16/08/2023
Các dịp lễ lớn tại Côn Đảo:
1. Ngày giỗ chung Côn Đảo
Đối với mỗi người dân trên dải đất hình chữ S này Côn Đảo luôn có một ý nghĩa linh thiêng và đặc biệt riêng. Nơi từng được ví như “địa ngục trần gian”, một thời giam cầm những tù nhân chính trị, người dân yêu nước và cũng có biết bao nhiêu người con ra đi mãi mãi chẳng thể trở về. Do vậy, bắt đầu từ năm 2012 vào ngày 20/6 Âm lịch hàng năm, tại hòn đảo này lại tổ chức ngày Côn Đảo long trọng và bài bản.
Ý tưởng được đưa ra bởi Nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt, một mặt đáp ứng được sự mong mỏi của các cựu tù chính trị năm xưa muốn có một ngày tạo thành dấu mốc để mọi người có cơ hội quay trở về thăm đồng đội và chốn xưa, những địa danh lịch sử ở Côn Đảo để sống lại năm tháng đau thương nhưng hào hùng. Những người thân được đến thắp nén hương tưởng niệm cho con, em, mình. Họ đã hy sinh cao cả cho mục tiêu chung của đất nước, bảo vệ nền hòa bình và độc lập dân tộc.
2. Ngày giỗ Cô Sáu
“Người thiếu nữ ấy như mùa xuân
Chị đã dâng cả cuộc đời
Để chiến đấu với bao niềm tin
Dù chết vẫn không lùi bước”
Cô Sáu là tên người dân thường gọi cho nữ anh hùng Võ Thị Sáu, một người thiếu nữ quật cường đã chiến đấu và hy sinh cho tổ quốc. Hàng năm cứ đến dịp 23/1 ngày giỗ chị, cơ hội người dân lại tổ chức lễ hội Côn Đảo để tưởng nhớ đến anh linh của người con gái đó. Sự ra đi của chị khi tuổi đời còn quá trẻ là một mất mát lớn, không chỉ là một anh hùng mà Cô Sáu còn trở thành thần hộ mệnh luôn ở bên độ trì cho người dân Côn Đảo.
Trước đây là ngày 23/1 theo giấy báo tử, sau từ năm 2010 đổi thành 27 tháng Chạp cả Nhà nước và Nhân dân đều chung tay tổ chức Giỗ long trọng. Trong lễ hội truyền thống ở Côn Đảo này nhà nào cũng làm cơm thắp hương cúng, không chỉ vậy còn có khách du lịch đến mang đèn hương, lễ vật và hoa ra mộ Cô. Họ cùng nhau làm lễ cầu mong Cô phù hộ cho mình.
3. Lễ giỗ Bà Phi Yến
Bà Phi Yến là thứ phi của chúa Nguyễn Phúc Ánh (Nguyễn Ánh), bà có tên thật là Lê Thị Răm một người phụ nữ “Trung trinh tiết liệt” không chỉ ngăn cản chồng theo giặc mà còn tự tử để bảo toàn danh tiết cho mình. Người dân nơi đây lập miếu thờ Bà ở làng An Hải và cứ đến 18 tháng 10 (Âm Lịch) hàng năm người dân Côn Đảo đều tổ chức lễ giỗ long trọng với những mâm cổ chay chủ yếu là hoa quả, chè, xôi,… dâng lên Người.
4. Lễ Vu Lan
Đối với người Việt Nam, dịp lễ Vu Lan diễn ra vào rằm tháng 7 Âm lịch là một cơ hội để tri ân và báo ân quan trọng. Trong chiến tranh đã có hàng chục ngàn người phải hy sinh trên khắp nhà tù, Cầu Tàu 914 hay trôi dạt ngoài biển khơi. Chùa Núi Một là nơi được xây dựng nên để anh linh những người đã khuất có chốn nương tựa cùng với khu vực nghĩa trang, nhà tù là nơi tổ chức lễ hội truyền thống ở Côn Đảo vào dịp này.