilk yıllarında ortaya çıkan, erken teşhis ve erkenden özel eğitimle desteklenmesi gereken nöro-gelişimsel bir farklılıktır. İnsan beyninin yapısal değil işlevsel olarak farklı çalışmasından kaynaklanan, bireyin yaşamında dünya ile ilişkisini, diğer insanlarla ilişkisini, sosyal etkileşimini olumsuz yönde etkileyen nöro-gelişimsel bir engel durumudur.
Günümüzde Otizm Spektrum Bozukluğu tanısı alan çocuk sayısı teknolojinin egemen olduğunu dünyamızda ne yazık ki giderek artış göstermektedir.
2 Nisan tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de otizmle ilgili toplumsal farkındalığın artırılması için “Dünya Otizm Farkındalık Günü” olarak anılmaktadır. Nisan ayı boyunca, Otizm Spektrum Bozukluğu olan çocukların ve ailelerinin yaşadığı sorunlar konuşularak çözüm yolları aranmakta, bu çocukların daha erken fark edilerek, daha erken özel eğitime desteğine ulaşmaları için farkındalık yaratılmaya çalışılmaktadır.
Otizm Spektrumdaki bireyler, toplumun diğer üyelerinden farklı olsalar da, diğer bireylerle eşit hak ve özgürlüklere sahiptirler. Otizmle ilgili farkındalığın artması artık yeterli değildir. Günümüzde bu bireylerin toplum tarafından kabul edilmesi gerekliliğini vurgulamak adına 2023 yılı Dünya Otizm Farkındalık Günü temasını “Hikâyeyi dönüştür: Evde, işte, sanatta ve politika üretmekte katkı koy” olarak belirlenmiştir. Bu çağrı Otizm Spektrumdaki bireylerin evde, okulda, iş yerlerinde ve toplumsal yaşantıda kabul edilerek desteklenmesi gerektiğini, söz hakları ve tercih belirtme hakları olduğunu vurgulamak adına oluşturulmuştur. Bir başka değişle Otizimli bireylerin sadece fark edilerek iyileştirilmesi ve dönüştürülmesi odağından uzaklaşılarak, Otizmli insanları kabul etmeye, desteklemeye ve dahil etmeye odaklanan kapsayıcı bir yaklaşıma dönüştürülmesi gerektiğinin altı çizilmeye çalışılmaktadır.
Otizm Spektrum Bozukluğunun kırmızı bayrak belirtileri belirtileri diye adlandırılan belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilmektedir: 🔻
▪️Göz teması kurmama,
▪️İsmi söylediğinde bakmama,
▪️Sallanma, kanat çırpma gibi tekrarlayıcı hareketler,
▪️İşitme testi normal olmasına rağmen konuşmasında gerilik,
▪️Bazı kelimelerin tekrar tekrar ve uygunsuz yerlerde söylenmesi,
▪️Bazı eşyaları döndürmek veya dönen şeyleri izlemek gibi hareketler,
▪️İşitme testi normal olmasına rağmen söyleneni işitmiyor gibi davranmak,
▪️Parmağıyla istediklerini gösterememek,
▪️Yaşıtları ile karşılıklı olarak oynayamamak,
▪️Oyuncaklarla işlevine uygun şekilde oynamayı bilmemek, yan yana veya üst üste dizmek,
▪️Taklit davranışının olmaması
Yukarıdaki belirti veya bulguları bulunan çocukların mutlaka hızlıca bir Çocuk Psikiyatirisi tarafından değerlendirmesi gerekmektedir. Otizm tanısı aileden alınan öykü ve Çocuk psikiyatristi tarafından yapılan klinik değerlendirme sonucu konulan bir tanıdır. Bir kan testi bulunmamaktadır. Çocuklara gelişimlerini değerlendirmek adına gelişim testi yapılmakta, işitme ve konuşma patolojileri açısından değerlendirilmesi için Kulak Burun Boğaz ve Odyolojik muayene istenmektedir. Gerek görülmesi durumunda Nörolojik muayenelerinin yapılması da önerilmektedir. Erken tanı, erken ve yetkin tedavi ile bulgular azalmakta ve bu çocuklar hayata kazandırılabilmektedir.
Otizm Tedavi Yöntemleri
Otizmin tedavisindeki başarıyı etkileyen en büyük unsur erken teşhistir. Otizm etkilerinin yoğunluğu çocuktan çocuğa değiştiğinden tedavi stratejileri ona göre düzenlenir. Tedavi sonrası ortaya çıkan bulgular göstermektedir ki kişiye özel bir eğitimde otizmli çocuklar tedaviye daha iyi reaksiyon vermektedir. Eğitimde aile faktörü mutlaka olmalı, otizmli çocuğa iletişimsel, sosyal ve davranışsal anlamda uyum sağlayıcı tedavi yöntemleri uygulanmalıdır. Son dönemlerin en etkili eğitim şekli Davranışsal eğitim ve yönetimdir. Amaç otizmli çocuğun iletişim becerilerini geliştirmek kendine yardım etmesini sağlamak ve sosyal becerilerini geliştirmektir.
Özel terapi yönteminde konuşma ve fiziksel yeteneklerin geliştirilmesi amaçlanır. Özellikle konuşma terapisi çocuğun iletişim becerisini geliştirmede çok önemlidir. Motor beceri eksikliğini ve konuşma geriliğini geliştirmeye yönelik bir tedavi olup son derece iyi sonuçlar vermektedir. İlaçlar hiperaktivite, anksiyete, depresyon ve obsesif-kompülsifin etkilerini minimize eden tedavi edici tıbbi destektir.
Sosyal destek faktörü hem ebeveynler hem de çocuklar için otizmle mücadelede önemli bir destektir.
♥️
Otizmli Çocuklar İçin Ücretsiz Uygulamalar
Otizmli çocuklar onlar için özel hazırlanmış oyunları oynamalıdırlar. Akıllı cihazlara indirilen Otsimo, otizmli çocuklara yönelik oyunlar içeren son derece eğitici bir platformdur.
Otizmli çocuğun yaşına ve eğitim durumuna uygun oyunların yer aldığı platformu 2 yıl boyunca yoğun bir şekilde kullanan çocukların %90’ının devlet okullarına kabulünde önemli gelişmeler kaydedilmiştir.
Otsimo uygulaması ailelere çocuklarının bu uygulamayı kullandığı sürece destek veren ve uzaktan kontrolü sağlayan, çocukları ile ilgili analiz ve raporlar sunan bir uygulamadır.
