Cách Hà Nội 130km, thung lũng du lịch Mai Châu (huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình) là điểm du lịch văn hóa được du khách trong và ngoài nước đều mong muốn đến thăm. Các bản người Thái sống khá tập trung đông đúc, trù phú và giữ được những nét văn hóa truyền thống, đặc biệt là nhà sàn của người Thái. Tạo thành các điểm du lịch cộng đồng nổi tiếng như bản Lác, Pom Coọng, bản Văn … Trong Thung lũng Mai C
hâu còn có các di tích, danh lam thắng đẹp như: hang Mỏ Luông, hang Chiều, hang động Piềng Kẻm và các di chỉ khảo cổ học như hang Láng, hang Khấu Phục. Nhắc đến Mai châu nhà thơ Quãng Dũng đã có câu thơ:
“Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
Khèn lên man điệu nàng e ấp
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ”…
Bản Pom Coọng có 64 nhà sàn đón khách du lịch, dưới chân nhà sàn các cô gái Thái miệt mài bên khung cửi và đấy cũng là nơi bán đồ lưu niệm do chính họ sản xuất như: khăn phiêu, váy, ví, áo thổ cẩm ... Đặc sản vùng này còn có loại rượu cần tuyệt ngon làm bằng lúa nếp, lá hính ho, ngực mèo, gừng …
Sang bản Lác, nơi có 25 nhà sàn đón khách du lịch ở đó tập chung bán các sản phẩm từ chính tay con em người Thái ở đó tạo nên như cung nỏ, thổ cẩm …
Món cơm nếp trong ống lam của Mai Châu, do có nước dừa nên rất thơm ngon. Đêm về, trên sàn nhà bên bếp lửa ấm cúng, đội xòe của bản Pom Coọng làm ngất ngây du khách. Thưởng thức món măng nướng, thịt heo nướng, gà gói lá d**g, cá suối hấp… và say men rượu cần, say luôn giọng hát thiết tha của người con gái Thái: “...Đêm về anh năng nhìn trăng/Trăng ở đâu, vía em ở đó/Ta xa nhau, như quả chua xa muối/Ta xa nhau như thuyền xa bến/Xa nhau như mạ lạc bờ, anh ơi…” và chìm sâu vào giấc ngủ có đệm ấm, chăn thơm do các cô gái Thái trải ra mời khách. Thung lũng Mai Châu với thiên nhiên hung vĩ, cảnh sắc kỳ thú, màu xanh mượt mà màu mỡ, phì nhiêu với những vẻ đẹp nên thơ của miền sơn cước, tạo nên một bức tranh tuyệt đẹp. Khi đến với mảnh đất này bạn sẽ được theo các tour, tuyến du lịch văn hóa Thái, thăm các trang trại trù phú, tham gia các cuộc đua bè mảng trên suối, những tuyến du lịch xanh, một thế giới kỳ vĩ về sắc nước, mây trời. Thung lũng Mai Châu hiện đang là mô hình tiêu biểu cho phương thức làm du lịch văn hóa cộng đồng./.
