Եվս մեկ հեքիաթային արշավ ունեցանք դեպի Թեղենիս լեռ՝ Ծաղկունյաց լեռների բարձրագույն գագաթ (2846 մ)։ 🌄
Թեղենիս լեռան լանջերը մինչև 2300-2401 մ անտառապատ են, բարձրադիր գոտում՝ լեռնամարգագետնային բուսականություն։
Տարվա այս ժամանակահատվում Ծաղկունյաց լեռներում ամեն տեղ աշնանային բազմերանգ գույներ են։ 🍁🍂🍁
Վերելքը սկսեցինք Կոտայքի մարզի Բուժական գյուղից։ Այս տարածքն ընդգրկված էր Մեծ Հայքի Այրարատ աշխարհի Նիգ գավառի կազմում։
Արահետն անցնում է Թեղենյաց վանական համալիրի կողքով։ Այն վաղ-միջնադարյան հայկական ճարտարապետության խոշոր համալիրներից է, որի մեջ են մտնում գավիթը, սեղանատունը և եկեղեցին։
Սկզբում այցելեցինք Եղվարդի Ս․Աստվածածին նորավանքատիպ եկեղեցին, որը կառուցել է Ազիզբեկ Իշխանը 1301 թվականին իր կնոջ՝ Վախախի երազի հիման վրա՝ Քրիստոնեությունը Հայաստանում պետական կրոնի տարածման հազարամյակի առթիվ։ Եկեղեցու չորս կողմը կենդանակերպ քանդակներ են։
Հաջորդը Եղվարդի վաղմիջնադարյան բազիլիկն էր․
Այն Հայաստանի հնագույն եռանավ բազիլիկներից է` պահպանված կիսավեր պատերով, առանց ծածկի: Թորոս Թորոմանյանը համեմատելով Երերույքի տաճարի հետ, այն կարծիքն է հայտնել, որ եկեղեցու զարդաքանդակները անխառն տեղական ոճով են քանդակված, գրեթե ոչ մի կապ չունեն օտարերկրյա ոճերի հետ։
Ապա մեկնեցինք Զորավան գյուղ։ Թեթեև քայլարշավով հասանք Զորավանի Զորավոր (Զորավար) եկեղեցի։ Եկեղեցու «Զորավար» անունը կապված է Հայոց իշխան Գրիգոր Մամիկոնյանի անվան հետ (7-րդ դար)։
Հովհաննես Ե Դրասխանակերտցի կաթողիկոսը վկայում է, որ Զորավարը կառուցվել է Արուճի տաճարի և պալատի կառուցումից հետո Գրիգոր Մամիկոնյանի կողմից։ Ըստ Վարդան վարդապետի եկեղեցին կառուցվել է Անաստաս կաթողիկոսի (661-667 թվականներ) օրոք՝ նույն Գրիգոր Մամիկոնյանի կողմից։
Այն կառուցված է դարչնագույն սրբատաշ տուֆով: Ունի ութախորան, կենտրոնագմբեթ, երկաստիճան, բոլորաձև հորինվածք: Ունեցել է երկու մուտքեր` հյուսիսային և արևմտյան:
Եկեղեցու հարդարանքի տարրերը` զարդաքանդակ քիվը, նռան քանդակները, երկրաչափական զարդամոտիվներով կամարաղեղները, համապատասխանում են VII դ. II կեսի զարդարվեստի ոճին: Եկեղեցու ներսում պահպանվել են VII դ. որմնանկարչության հետքեր:
Զորավանից մեկնեցինք Բուժական։ Հասանք Թեղենյաց վանական համալիր։ Այն գտնվում է Ծաղկունյաց լեռների բարձրագույն գագաթ Թեղենիս լեռան (2846 մ) հարավային լանջին՝ շրջապատված թեղիների անտառուտով։
Թեղենյաց վանքը միջնադարյան հայկական ճարտարապետության խոշոր համալիրներից է։ Գտվնել է Մեծ Հայքի Այրարատ աշխարհի Նիգ գավառում։ Համալիրի մեջ են մտնում գավիթը, սեղանատունը և եկեղեցին։
Կառուցված է բազալտից և գորշ ու կարմրավուն տուֆերից։ Սյուների և կամարների վրա, գեղեցիկ ու ճաշակով քանդակներից բացի, կան նաև արձանագրություններ։
Թեղենյաց վանքը 10-14-րդ դարերում Հայաստանի կրթական, մշակութային խոշոր կենտրոններից էր, որտեղ գրվել և ընդօրինակվել են շատ ձեռագրեր։
13-րդ դարի կեսերին տեղի դպրոցի ուսուցչապետն էր նշանավոր պատմիչ Վարդան Արևելցին։
Կհանդիպենք լեռներում☀️
Կառուցել է Սունյաց Քուրդ իշխանը* Որոտան գետի վրա։
Այս կամրջով Հին Հարժիսը կապվում է Որոտանի աջափնյակի հետ։ Գեղատեսիլ, անտառախիտ և լեռնային արահետը տանում է Տաթև գյուղ։
***
Դու կիրճերում փրփրած
Քո Որոտանն էիր,
Եվ որոտում էիր
Առանց կայծակ տալու։
Քո նախաստեղծ, վայրի
Գեղեցկության դիմաց
Մի նոր գեղեցկություն
Գտար… Եվ դու հիմա
Կայծակներ ես տալիս
Առանց որոտալու…
Հ․ Սահյան
----------------------
Հին Հարժիս, Սյունիք, Լեռնահայաստան 🌄
* Քուրդ իշխանն ազգությամբ հայ է եղել․ «Քուրդ»-ն անձնանուն է։
#Թոնդրակ
10/09/2023
2-օրյա արկածային ճանապարհորդություն կատարեցինք Սյունիքում՝ նվիրված Դավիթբեկայն ուխտերի 103-ամյակին։
Սկզբում այցելցինք Սիսիանի վաղմիջնադարյան եկեղեցին և զինվորական պանթեոնը, ապա Աղիտուի վաղմիջնադարյան նշանավոր հուշակոթողը և քարեդարյան քարայր-կացարանները։
Հասանք Որոտնավանք։ Այստեղ տեսանք 1000 թ․ Սյունյաց թագավորության Շահանդուխտ թագուհու կառուցած Ս․ Ստեփանոս եկեղեցին և հարակից հուշարձանները։ Եղանք Որոտնաբերդում՝ Սյունիքի նշանավոր և հինավուրց բերդերից մեկում, որը տեղացիները կապում են Դավիթ Բեկի անվան հետ։ Ծանոթացանք բերդի բազմադարյա պատմությանը։ Տեսանք 1856 թ․ Մելիք Թանգու կառուցած միակամար կամուրջը, ապա Շամբի գեղատեսիլ ջրամբարը։
Շարժվեցինք Հարժիս գյուղ։ Հարժիս գյուղից քայլարշավով իջանք Հին Հարժիս գյուղատեղի։ Տեսանք Ս․ Մինաս և Ալան թագավորի եկեղեցիները, հին բնակատեղիները և կամուրջը։ Վայեցինք Որոտանի կիրճի գեղեցկությունը։ Գիշերեցինք վրաններում՝ Հարժիսի սոճիների անտառում։
Առավոտյան՝ նախաճաշեցինք Հարժիսի հյուրընկալ բնակիչներից մեկի օջախում։ Հյուրասիրվեցինք գյուղի բարիքներից։ Ճաշակեցինք մեղր և խմեցինք թարմ կաթ։
Եղանք Հարժիսի դպրոցում։ Տնօրենի թույլտվությամբ տեսանք դպրոցի փոքրիկ, սակայն շատ արժեքավոր թանգարանը, որտեղ ցուցադրվում են Հարժիսից հայտնաբերվա կուռք-արձանիկներից։
Հրաժեշտ տվեցինք հարժիսցիներին և շարունակեցինք մեր ճանապարհը դեպի Գորիս։ Ճանապարհին տեսանք 1319 թ․ Օրբելյան իշխանների կառուցած Կոտրած քարավանատունը։
Հասանք Գորիսի Վերիշեն գյուղ։ Տեսանք Ս․ Հռիփսիմե և Ս․ Գևորգ եկեղեցիները, հին բնակատեղին և քարանձավները։
Քայլարշավ կատարեցինք Հին Գորիս գյուղատեղիում։ Տեսանք 1776 թ․ Մելիք Օհանի կառուցած Ս․ Հռիփսիմե եկեղեցին և Մելիք Օհանի տունը, հանրահայտ բրգաձև ժայռերը, բնակատեղին, քարանձավները և այլն։
Գորիս քաղաքում այցելեցինք Գորիսի Ս․ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի, որտեղ 1921թ․ փետրվարին մեծ հանդիսությամբ ժողովրդի հոծ բազմության և զինվորական վաշտերի ներկայությամբ օծվեց սպարապետին տրվելիք գոտին և դրոշակը, որից հետո կառավարության նախագահը օծված գոտին կապեց Գ․ Նժդեհի մեջքը և նրան հանձնեց Լեռնահայաստանի եռագույն դրոշը։
Տեսանք այն պատշգամբը, որտեղից ելույթ են ունեցել հայ նշանավոր զորահրամանատարներ Անդանիկ Օզանյանը և Գարեգին Նժդեհը։
Ճանապարհորդությունն ավարտեցինք «1870 թ․» թանգարանում, որտեղ իմացանք շատ հետաքրքիր տեղեկություններ Գորիսի պատմությունից։
Սյունիքի հպարտ լեռներից և բազմադարյան պատմության փառքից անչափ տպավորված վերադարձանք քաղաքամայր Երևան։
Be the first to know and let us send you an email when «Թոնդրակ» արշավական ակումբ posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.
Contact The Business
Send a message to «Թոնդրակ» արշավական ակումբ:
Videos
Փառք Հանուն Հայրենիքի Անմահացած Երջանիկներին 🌄
Mountains of Syunikի և Խուստուփ Տուրի հետ Խուստուփի գագաթում մեր վերելքները նվիրեցինք բոլոր ժամանակների մեր անմահ հերոսներին։
Կհանդիպենք լեռներում․․․․․․․
Ագրոտուրիզմ 😉
Հորեղբայր Վարդանի հետ արշավականներին սովորեցնում ենք ինչպես տուկ կապել ու էլի շատ հավես բաներ․․․ )))
Մեզ օգնեցին տրակտորիստներ Գնելն ու Մարատը, ձմերուկն էլ կիսեց Անդրանիկը 😉
#Կհանդիպենք_լեռներում 🙃
#Թոնդրակը_Հանուն_Բնության🌿
#Քո_կապը_Բնության_հետ⚡
#Թոնդրակ_Բնության_Զարկերակ🔥
Պարույր Սևակ․ Հայաստան / Paruyr Sevak
Հերհերի և Քարվազի ջրվեժներ
Դեն նետված մարտկոցը մեծ վնասներ է հասցնում բնությանը
Սիրու՞մ ես լեռները, անտառները, ձորերը․ ներդաշնա՞կ ես բնության հետ, ուզու՞մ ես հանդիպել արկածների և նվաճել նոր բարձունքներ․ 🗻 Միացի՛ր ԹՈՆԴՐԱԿ-ին, քանզի «Լեռներիդ վրա, լեռներիդ մեջ է քո փրկությունը(Նժդեհ)»:🌿
Ներկայումս մեր ընկերությունը ոլորտում զգալիորեն առանձնանում է նոր և բացառիկ երթուղիներ առաջարկելով, Հայասատանի գեղատեսիլ բնությունը և արկածային տուրիզմը ներկայացնող ֆիլմ-տեսահոլովակներով, լեռնային տուրիզմի բարձր մասնագիտացմամբ, բնապահպանական և արկածային նախագծերով, ինչպես նաև Հայաստանը աշխարհին ներկայացնելու նոր, պայծառ և հետաքրքրաշարժ մոտեցումներով: 🌿
Թոնդրակըը նպատակ ունի Հայաստանում զարգացնել լեռնային և արկածային տուրիզմը, առաջարկելով նոր երթուղիներ, օրիգինալ և հետաքրքիր նախագծեր, մարդկանց մեջ մեծացնել սերը դեպի բնությունը և կապող օղակ հանդիսանալ մարդու և բնության միջև՝ նպաստելով վերջինիս արժեվորմանը և պահպանմանը։☀️
Մեր էջում փնտրեք ամենախենթ արշավները և լեռնային վերելքները, ամենագեղեցիկ վայրերը և ամենահետաքրքիր նյութերը։🌿
Вы любите горы? Вы гармоничны с природой? Хочешь в жизни достичь больших высот и свободы? Присоединяйся к «Тондраку» ибо «В горах, на горах твое спасение».
Гарегин Нжде
Туристический клуб «Тондрак» предлагает новые, уникальные и неповторимые направления для походов, альпинизма, экспедициях и туров.
У нас вы получите объективную информацию об историографии, уникальные и очень интересные факты, ставшие известными совсем недавно.
В туристический клуб «Тондрак» вступили и его идеи разделяют и поддерживают многие популярные, научные и общественные деятели.
На нашей странице вы можете найти самые сумасшедшие идеи для походов и альпинизма, самые красивые места и самые интересные материалы.
🗻🗻🗻
Do you love mountains? Are you in harmony with nature? Do you want to conquer great heights in life and get to the absolute freedom? Join the «Tondrak» for «Your salvation is on your mountains, it is in your mountains». Garegin Nzhdeh
The «Tondrak» tourist club offers new, exclusive, unique and original destinations for campaign, alpinism, expeditions and tours.
Here you will get concrete information about historiography, unique and remarkable facts that have recently came to light. Many popular, scientific and public figures are enrolled in «Tondrak» tourist club.
On our page you can find the craziest campaign and alpinism ideas, the most fascinating places and the most interesting materials.
