06/03/2023
ÁP HÔ CHIÊNG - TẾT GỘI ĐẦU
Với người Thái trắng ở khu vực các xã Mường So, Khổng Lào thuộc huyện biên giới Phong Thổ, Lễ hội Áp Hô Chiêng có ý nghĩa hết sức quan trọng trong đời sống tinh thần, là nét văn hóa độc đáo, đặc sắc, thể hiện tinh thần đoàn kết tương thân tương ái, mang tính nhân văn sâu sắc, thân thiện của con người với tự nhiên.
Lễ hội gắn với câu chuyện về Nàng Han giả trai đi đánh giặc, chiến thắng trở về vào ngày 30 Tết. Nàng Han cùng quân lính nghỉ ngơi, tắm gội bên bờ Nậm Bó thuộc suối Nậm Lùm để ăn mừng chiến thắng và đón năm mới. Nơi nàng Han tắm, bầu trời bỗng tỏa ánh hào quang, xuất hiện một đám mây ngũ sắc đón nàng về trời. Để tỏ lòng kính trọng và biết ơn công lao to lớn đó, người dân đã lập miếu thờ cúng Nàng Han vào dịp lễ, Tết và tổ chức nghi lễ gội đầu vào chiều 30 Tết hằng năm để cầu mong Nàng Han che chở, ban phát cho con người sức khỏe, tình yêu, hạnh phúc và bản, mường yên vui, mùa màng bội thu.
Vì vậy, theo quan niệm của người Thái, nếu như ai chưa được gội đầu vào 30 Tết coi như chưa gột rửa những điều không may trong năm cũ và điều ấy sẽ theo vào năm mới. Do đó, với người Thái trắng, khi hết một năm cũ, chuẩn bị bước vào năm mới, mọi người trong bản đều phải gội đầu để rửa trôi những cái vất vả, điều không may mắn, xui xẻo của năm cũ, tống tiễn tai ương, bệnh tật xuôi theo dòng nước đi mãi không gặp lại.
Đồng thời, cầu mong năm mới tốt lành, gặp điều hay, làm ăn phát đạt. Gội đầu năm mới thể hiện niềm tin của con người đối với các đấng tâm linh, cầu mong những điều may mắn. Điều đó đã trở thành một nét văn hóa truyền thống tốt đẹp được người dân tộc Thái trắng Tây Bắc nói chung, huyện Phong Thổ nói riêng và được mọi người coi trọng, gìn giữ đến ngày nay.
Nguồn Ảnh: Bùi Tiến Dũng