31/03/2020
ကိုရိုနာနှင့်ကြောင်ရွှေဝါ။
အလွန်စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတဲ့ဖြစ်ရပ်မှန်၊ကြောင်ကပေးသောအရေးကြီးတဲ့သင်ခန်းစာတစ်ခုဟာလူတွေကို၊ကိုရိုနာဘေးကနေကယ်တင်ပေးနိုင်တေ့ာမလား?။
--
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ဆိုတာဟာအစတုံးက(SARS)တို့(MERS)တို့မှာလဲဖြစ်ခဲ့ဖူးပေမယ့်လူသိနည်းနေပြီး၊တရုတ်ပြည်က(ဝူဟန်)စဖြစ်လာတော့မှလူသိများလာကြရတာပါ။
--
အထူးသဖြင့်(ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်)ရောဂါတွေဆိုတာအရင်တုံးကတည်းကမြန်မာပြည်အပါအဝင်၊တစ်ကမ္ဘာလုံးကကြောင်လေးတွေမှာအမြဲတန်းလိုလိုအိမ်ရှင်ရောဂါတစ်မျိုးအဖြစ်နဲ့ရာသီမရွေးဖြစ်ပေါ်နေခဲ့တယ်ဆိုတာကိုဘယ်သူမှသတိထားမိခဲ့ပုံမရပါဘူး။
--
ကြောင်တွေမှာအမြဲဖြစ်နေကြတဲ့(Feline coronavirus)လို့ခေါ်တဲ့(FCoV)ဗိုင်းရပ်စ်တစ်မျိုးဟာ၊လူတွေကို(လုံးဝ)ဒုက္ခမပေးနိုင်တာကလွဲလို့၊လူတွေမှာဖြစ်ဖူးတဲ့(SARS, MERS, COVID-19)တွေလိုပဲ(Coronaviridae)မျိုးနွယ်ဝင်တွေဖြစ်ကြပြီး၊(single-stranded enveloped, positive RNA viruses)အမျိုးအစားတွေဖြစ်နေတဲ့အပြင်၊မျိုးရိုးဗီဇ(viral genome)တွေဟာလဲ( 26 kilobases)ကနေ(32 kilobases)အတွင်းမှာသာရှိနေကြလို့အလွန်ဆင်တူနေကြပါတယ်။
--
ထူးခြားမှု့တစ်ခုက၊ဒီကြောင်တွေမှာသာဖြစ်တတ်တဲ့(ဖီလိုင်း-ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်)ဟာလူတွေမှာဖြစ်တဲ့(SARS, MERS, COVID-19)တွေနဲ့အမျိုးနွယ်ချင်းဆင်တူနေပေမယ့်ကြောင်တွေကနေလူတွေဆီကိုတစ်ခါမှကူးစက်မလာဖူးသေးပါဘူး။ဒါကြောင့်ကြောင်တွေမှာလူတွေကိုကူးလာနိုင်တဲ့ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရှိတယ်ဆိုပြီးတော့အထင်အမြင်လွဲမှားပြီးကြောင်တွေကိုသွားပြီးရန်မရှာမိကြဖို့အတွက်တော့ပထမဦးဆုံးအနေနဲ့အထူးအသိပေးပြောကြားလိုပါတယ်။
--
ကြောင်တွေဆီကကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်တွေဟာလူတွေကိုတစ်ခါမှဒုက္ခမပေးခဲ့ဖူးတဲ့အပြင်၊ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်အကြောင်းကိုသေချာသိရှိနားလည်နိုင်ဖို့အတွက်ကြောင်တွေမှာအန္တရာယ်ကင်းကင်းနဲ့သုတေသနပြုစမ်းသပ်လို့ရနိုင်လို့၊လူတွေမှာဖြစ်တဲ့အလားတူ၊မျိုးနွယ်ဝင်ဗိုင်းရပ်စ်တွေကိုထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့နည်းလမ်းကောင်းတွေတောင်ရရှိနိုင်လို့အကျိုးကျေးဇူးတွေတောင်ရနိုင်ပါသေးတယ်။
--
မြန်မာပြည်မှာကြောင်မွေးထားတဲ့လူတိုင်းဟာကိုယ့်ကြောင်တွေသေဆုံးခဲ့ရတာတွေ၊ပြန်ကုသပေးလိုက်လို့ကောင်းသွားတာတွေကြုံတွေ့ခဲ့ရဖူးပေမယ့်အမှတ်တမဲ့ကလေးနဲ့သာထားလိုက်ပြီး၊ဒါဟာ(ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်) ကြောင့်ဖြစ်ရတယ်ဆိုတာကိုတော့ဘယ်သူမှမသိလိုက်ကြပါဘူး။
--
ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါဆိုးကြီးကြောင့်၊လူတိုင်းအထိတ်တလန့်ဖြစ်နေရတဲ့အခုလိုအချိန်မျိုးမှာ၊ကျွန်တော့်အနေနဲ့အလွန်တန်ဖိုးရှိပြီး၊လူတွေအတွက်အသုံးဝင်လာနိုင်တဲ့၊လွန်ခဲ့တဲ့(၃)နှစ်လောက်တုန်းကကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့၊ကိုယ်တွေ့၊အဖြစ်အပျက်လေးတစ်ခုကိုအားလုံးအကျိုးအတွက်ပြန်လည်ပြီးမျှဝေပေးပါရစေ။
--
လွန်ခဲ့တဲ့(၃)နှစ်လောက်တုန်းက၊အမေရိကန်နိုင်ငံမှာရှိတဲ့ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်းအမေရိကန်လူမျိုးတစ်ယောက်ရဲ့အိမ်မှာကြောင်လေး(၃)ကောင်မွေးထားပါတယ်။မြန်မာပြည်ကနေအစပြုလာတဲ့မြန်မာမျိုးနွယ်ဝင်ကြောင်အမျိုးအစားတွေဖြစ်နေလို့၊(Burmese Cat)တွေလို့လဲခေါ်ကြပါတယ်။(Burmese Cat)နဲ့(Burmese Python)ဆိုတာဟာကမ္ဘာမှာနာမည်ကြီးတဲ့အိမ်မွေးတိရိစ္ဆာန်တွေပါပဲ။
--
တစ်နေ့မှာတော့သူ့အိမ်ကကြောင်ကလေးတစ်ကောင်ဟာနေမကောင်း၊မကျန်းမာဖြစ်လာပါတော့တယ်။သူကတိရိစ္ဆာန်ဆရာဝန်ကိုသွားပြတော့၊(Feline coronavirus)ကြောင့်ဖြစ်တယ်လို့ဆိုတာကိုသိလိုက်ရပြီးဆေးတွေထိုးပေး၊တိုက်ပေးလိုက်ပါတယ်။
--
ဆရာဝန်ကအဲဒီကြောင်လေးကိုတစ်ခြားကြောင်တွေနဲ့ခွဲပြီး(quarantine)လုပ်ထားခိုင်းပါတယ်။ဆရာဝန်ပေးတဲ့ဆေးတွေနဲ့ကုသပေးပြီး၊အဲဒီကြောင်လေးကိုသူ့အမျိုးအိမ်တစ်အိမ်မှာသီးသန့်ခွဲခြားထားလိုက်ပါတယ်။ဒါပေမဲ့တိရိစ္ဆာန်ဆရာဝန်ပေးလိုက်တဲ့ဆေးတွေနဲ့ကုသလို့မရနိုင်ပဲ၊ရက်အနည်းငယ်အတွင်းမှာကြောင်ကလေးသေဆုံးသွားပါတော့တယ်။
--
ပိုင်ရှင်ကအလွန်စိတ်မကောင်းဖြစ်နေတဲ့အချိန်၊မကြာခင်မှာပဲ၊သူ့အိမ်မှာရှိနေတဲ့နောက်ထပ်ကြောင်တစ်ကောင်ကပထမကြောင်အတိုင်း၊ပုံစံတူထပ်ပြီးနေမကောင်းဖြစ်လာပါတော့တယ်။ပထမသေသွားတဲ့ကြောင်ကိုတစ်ခြားအိမ်မှာခွဲပြီး(quarantine)လုပ်ထားလိုက်ပေမယ့်၊ပထမကြောင်မသွားခင်၊ရောဂါလက္ခဏာမပြခင်ကတည်းကတခြားကြောင်တွေကို(ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်)ကူးစက်နေခဲ့တာလဲဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
--
ဒုတိယကြောင်နေမကောင်းဖြစ်ပြန်တော့ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်းဟာတိရိစ္ဆာန်ဆရာဝန်ကိုသိပ်မယုံကြည်တော့ပဲ၊ကျွန်တော့်ကိုဖုံးခေါ်ပြီးလှမ်းမေးလာပါတယ်။မင်းကမြန်မာနိုင်ငံကလာတဲ့လူဆိုတော့(Burmese Cat)တွေအကြောင်းသိချင်သိနိုင်တယ်တဲ့၊(Burmese Cat)တွေနေမကောင်းဖြစ်လာရင်မြန်မာလူမျိုးတွေကဘယ်လိုကုသကြပါသလဲလို့မေးလာတော့၊ကျွန်တော်ကလဲငယ်ငယ်ကတည်းကကြောင်တွေအများကြီးနဲ့ကြီးပြင်းလာခဲ့ဖူးတာကြောင့်၊ကြောင်တွေနေမကောင်းဖြစ်ရင်ဘယ်လိုကုပေးရသလဲဆိုတာကိုကောင်းကောင်းသိနေပါတယ်။
--
ကျွန်တော်ကသူ့ကို၊လွယ်လွယ်လေးပါကွာ၊အဲဒီရောဂါကမြန်မာပြည်ကကြောင်တွေအများကြီးမှာအမြဲလိုလိုဖြစ်နေကြပါ။မင်းကြောင်ကိုပြန်မကုတ်ဆွဲနိုင်အောင်အဝတ်တွေနဲ့ပါတ်ထားပြီးတော့ပါးစပ်နဲ့နှာခေါင်းတွေထဲကိုသံပုရာသီးတွေညစ်ထည့်ပေးလိုက်ပါ။အဲဒီကြောင်ဟာ(၂၄)နာရီအတွင်းမှာပြန်သက်သာလာပါလိမ့်မယ်။အဲဒါငါတို့မြန်မာတွေရဲ့ရိုးရာကြောင်ကိုဆေးကုသတဲ့နည်းပဲလို့ပြောပြလိုက်တော့။
--
မြန်မာ့နည်းကအလွန်ရှင်းလင်းပြီးလွယ်ကူလွန်းတော့၊ခေတ်မှီတိုးတက်တဲ့အမေရိကန်နိုင်ငံသားတစ်ယောက်အနေနဲ့သိပ်အထင်ကြီးပုံမရပါဘူး။ဒီတော့သူကကျွန်တော့်ကိုသိပ်မယုံကြည်လို့အမေရိကန်ပီပီ၊အင်တာနက်ပေါ်တက်ပြီး၊(Google)မှာတက်ရှာပါတော့တယ်။အဲဒီကစပြီးတက်တက်စင်အောင်လွဲတော့တာပါပဲ။အရင်းရှင်တွေမီဒီညာတွေက(Google)မှာဘယ်လိုဝါဒဖြန့်ချီထားသလဲဆိုတော့၊ကြောင်ဆိုတာသံပုရာသီးနဲ့ထိတာနဲ့အဆိပ်ဖြစ်ပြီးသေတတ်ပါတယ်တဲ့။
--
ကိုယ်တိုင်(Google)မှာတက်ပြီးရှာကြည့်လိုက်ရင်ကြောင်တွေဆိုတာသံပုရာသီးစားမိရင်အဆိပ်ဖြစ်ပြီးသေနိုင်ပါတယ်လို့အရင်းရှင်တွေကောင်းကောင်းဝါဒဖြန့်ချီထားတာတွေတွေ့ရပါလိမ့်မယ်။ဒါကလဲမဆန်းပါဘူး၊အမေရိကန်လိုနိုင်ငံမျိုးမှာတိရိစ္ဆာန်တွေအတွက်ဆေးထုတ်လုပ်တဲ့ကုမ္မဏီတွေရဲ့ဝင်ငွေဟာနှစ်စဉ်ဒေါ်လာဘီလီယံချီရှိနေကြပါတယ်။ကြောင်တွေ(coronavirus)ရောဂါစွဲကပ်လာရင်သံပုရာသီးနဲ့ကုသလို့ရတယ်ဆိုတာကိုလူတွေသိသွားကြရင်ဒီကုမ္မဏီတွေရဲ့စီးပွားရေးကိုအကြီးအကျယ်ထိခိုက်သွားစေနိုင်ပါတယ်။
--
ဒါကြောင့်ကြောင်ပိုင်ရှင်တွေသံပုရာသီးမသုံးရဲ၊မထိရဲရလေအောင်၊ကောင်းကောင်းလိမ်ညာပြီးဝါဒဖြန့်ချီထားပါတော့တယ်။သူတို့ပြောသလို၊ကြောင်ကိုသံပုရာသီးညှစ်ပေးလိုက်ရင်သေတယ်၊မသေဘူးဆိုတာကိုမြန်မာနိုင်ငံကကြောင်မွေးဖူးသူတိုင်းလက်တွေ့နားလည်ပြီးသားဖြစ်နေလို့ဒီကိစ္စဟာလိမ်ထားတာပါဆိုပြီးတော့အထူးရှင်းပြနေဖို့လိုမယ်မထင်ပါဘူး။
--
ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်းကလဲကျွန်တော့်ကိုမယုံကြည်တော့ပဲသူ့ဆရာဝန်ကိုဖုန်းခေါ်ပြီးထပ်မေးကြည့်တော့သူ့ဆရာဝန်ကလဲဟုတ်တယ်၊ကြောင်ဆိုတာသံပုရာသီးနဲ့ထိရင်အဆိပ်ဖြစ်ပြီးသေပါတယ်လို့ပြောပြန်ပါတယ်။နောက်ပြီးတော့အဲဒီဒုတိယကြောင်ကိုလဲသူ့ဆီကိုခေါ်လာခိုင်းပြီးထုံးစံအတိုင်းပထမကြောင်လိုပဲအနောက်တိုင်းဓါတုဗေဒဆေးဝါးတွေနဲ့ကုသပေးပြန်ပါတယ်။
--
မကြာခင်မှာပဲဒုတိယကြောင်လည်းရှေးနည်းအတိုင်းပဲထပ်သေသွားပါတော့တယ်။အရင်းရှင်တွေရဲ့ယုတ်မာတဲ့ဝါဒဖြန့်မှုကြောင့်နဲ့အနောက်တိုင်းဓါတုဗေဒဆေးတွေကိုအယုံအကြည်လွန်ကဲလွန်းတဲ့လူတွေကြောင့်၊ဒုတိယကြောင်လေးကိုကျွန်တော်အသက်ကယ်တင်ခွင့်မရနိုင်ခဲ့တာကိုအလွန်စိတ်မကောင်းဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။ကြောင်နှစ်ကောင်လုံးလဲသေသွားကြသလို၊ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်းလဲဆေးဖိုးဒေါ်လာထောင်နဲ့ချီပြီးကုန်သွားခဲ့ရပါတယ်။
--
နောက်(၂)ရက်လောက်နေတော့နောက်ဆုံးကြောင်တစ်ကောင်ထပ်ပြီးနေမကောင်းဖြစ်လာပါတော့တယ်။ဒီတစ်ခါတော့ဒီကောင်သူ့ကြောင်ကိုတိရိစ္ဆာန်ကုဆရာဝန်တွေဆီပိုက်ဆံအကုန်ခံပြီးသွားမပြတော့ပါဘူး။မြန်မာစကားရှိတယ်လေ(တစ်ခါသေဖူး၊ပျင်ဖိုးနားလည်)တဲ့။ဒေါ်လာထောင်နဲ့ချီကုန်ခဲ့ရတဲ့ဒီကောင့်အနေနဲ့ကတော့(နှစ်ခါသေဖူး၊ဆေးဖိုးနားလည်)ဖြစ်သွားပြီမဟုတ်ပါလား။
--
သူလဲနောက်ဆုံးကြောင်ကိုဆရာဝန်ဆီသွားမပြတော့ပဲသူ့နည်းသူ့ဟန်နဲ့ကြိတ်ကုကြည့်နေတယ်ထင်ပါတယ်။ဒါပေမယ့်နောက်(၃)ရက်လောက်မှာ၊သူ့ကြောင်ဟာလုံးဝမထနိုင်တော့ပဲသေခါနီးဆန့်ငင်ဆန့်ငင်ဖြစ်နေတော့မှကျွန်တော့်ဆီကိုဖုန်းခေါ်လာပါတော့တယ်။
--
ဘာပြောလဲဆိုတော့၊သူငယ်ချင်းမင်းသံပုရာသီးနဲ့စမ်းကုကြည့်ချင်ကုလို့ရပြီတဲ့၊တစ်ကယ်လို့သံပုရာသီးကဆရာဝန်တွေပြောထားတဲ့အတိုင်းသူ့ကြောင်ကိုအဆိပ်ဖြစ်သည်ဖြစ်စေ၊မဖြစ်ဘူးဖြစ်စေသူ့ကြောင်ကတော့သေမှာပါပဲတဲ့။သေမယ့်အတူတူစမ်းကြည့်လိုက်ပေါ့ကွာတဲ့။
--
ကျွန်တော်လဲသူ့အိမ်ကိုအမြန်သွားလိုက်တော့ကြမ်းပြင်ပေါ်မှာဆန့်ငင်ဆန့်ငင်နဲ့လဲနေတဲ့နောက်ဆုံးကျန်နေတဲ့ရွှေဝါရောင်ကြောင်ကလေးကိုစိတ်မကောင်းစရာမြင်တွေ့လိုက်ရပါတယ်။သူ့မှာလူကိုပြန်ကုတ်နိုင်တဲ့အားအင်မရှိတော့ပဲအသက်ငင်နေတော့ခြေတွေလက်တွေကိုတောင်သိပ်ပြီးချုပ်နေစရာမလိုတော့ပဲပါးစပ်နဲ့နာခေါင်းတွေထဲကိုသံပုရာသီးတွေလွယ်လွယ်ကူကူနဲ့ညစ်ထည့်ပေးလိုက်လို့ရနိုင်ခဲ့ပါတယ်။
--
ရွှေဝါရောင်ကြောင်ကလေးရဲ့ပါးစပ်နဲ့နှာခေါင်းတွေကနေသံပုရာသီးညစ်ထည့်ပေးလိုက်ပြီးအဝတ်လေးတွေနဲ့နွေးထွေးအောင်ပါတ်ပေးပြီးတော့နွေးတဲ့တစ်နေရာမှာသိပ်ထားခိုင်းလိုက်ပြီးကျွန်တော်စိုးရိမ်ကြီးစွာနဲ့အိမ်ပြန်လာခဲ့ပါတယ်။ရင်ထဲမှာတော့အချိန်မှီပါစေလို့အသံမထွက်ပဲတိတ်တဆိတ်ဆုတောင်းနေမိခဲ့ပါတယ်။
--
နောက်နေ့ကြတော့ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်းဖုန်းခေါ်လာပါတယ်။သူ့စကားကိုနားထောင်ဖို့ကျွန်တော်ရင်တွေခုန်နေမိပါတယ်။သူ့ကြောင်ကလေးမသေတော့ဘူးသက်သာသွားပြီဆိုတဲ့၊စကားကိုကြားလိုက်ရတော့ကျွန်တော့်ရင်ထဲဘာနဲ့မှမတူအောင်အတိုင်းမသိဝမ်းသာသွားပါတော့တယ်။
--
သူကကျွန်တော့်ကိုနောက်ထပ်သံပုရာသီးလာထည့်ပေးဖို့အကူအညီထပ်တောင်းပါတော့တယ်။ဒီလိုနဲ့(၃)ရက်ဆက်တိုက်သံပုရာသီးကိုကြောင်ကလေးရဲ့ပါးစပ်ထဲနဲ့၊နှာခေါင်းပေါက်တွေထဲကိုထည့်ပေးလိုက်တော့၊နောက်ဆုံးမှာကြောင်ကလေးရွှေဝါဟာလုံးဝနေပြန်ကောင်းသွားပါတော့တယ်။
--
ကျွန်တော့်အထင်ကတော့သံပုရာခွံမှာပါတဲ့အဆီတစ်မျိုးကနေထွက်လာတဲ့ပြင်းထန်တဲ့၊အနံ့တစ်မျိုးကိုရူရှိုက်မိလိုက်လို့ကြောင်ကလေးရဲ့နှာခေါင်းထဲကနေတဆင့်အသက်ရူလမ်းကြောင်းထဲအထိနေရာအနှ့ံရောက်ရှိသွားပြီးအဆုတ်ထဲကကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုးတွေကိုသံပုရာအခွံမှာပါတဲ့အနံ့ကနေသေစေနိုင်သလို၊ပါးစပ်ကနေလဲဝင်သွားပြီးတော့အစာအိမ်နဲ့အူလမ်းကြောင်းထဲမှာရှိနေတဲ့(ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်)တွေကိုလဲသေစေနိုင်ခဲ့တယ်လို့ထင်မြင်ယူဆခဲ့ပါတယ်။
--
သံပုရာခွံမှာပါတဲ့အဆီတစ်မျိုးကနေထွက်လာတဲ့ပြင်းထန်တဲ့အနံ့ကြောင့်လဲဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်တယ်ဆိုတာဟာကျွန်တော့်ရဲ့ထင်မြင်ယူဆချက်တစ်ခုသာဖြစ်လို့မှန်မမှန်သေချာသုတေသနလုပ်ဖို့တော့လိုအပ်နေပါသေးတယ်။ဒါကြောင့်ဒီအနံ့နဲ့ပါတ်သက်၊မပါတ်သက်ဆိုတဲ့ကိစ္စကိုဒီမှာခဏချန်ထားခဲ့ကြပြီး၊သိပ္ပံနည်းကျသုတေသနအထောက်အထားတွေခိုင်ခိုင်မာမာရှိပြီးသားဖြစ်နေတဲ့စိတ်ဝင်စားဖွယ်ရာထူးခြားတဲ့အကြောင်းအရာတွေကိုသာရှေ့ဆက်ပြီးလေ့လာကြည့်ကြပါစို့။
--
ဘာပဲပြောပြောတစ်ကယ်လက်တွေ့မှာကြတော့မြန်မာပြည်မျိုးရိုးကနေစတင်ပေါက်ဖွားလာပြီး(USA)ကိုရောက်လာတဲ့၊မြန်မာမျိုးနွယ်ဝင်ကြောင်အမျိုးအစား(Burmese Cat)ကြောင်ရွှေဝါကလေးတစ်ကောင်ဟာ၊သူတစ်ကောင်တည်းနေကောင်းသွားရုံတင်မကပဲ၊သူ့ရဲ့ဘိုးဘွားစဉ်ဆက်နေထိုင်လာခဲ့တဲ့ကျွန်တော်တို့မြန်မာပြည်က၊မြန်မာလူမျိုးတွေအားလုံးအတွက်(ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်)ရန်ကနေကယ်တင်ပေးကောင်းပေးနိုင်မယ့်၊အဖိုးတန်သင်ခန်းစာတစ်ခုကိုသင်ကြားပေးခဲ့ဖူးတာကတော့အမှန်ပါပဲ။
--
လွန်ခဲ့တဲ့သုံးနှစ်လောက်ကကိုယ်တွေ့၊ကြုံခဲ့ရတဲ့အဖြစ်အပျက်တွေကိုပြန်လည်စဉ်းစားမိပြီး၊ဒီကိုယ်တွေ့အဖြစ်အပျက်ကလေးဟာတစ်ကယ်ပဲအကျိုးအကြောင်းဆက်စပ်ပြီးမှန်ကန်နေတာလား၊ဒါမှမဟုတ်တိုက်ဆိုင်သွားတာလား၊တစ်ကယ်မှန်ကန်နေတယ်ဆိုရင်လဲဘာကြောင့်သံပုရာသီးက(ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်)ကိုကောင်းကောင်းနှိမ်နင်းနိုင်ရတာလဲ။
--
ဘယ်လိုအကျိုးအကြောင်းတွေကြောင့်လဲဆိုတာကိုသေချာ(ဃ၊ဂ၊ဏ၊န)ကွဲကွဲပြားပြားသိချင်လို့အချိန်တွေပေးပြီးကျွန်တော်သေချာသုတေသနတွေလုပ်ခဲ့ရပါတယ်။သုတေသနစာတန်းပေါင်းမြောက်များစွာကိုရှာဖွေလေ့လာနေရင်းနဲ့(Nov 14, 2019)ရက်နေ့မှာ(NIH)ပေါ်မှာတင်ထားတဲ့အောက်ပါသုတေသနစာတန်းတစ်ခုကိုပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ပါတ်လောက်ကမှကျွန်တော်ကံအားလျှော်စွာနဲ့ရှာဖွေတွေ့ရှိသွားခဲ့ပါတယ်။
--
ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင်လက်တွေ့ကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့အဖြစ်အပျက်တစ်ခုနဲ့၊ရှာဖွေတွေ့ရှိသွားတဲ့သုတေသနစာတန်းအကြားမှာအလွန်ထူးခြားဆန်းကြယ်တဲ့ကြောင်းကျိုးဆက်စပ်မှု့တစ်ခုဟာ၊လူတွေအတွက်ကံကောင်းသွားစေနိုင်ပါတယ်။အလွန်အကျိုးထူးရရှိနိုင်တဲ့တွေ့ရှိမှု့တစ်ခုဖြစ်နေလို့အဲဒီသုတေသနကိုလူတိုင်းလေ့လာနိုင်ဖို့အောက်မှာ(Link)ပေးထားပါတယ်။
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6882434/
--
မိခင်သဘာဝတရားဆိုတာအလွန်ဆန်းကြယ်လွန်းပါတယ်။အရင်တုံးကတော့သံပုရာသီးမှာပါဝင်နေတဲ့အချဉ်ဓါတ်နဲ့ဗီတာမင်စီကြောင့်၊အနံ့ကြောင့်သာကြောင်ကလေးအသက်ပြန်ရှင်လာခဲ့ရတယ်လို့ကျွန်တော်ထင်ထားခဲ့ပေမယ့်၊အထက်ပါသုတေသနကိုသေချာလေ့လာကြည့်လိုက်တော့၊သံပုရာသီးရဲ့အချဉ်ဓါတ်နှင့်ဗီတာမင်စီကြောင့်အဓိကမဟုတ်ပဲ၊သံပုရာသီးအခွံမှာပါဝင်နေတဲ့(Rhoifolin)လို့ခေါ်တဲ့(Citrus Bioflavonoid)တစ်မျိုးကြောင့်ဆိုတာကိုတော့နောက်ပိုင်းမှာအဆိုပါသုတေသနကြောင့်သာကျွန်တော်ကောင်းကောင်းသိမြင်နားလည်လာရပါတော့တယ်။
--
ဒီနေရာမှာ၊သံပုရာသီးမှာပါဝင်နေတဲ့ဗီတာမင်စီမကောင်းဘူး၊မလိုအပ်ဘူးလို့ပြောနေတာမဟုတ်ပါဘူး။ဒီအချိန်မှာအဆုတ်ကိုအကာအကွယ်ပေးနိုင်ဖို့(Vitamin C)ဟာမရှိမဖြစ်အများကြီးကိုလိုအပ်နေပါတယ်။သို့သော်ဒီနေရာမှာ(Citrus Bioflavonoid)က(Vitamin C)ထက်ပိုပြီးတော့အဓိကကျနေတယ်ဆိုတာကိုအထက်ပါသုတေသနမှာတွေ့ရှိလိုက်ရပါတယ်လို့ဆိုလိုချင်တာပါ။
--
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6882434/
အထက်ပါသုတေသနကိုသေချာလေ့လာပြီးဖတ်ကြည့်လိုက်တော့(Coronavirus)ဗိုင်းရပ်စ်တွေအားလုံးကိုတားဆီးပေးနိုင်တဲ့တစ်ကြောင်းတည်းသောနည်းလမ်းဟာဗိုင်းရပ်စ်တွေရဲ့(3C-like protease)လို့ခေါ်တဲ့(3CL-pro)အင်ဇိုင်းတွေကိုဖျက်ဆီးပိတ်ပင်ပြစ်ဖို့တစ်ခုတည်းပဲရှိနေတယ်ဆိုတာကိုကျွန်တော်ကောင်းကောင်းသိရှိနားလည်လာရပါတော့တယ်။
--
အဲဒီအင်ဇိုင်းကိုဖျက်ဆီးပြစ်ဖို့(SARS COV)ဖြစ်ပြီးချိန်မှာ၊သိပ္ပံပညာရှင်တွေဟာဓါတုဗေဒဆေးဝါးဓါတ်ပေါင်းအမျိုးအစား(720)ကျော်ကိုအသုံးပြုစမ်းသပ်ပြီးတော့သုတေသနတွေလုပ်ခဲ့ကြပေမယ့်ဘယ်ဓါတုဗေဒဆေးတစ်ခုကမှအဲဒီအင်ဇိုင်းကိုအောင်မြင်အောင်မတားဆီး၊မဖျက်ဆီးနိုင်ခဲ့ပါဘူး။
--
နောက်ဆုံးမှာမိခင်သဘာဝကပေးတဲ့အပင်ထွက်ပစ္စည်းတွေမှာရှာကြတော့(Bioflavonoids)အမျိုးအစားပေါင်းရာနဲ့ချီတွေထဲကအမျိုးအစားအနည်းငယ်တွေမှာသာသွားတွေ့ရပါတော့တယ်။အဲဒီထဲကတစ်မျိုးဟာ(Rhoifolin)လို့ခေါ်တဲ့(Citrus Bioflavonoids)တွေမှာပါတဲ့ဓါတ်ပေါင်းတစ်မျိုးပါပဲ။
--
(Citrus Bioflavonoids)ဆိုတာကလဲတခြားမဟုတ်ပါဘူး၊(Bio Zinc C)ဆေးပုလင်းကိုအဖုံးဖွင့်ပြီးနမ်းကြည့်လိုက်ရင်လိမ္မော်ခွံအနံ့ကလေးရကြမှာပါ။အဲဒါ(Bio Zinc C)ဆေး ထဲမှာလိမ္မော်ခွံကထုတ်ယူထားတဲ့(Citrus Bioflavonoids)အနည်းငယ်ပါဝင်နေလို့ပါပဲ။တစ်ကယ်တော့(Citrus Bioflavonoids)ဆိုတာဟာလိမ္မော်ခွံ၊သံပုရာခွံ၊သံပုယိုခွံ၊ရှောက်သီးခွံနှင့်ကျွဲကောသီးခွံတွေမှာအဓိကပါဝင်နေတဲ့ဓါတ်ပေါင်းတစ်မျိုးပါပဲ။
--
(Citrus Bioflavonoids)နဲ့အခုအသစ်ဖြစ်နေတဲ့(COVID-19)တွေရဲ့မျိုးပွားနိုင်တဲ့(3CL-pro)အင်ဇိုင်းတွေကိုတားဆီး၊ဖျက်ဆီးပြစ်နိုင်မှု့ရှိမရှိစမ်းသပ်ထားတဲ့သုတေသနတွေတိတိကျကျတော့မရှိသေးပေမယ့်၊အရင်ကဖြစ်ခဲ့ဖူးပြီး(COVID-19)ထက်ပိုပြီးပြင်းထန်၊ပိုပြီးသေပျောက်နုန်းများခဲ့တဲ့(SARS Coronavirus)တွေရဲ့(3CL Pro)အင်ဇိုင်းတွေကိုတားဆီးဖျက်ဆီးပြစ်နိုင်ခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ခိုင်မာတဲ့သုတေသနအထောက်အထားတွေရှိနေခဲ့ပါတယ်။ကျွန်တော်ပြောတာကိုမယုံရင်အောက်ကလင့်ခ်ကိုကိုယ်တိုင်သေချာအသေးစိတ်ဖတ်ကြည်လို့ရပါတယ်။
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6882434/
--
အနှစ်ချုပ်ပြောရရင်၊သံပုရာခွံတွေ၊လိမ္မော်ခွံတွေ၊သူတို့ရဲ့အနံ့တွေနဲ့၊(Citrus Bioflavonoids)တွေဟာ၊ကြောင်မှာဖြစ်တဲ့(Feline coronavirus)ပိုးတွေကိုလက်တွေ့သေချာပေါက်တားဆီးနိုင်ပြီး၊အောင်မြင်စွာကုသပေးနိုင်ခဲ့သလို၊(COVID-19)ထက်ပိုပြင်းထန်ပြီးသေပျောက်နုန်းများတဲ့၊(COVID-19)ရဲ့နောင်တော်ကြီး(SARS Coronavirus)တွေရဲ့(3CL Pro)အင်ဇိုင်းတွေကိုပါကောင်းကောင်းတားဆီးဖျက်ဆီးပြစ်နိုင်ခဲ့တဲ့၊ခိုင်မာတဲ့သုတေသနအထောက်အထားတွေရှိနေခဲ့ပါတယ်။
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6882434/
--
ထို့အပြင်သံပုရာသီး၊လိမ္မော်သီးတွေမှာပါတဲ့(Vitamin C)ဆိုတာကလဲအဆုတ်တွေကိုမပျက်စီးနိုင်အောင်ကာကွယ်ပေးနိုင်တဲ့အပြင်၊ပျက်စီးသွားရင်လဲပြန်ပြီး(Collagen synthesis)ပြုလုပ်ပေးပြီးပြန်လည်ပြုပြင်ပေးနိုင်ပါတယ်။(Oxidative Stress)တွေကိုဖြေဖျောက်ပေးနိုင်တဲ့အလွန်အစွမ်းထက်မြက်တဲ့(Antioxidant)တစ်မျိုးလဲဖြစ်နေပြန်တော့(Cytokine Storms)ကြောင့်ဖြစ်လာတဲ့(oxidative damage)တွေကိုလဲပြန်လည်ဖြေဖျောက်ပေးနိုင်ပြန်ပါသေးတယ်။
--
ဒါပေမယ့်အရင်းရှင်တွေဆိုတာကဘယ်သူသေသေ၊ငတေမာရင်ပြီးရောဆိုတဲ့အတိုင်းကိုယ့်အတွက်အကျိုးမရှိဘူး၊အမြတ်အစွန်းမရနိုင်ဘူး၊မိခင်သဘာဝကနေလူတိုင်းရရှိနိုင်တဲ့ဓါတ်ပေါင်းဖြစ်နေပြီး၊တစ်ဦးတည်းမူပိုင်ခွင့်မရရှိနိုင်ဘူးဆိုရင်၊ဘယ်လောက်ကောင်းကောင်းအဲဒီဓါတ်ပေါင်းတွေကနေဘယ်တော့မှဆေးထုတ်ဖို့မကျိုးစားကြတဲ့အပြင်၊ကိုယ့်အကျိုးအမြတ်မရနိုင်တဲ့သဘာဝပစ္စည်းတွေဆိုရင်လူတွေမသိအောင်အသာလေးဖုံးဖိထားလိုက်ကြပါတယ်။
--
ရှင်းရှင်းပြောရရင်အရင်းရှင်တွေဆိုတာကြောင်နဲ့သံပုရာသီးနဲ့ထိမိရင်၊ကြောင်တွေအဆိပ်ဖြစ်ပြီးသေတယ်ဆိုပြီးတော့တောင်ဝါဒအမှားတွေဖြန့်ချီခဲ့သေးတာပါပဲ။သို့သော်သံပုရာခွံတွေ၊လိမ္မော်ခွံတွေစားမိလို့တော့လူတွေအဆိပ်ဖြစ်ပြီးမသေနိုင်တာကတော့အလွန်သေချာနေပါတယ်။
--
ကြောင်တွေမှာဖြစ်တဲ့(Feline coronavirus)ပိုးတွေကိုကောင်းကောင်းသတ်ပေးနိုင်ခဲ့သလို(COVID-19)နဲ့အလွန်ဆင်တူတဲ့၊နောင်တော်ကြီး(SARS Coronavirus)ကိုလဲကောင်းကောင်းနိုင်နင်းနိုင်ခဲ့တဲ့(သံပုရာခွံတွေ၊လိမ္မော်ခွံတွေ)ဟာ(COVID-19)ကိုလဲကောင်းကောင်းနိုင်နင်းပေးနိုင်မယ်လို့ကျွန်တော်ယုံကြည်၊မျှော်လင့်နေမိပါတယ်။
--
ကျွန်တော်ယုံကြည်တဲ့အတိုင်းလူတိုင်းလိုက်ပြီးယုံကြည်ကြပါလို့တော့မတိုက်တွန်းလိုပါဘူး။ကိုယ်ယုံကြည်ရာကိုယ်လုပ်နိုင်ပါတယ်။အသက်ကိုဉာဏ်စောင့်ပါတယ်။ဆုံးဖြတ်ချက်မှားသွားရင်အသက်ဆိုတာအစားပြန်မရနိုင်ပါဘူး။နောင်တဆိုတာနောင်ဘဝမှသာရရှိနိုင်တဲ့အခြေအနေတစ်ခုဖြစ်နေပါတယ်။
--
ဒါပေမဲ့လူတိုင်းကိုပြောချင်တာတစ်ခုကတော့၊ကိုယ့်မှာ(COVID-19)နဲ့လက်တွေ့ကြုံလာရပြီး၊သေရေးရှင်ရေးအခြေအနေတစ်ရပ်ဖြစ်လာပြီဆိုရင်တော့သံပုရာသီးတွေ၊လိမ္မော်သီးတွေနဲ့သူတို့ရဲ့အခွံတွေကိုအသုံးပြုစမ်းသပ်ကြည့်မယ်ဆိုရင်တော့ဘာမှဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအန္တရာယ်မရှိနိုင် တဲ့အတွက်အကျိုးမယုတ်နိုင်တဲ့အပြင်အရှုံးမရှိနိုင်တဲ့အမြတ်သက်သက်ပါပဲ။
--
ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင်လက်တွေ့ကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့အဖြစ်အပျက်လေးတစ်ခုဖြစ်နေသလို၊သိပ္ပံနည်းကျခိုင်မာတဲ့သုသေသနအထောက်အထားတွေရှိနေပြီးအများအကျိုးအတွက်ပြန်လည်မျှဝေတင်ပြရတာဖြစ်လို့မယုံကြည်ကြတဲ့လူတွေအတွက်ကတော့ကိုယ့်ထိုက်နဲ့ကိုယ့်ကံပါပဲ။
--
ကျွန်တော့်အဆိုကိုယုံကြည်ကြတဲ့လူတွေအတွက်ကတော့အကြီးအကျယ်ဖျားနာလာတဲ့အချိန်အထိမစောင့်ကြပဲချောင်းလေးစဆိုးပြီဆိုတာနဲ့၊ဒီနည်းလေးကိုစတင်ပြီးအသုံးပြုကြည့်သင့်ပါတယ်။ဒါပေမယ့်ဘယ်လောက်များများစားပေးရမယ်။အဆုတ်ထဲကိုဘယ်လောက်များများရူရိုက်ပေးရမယ်ဆိုတဲ့(dosage)အနည်းအများကိုတော့ကျွန်တော်သေချာမသိသေးပါဘူး။သို့သော်ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးမရှိနိုင်တဲ့အတွက်များလေကောင်းလေပါပဲ။
--
မှတ်ချက်။(COVID-19)ကိုကြောက်စရာမလိုတော့ဘူး၊ကာကွယ်ထားဖို့လဲမလိုတော့ဘူးလို့ကျွန်တော်လုံးဝ(လုံးဝ)မဆိုလိုပါဘူး။မဖြစ်လာအောင်၊မကူးစက်မပြန့်ပွားအောင်အားလုံးဝိုင်းပြီးကြိုတင်ကာကွယ်ကြဖို့ကတော့လူတိုင်းကိုယ်စီမှာတာဝန်ရှိနေပါတယ်။ဒါပေမယ့်သေရေးရှင်ရေးအခြေအနေတရပ်ကြုံလာခဲ့ရပြီး၊ဆေးရုံတွေကလဲစက်တွေမရှိတော့လို့ကိုယ့်ကိုဘာမှလုပ်မပေးနိုင်တော့ဘူးဆိုတဲ့အခြေအနေတစ်ရပ်ဖြစ်လာခဲ့မယ်ဆိုရင်တော့၊ဒီနည်းလမ်းကလေးဟာဘာမှဘေးထွက်ဆိုးကျိုးမရှိပဲအသက်တွေကိုကယ်တင်ပေးကောင်းပေးနိုင်ပါလိမ့်မယ်။
--
မယုံကြည်လို့ဆဲဆိုဝေဖန်ကြမယ်ဆိုရင်တော့အောက်ဆုံးမှာပေးထားတဲ့သုတေသန(Links)တွေကိုသေချာလေ့လာဖတ်ရူပြီးတော့မှဝေဖန်ကြပါရန်မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါတယ်။အကြောင်းအရာတစ်ခုကိုစာမဖတ်၊သေချာမလေ့လာပဲကိုယ်ထင်ရာကိုယ်ဆဲဆိုဝေဖန်ကြတယ်ဆိုတာဟာပညာမဲ့လူမိုက်တွေရဲ့အလွန်ရှက်စရာကောင်းတဲ့အလုပ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
--
ဒါကြောင့်လူတိုင်းအတွက်အရေးပေါ်အသက်ကယ်တင်ပေးကောင်းပေးနိုင်မယ့်၊ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးလုံးဝမရှိတဲ့၊အရှုံးမရှိ၊အမြတ်သက်သက်နည်းလမ်းကောင်းလေးတစ်ခုကိုမိမိအကျိုးအတွက်အသုံးပြုကြရုံတင်မကပဲ၊လူသားတွေအားလုံးကောင်းကျိုးအတွက်၊လူတိုင်းသိရှိနားလည်လာအောင်၊အားလုံးဝိုင်းပြီးပြန်လည်မျှဝေပေးချင်းဖြင့်လူတွေရဲ့အသက်တွေကိုကယ်တင်ပေးနိုင်ကြပါစေ။
--
လူသားအားလုံးဘေးရန်ကင်းရှင်းကြပါစေ။
မတ်ေတာ၊စတေနာဖွငျ့၊
Kelvin Albert Power
----
ကိုရိုနာနှင့်ကြောင်ရွှေဝါ။
အလွန်စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတဲ့ဖြစ်ရပ်မှန်၊ကြောင်ကပေးသောအရေးကြီးတဲ့သင်ခန်းစာတစ်ခုဟာလူတွေကို၊ကိုရိုနာဘေးကနေကယ်တင်ပေးနိုင်တေ့ာမလား?။
--
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ဆိုတာဟာအစတုံးက(SARS)တို့(MERS)တို့မှာလဲဖြစ်ခဲ့ဖူးပေမယ့်လူသိနည်းနေပြီး၊တရုတ်ပြည်က(ဝူဟန်)စဖြစ်လာတော့မှလူသိများလာကြရတာပါ။
--
အထူးသဖြင့်(ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်)ရောဂါတွေဆိုတာအရင်တုံးကတည်းကမြန်မာပြည်အပါအဝင်၊တစ်ကမ္ဘာလုံးကကြောင်လေးတွေမှာအမြဲတန်းလိုလိုအိမ်ရှင်ရောဂါတစ်မျိုးအဖြစ်နဲ့ရာသီမရွေးဖြစ်ပေါ်နေခဲ့တယ်ဆိုတာကိုဘယ်သူမှသတိထားမိခဲ့ပုံမရပါဘူး။
--
ကြောင်တွေမှာအမြဲဖြစ်နေကြတဲ့(Feline coronavirus)လို့ခေါ်တဲ့(FCoV)ဗိုင်းရပ်စ်တစ်မျိုးဟာ၊လူတွေကို(လုံးဝ)ဒုက္ခမပေးနိုင်တာကလွဲလို့၊လူတွေမှာဖြစ်ဖူးတဲ့(SARS, MERS, COVID-19)တွေလိုပဲ(Coronaviridae)မျိုးနွယ်ဝင်တွေဖြစ်ကြပြီး၊(single-stranded enveloped, positive RNA viruses)အမျိုးအစားတွေဖြစ်နေတဲ့အပြင်၊မျိုးရိုးဗီဇ(viral genome)တွေဟာလဲ( 26 kilobases)ကနေ(32 kilobases)အတွင်းမှာသာရှိနေကြလို့အလွန်ဆင်တူနေကြပါတယ်။
--
ထူးခြားမှု့တစ်ခုက၊ဒီကြောင်တွေမှာသာဖြစ်တတ်တဲ့(ဖီလိုင်း-ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်)ဟာလူတွေမှာဖြစ်တဲ့(SARS, MERS, COVID-19)တွေနဲ့အမျိုးနွယ်ချင်းဆင်တူနေပေမယ့်ကြောင်တွေကနေလူတွေဆီကိုတစ်ခါမှကူးစက်မလာဖူးသေးပါဘူး။ဒါကြောင့်ကြောင်တွေမှာလူတွေကိုကူးလာနိုင်တဲ့ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရှိတယ်ဆိုပြီးတော့အထင်အမြင်လွဲမှားပြီးကြောင်တွေကိုသွားပြီးရန်မရှာမိကြဖို့အတွက်တော့ပထမဦးဆုံးအနေနဲ့အထူးအသိပေးပြောကြားလိုပါတယ်။
--
ကြောင်တွေဆီကကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်တွေဟာလူတွေကိုတစ်ခါမှဒုက္ခမပေးခဲ့ဖူးတဲ့အပြင်၊ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်အကြောင်းကိုသေချာသိရှိနားလည်နိုင်ဖို့အတွက်ကြောင်တွေမှာအန္တရာယ်ကင်းကင်းနဲ့သုတေသနပြုစမ်းသပ်လို့ရနိုင်လို့၊လူတွေမှာဖြစ်တဲ့အလားတူ၊မျိုးနွယ်ဝင်ဗိုင်းရပ်စ်တွေကိုထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့နည်းလမ်းကောင်းတွေတောင်ရရှိနိုင်လို့အကျိုးကျေးဇူးတွေတောင်ရနိုင်ပါသေးတယ်။
--
မြန်မာပြည်မှာကြောင်မွေးထားတဲ့လူတိုင်းဟာကိုယ့်ကြောင်တွေသေဆုံးခဲ့ရတာတွေ၊ပြန်ကုသပေးလိုက်လို့ကောင်းသွားတာတွေကြုံတွေ့ခဲ့ရဖူးပေမယ့်အမှတ်တမဲ့ကလေးနဲ့သာထားလိုက်ပြီး၊ဒါဟာ(ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်) ကြောင့်ဖြစ်ရတယ်ဆိုတာကိုတော့ဘယ်သူမှမသိလိုက်ကြပါဘူး။
--
ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါဆိုးကြီးကြောင့်၊လူတိုင်းအထိတ်တလန့်ဖြစ်နေရတဲ့အခုလိုအချိန်မျိုးမှာ၊ကျွန်တော့်အနေနဲ့အလွန်တန်ဖိုးရှိပြီး၊လူတွေအတွက်အသုံးဝင်လာနိုင်တဲ့၊လွန်ခဲ့တဲ့(၃)နှစ်လောက်တုန်းကကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့၊ကိုယ်တွေ့၊အဖြစ်အပျက်လေးတစ်ခုကိုအားလုံးအကျိုးအတွက်ပြန်လည်ပြီးမျှဝေပေးပါရစေ။
--
လွန်ခဲ့တဲ့(၃)နှစ်လောက်တုန်းက၊အမေရိကန်နိုင်ငံမှာရှိတဲ့ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်းအမေရိကန်လူမျိုးတစ်ယောက်ရဲ့အိမ်မှာကြောင်လေး(၃)ကောင်မွေးထားပါတယ်။မြန်မာပြည်ကနေအစပြုလာတဲ့မြန်မာမျိုးနွယ်ဝင်ကြောင်အမျိုးအစားတွေဖြစ်နေလို့၊(Burmese Cat)တွေလို့လဲခေါ်ကြပါတယ်။(Burmese Cat)နဲ့(Burmese Python)ဆိုတာဟာကမ္ဘာမှာနာမည်ကြီးတဲ့အိမ်မွေးတိရိစ္ဆာန်တွေပါပဲ။
--
တစ်နေ့မှာတော့သူ့အိမ်ကကြောင်ကလေးတစ်ကောင်ဟာနေမကောင်း၊မကျန်းမာဖြစ်လာပါတော့တယ်။သူကတိရိစ္ဆာန်ဆရာဝန်ကိုသွားပြတော့၊(Feline coronavirus)ကြောင့်ဖြစ်တယ်လို့ဆိုတာကိုသိလိုက်ရပြီးဆေးတွေထိုးပေး၊တိုက်ပေးလိုက်ပါတယ်။
--
ဆရာဝန်ကအဲဒီကြောင်လေးကိုတစ်ခြားကြောင်တွေနဲ့ခွဲပြီး(quarantine)လုပ်ထားခိုင်းပါတယ်။ဆရာဝန်ပေးတဲ့ဆေးတွေနဲ့ကုသပေးပြီး၊အဲဒီကြောင်လေးကိုသူ့အမျိုးအိမ်တစ်အိမ်မှာသီးသန့်ခွဲခြားထားလိုက်ပါတယ်။ဒါပေမဲ့တိရိစ္ဆာန်ဆရာဝန်ပေးလိုက်တဲ့ဆေးတွေနဲ့ကုသလို့မရနိုင်ပဲ၊ရက်အနည်းငယ်အတွင်းမှာကြောင်ကလေးသေဆုံးသွားပါတော့တယ်။
--
ပိုင်ရှင်ကအလွန်စိတ်မကောင်းဖြစ်နေတဲ့အချိန်၊မကြာခင်မှာပဲ၊သူ့အိမ်မှာရှိနေတဲ့နောက်ထပ်ကြောင်တစ်ကောင်ကပထမကြောင်အတိုင်း၊ပုံစံတူထပ်ပြီးနေမကောင်းဖြစ်လာပါတော့တယ်။ပထမသေသွားတဲ့ကြောင်ကိုတစ်ခြားအိမ်မှာခွဲပြီး(quarantine)လုပ်ထားလိုက်ပေမယ့်၊ပထမကြောင်မသွားခင်၊ရောဂါလက္ခဏာမပြခင်ကတည်းကတခြားကြောင်တွေကို(ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်)ကူးစက်နေခဲ့တာလဲဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
--
ဒုတိယကြောင်နေမကောင်းဖြစ်ပြန်တော့ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်းဟာတိရိစ္ဆာန်ဆရာဝန်ကိုသိပ်မယုံကြည်တော့ပဲ၊ကျွန်တော့်ကိုဖုံးခေါ်ပြီးလှမ်းမေးလာပါတယ်။မင်းကမြန်မာနိုင်ငံကလာတဲ့လူဆိုတော့(Burmese Cat)တွေအကြောင်းသိချင်သိနိုင်တယ်တဲ့၊(Burmese Cat)တွေနေမကောင်းဖြစ်လာရင်မြန်မာလူမျိုးတွေကဘယ်လိုကုသကြပါသလဲလို့မေးလာတော့၊ကျွန်တော်ကလဲငယ်ငယ်ကတည်းကကြောင်တွေအများကြီးနဲ့ကြီးပြင်းလာခဲ့ဖူးတာကြောင့်၊ကြောင်တွေနေမကောင်းဖြစ်ရင်ဘယ်လိုကုပေးရသလဲဆိုတာကိုကောင်းကောင်းသိနေပါတယ်။
--
ကျွန်တော်ကသူ့ကို၊လွယ်လွယ်လေးပါကွာ၊အဲဒီရောဂါကမြန်မာပြည်ကကြောင်တွေအများကြီးမှာအမြဲလိုလိုဖြစ်နေကြပါ။မင်းကြောင်ကိုပြန်မကုတ်ဆွဲနိုင်အောင်အဝတ်တွေနဲ့ပါတ်ထားပြီးတော့ပါးစပ်နဲ့့နှာခေါင်းတွေထဲကိုသံပုရာသီးတွေညစ်ထည့်ပေးလိုက်ပါ။အဲဒီကြောင်ဟာ(၂၄)နာရီအတွင်းမှာပြန်သက်သာလာပါလိမ့်မယ်။အဲဒါငါတို့မြန်မာတွေရဲ့ရိုးရာကြောင်ကိုဆေးကုသတဲ့နည်းပဲလို့ပြောပြလိုက်တော့။
--
မြန်မာ့နည်းကအလွန်ရှင်းလင်းပြီးလွယ်ကူလွန်းတော့၊ခေတ်မှီတိုးတက်တဲ့အမေရိကန်နိုင်ငံသားတစ်ယောက်အနေနဲ့သိပ်အထင်ကြီးပုံမရပါဘူး။ဒီတော့သူကကျွန်တော့်ကိုသိပ်မယုံကြည်လို့အမေရိကန်ပီပီ၊အင်တာနက်ပေါ်တက်ပြီး၊(Google)မှာတက်ရှာပါတော့တယ်။အဲဒီကစပြီးတက်တက်စင်အောင်လွဲတော့တာပါပဲ။အရင်းရှင်တွေမီဒီညာတွေက(Google)မှာဘယ်လိုဝါဒဖြန့်ချီထားသလဲဆိုတော့၊ကြောင်ဆိုတာသံပုရာသီးနဲ့ထိတာနဲ့အဆိပ်ဖြစ်ပြီးသေတတ်ပါတယ်တဲ့။
--
ကိုယ်တိုင်(Google)မှာတက်ပြီးရှာကြည့်လိုက်ရင်ကြောင်တွေဆိုတာသံပုရာသီးစားမိရင်အဆိပ်ဖြစ်ပြီးသေနိုင်ပါတယ်လို့အရင်းရှင်တွေကောင်းကောင်းဝါဒဖြန့်ချီထားတာတွေတွေ့ရပါလိမ့်မယ်။ဒါကလဲမဆန်းပါဘူး၊အမေရိကန်လိုနိုင်ငံမျိုးမှာတိရိစ္ဆာန်တွေအတွက်ဆေးထုတ်လုပ်တဲ့ကုမ္မဏီတွေရဲ့ဝင်ငွေဟာနှစ်စဉ်ဒေါ်လာဘီလီယံချီရှိနေကြပါတယ်။ကြောင်တွေ(coronavirus)ရောဂါစွဲကပ်လာရင်သံပုရာသီးနဲ့ကုသလို့ရတယ်ဆိုတာကိုလူတွေသိသွားကြရင်ဒီကုမ္မဏီတွေရဲ့စီးပွားရေးကိုအကြီးအကျယ်ထိခိုက်သွားစေနိုင်ပါတယ်။
--
ဒါကြောင့်ကြောင်ပိုင်ရှင်တွေသံပုရာသီးမသုံးရဲ၊မထိရဲရလေအောင်၊ကောင်းကောင်းလိမ်ညာပြီးဝါဒဖြန့်ချီထားပါတော့တယ်။သူတို့ပြောသလို၊ကြောင်ကိုသံပုရာသီးညှစ်ပေးလိုက်ရင်သေတယ်၊မသေဘူးဆိုတာကိုမြန်မာနိုင်ငံကကြောင်မွေးဖူးသူတိုင်းလက်တွေ့နားလည်ပြီးသားဖြစ်နေလို့ဒီကိစ္စဟာလိမ်ထားတာပါဆိုပြီးတော့အထူးရှင်းပြနေဖို့လိုမယ်မထင်ပါဘူး။
--
ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်းကလဲကျွန်တော့်ကိုမယုံကြည်တော့ပဲသူ့ဆရာဝန်ကိုဖုန်းခေါ်ပြီးထပ်မေးကြည့်တော့သူ့ဆရာဝန်ကလဲဟုတ်တယ်၊ကြောင်ဆိုတာသံပုရာသီးနဲ့ထိရင်အဆိပ်ဖြစ်ပြီးသေပါတယ်လို့ပြောပြန်ပါတယ်။နောက်ပြီးတော့အဲဒီဒုတိယကြောင်ကိုလဲသူ့ဆီကိုခေါ်လာခိုင်းပြီးထုံးစံအတိုင်းပထမကြောင်လိုပဲအနောက်တိုင်းဓါတုဗေဒဆေးဝါးတွေနဲ့ကုသပေးပြန်ပါတယ်။
--
မကြာခင်မှာပဲဒုတိယကြောင်လည်းရှေးနည်းအတိုင်းပဲထပ်သေသွားပါတော့တယ်။အရင်းရှင်တွေရဲ့ယုတ်မာတဲ့ဝါဒဖြန့်မှုကြောင့်နဲ့အနောက်တိုင်းဓါတုဗေဒဆေးတွေကိုအယုံအကြည်လွန်ကဲလွန်းတဲ့လူတွေကြောင့်၊ဒုတိယကြောင်လေးကိုကျွန်တော်အသက်ကယ်တင်ခွင့်မရနိုင်ခဲ့တာကိုအလွန်စိတ်မကောင်းဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။ကြောင်နှစ်ကောင်လုံးလဲသေသွားကြသလို၊ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်းလဲဆေးဖိုးဒေါ်လာထောင်နဲ့ချီပြီးကုန်သွားခဲ့ရပါတယ်။
--
နောက်(၂)ရက်လောက်နေတော့နောက်ဆုံးကြောင်တစ်ကောင်ထပ်ပြီးနေမကောင်းဖြစ်လာပါတော့တယ်။ဒီတစ်ခါတော့ဒီကောင်သူ့ကြောင်ကိုတိရိစ္ဆာန်ကုဆရာဝန်တွေဆီပိုက်ဆံအကုန်ခံပြီးသွားမပြတော့ပါဘူး။မြန်မာစကားရှိတယ်လေ(တစ်ခါသေဖူး၊ပျင်ဖိုးနားလည်)တဲ့။ဒေါ်လာထောင်နဲ့ချီကုန်ခဲ့ရတဲ့ဒီကောင့်အနေနဲ့ကတော့(နှစ်ခါသေဖူး၊ဆေးဖိုးနားလည်)ဖြစ်သွားပြီမဟုတ်ပါလား။
--
သူလဲနောက်ဆုံးကြောင်ကိုဆရာဝန်ဆီသွားမပြတော့ပဲသူ့နည်းသူ့ဟန်နဲ့ကြိတ်ကုကြည့်နေတယ်ထင်ပါတယ်။ဒါပေမယ့်နောက်(၃)ရက်လောက်မှာ၊သူ့ကြောင်ဟာလုံးဝမထနိုင်တော့ပဲသေခါနီးဆန့်ငင်ဆန့်ငင်ဖြစ်နေတော့မှကျွန်တော့်ဆီကိုဖုန်းခေါ်လာပါတော့တယ်။
--
ဘာပြောလဲဆိုတော့၊သူငယ်ချင်းမင်းသံပုရာသီးနဲ့စမ်းကုကြည့်ချင်ကုလို့ရပြီတဲ့၊တစ်ကယ်လို့သံပုရာသီးကဆရာဝန်တွေပြောထားတဲ့အတိုင်းသူ့ကြောင်ကိုအဆိပ်ဖြစ်သည်ဖြစ်စေ၊မဖြစ်ဘူးဖြစ်စေသူ့ကြောင်ကတော့သေမှာပါပဲတဲ့။သေမယ့်အတူတူစမ်းကြည့်လိုက်ပေါ့ကွာတဲ့။
--
ကျွန်တော်လဲသူ့
