07/12/2022
ถ้าเพื่อนๆช่วงนี้เดินทางออกต่างจังหวัด เราจะเริ่มเห็นพระภิกษุออกเดินธุดงค์กันมากขึ้น มีข้อคำแนะนำดีๆมาฝากนะคะ คิดว่าหลายคนคงเกิดคำถามในใจว่าจะปฏิบัติตัวอย่างไรเมื่อเห็นเหตุการณ์ดังกล่าว
ก่อนอื่นทำความเข้าใจคำว่า ธุดงค์ (ธุตงฺค) หมายถึงอะไร
ธุดงค์ (ธุตงฺค) เป็นวัตรปฏิบัติที่พระพุทธเจ้าทรงอนุญาตไว้ ไม่มีการบังคับ แล้วแต่สมัครใจ เป็นอุบายเพื่อขจัดกิเลสให้เบาบาง มักน้อย ไม่สะสม และสันโดด ไม่ทำเพื่อลาภสักการะ และชื่อเสียง ถ้าทำเพื่อ
ลาภ ชื่อเสียง ต้องอาบัติทุกกฎ
การธุดงค์ตามความหมายพระไตรปิฎก สามารถเลือกสมาทานได้โดยไม่จำเป็นต้องยึดติดกับรูปแบบ การเดินถือกลด บาตร ไปที่ต่างๆ เช่น การถืออรัญญิกังคะ(อยู่ป่า) โสสานิกังคะ(อยู่ป่าช้า)
เพราะเป็นไปเพื่อเอื้อปฏิบัติธรรมทางติตอย่างเข้มงวดปราศจากความวุ่นวายทางสังคม
พระภิกษุที่ออกเดินธุดงค์ เรียกว่า พระธุดงค์ คือคือถือวัตร ๑๓ ข้อ
๑.ถือผ้าบังสุกุล
๒.ถือ เพียงไตรจีวร
๓.ถือ เที่ยวบิณฑบาตร
๔. ถือ เที่ยวบิณฑบาตรตามแนว
๕. ถือ นั่งฉันอาสนะเดียว
๖.ถือ ฉันเฉพาะในบาตรเดียว
๗. ถือ ห้ามภัต อันนำมาถวายเมื่อภายหลัง
๘. ถือ อยู่ป่า
๙. ถืออยู่โคนไม้
๑๐. ถือ อยู่ที่แจ้ง
๑๑. ถืออยู่ป่าช้า
๑๒. ถือ การอยู่ในเสนาสนะอันท่านจัดให้อย่างไร พอใจอย่างนั้น
๑๓. ถือ การนั่ง เป็นวัตร
คำถามคือ เมื่อพบ พระธุดงค์ เรา ควรปฏิบัติอย่างไร
๑. เมื่อพบพระภิกษุ มีเครื่องออกเดินธุดงค์ (ธุตงฺค) ถ้าจะทำบุญเรื่องอาหาร-น้ำ ทำได้เลยทันที
แต่ถ้าขอขึ้นรถ แล้วเป็น ญ คนเดียว อย่าไปทำ
ถ้าขอเงินเป็นค่านู่นนี่นั่น…ขับรถออกไปเลยทันที
สัมภาระที่เอาไปธุดงค์ด้วย จะเป็นของที่เบาที่สุด เพราะเดินไกล
หากจะถวาย
* น้ำอย่าถวายน้ำขวดใหญ่ จะเป็นภาระท่าน
*เกลือแร่
๒. ถ้าท่านเท้าเปล่า เราควรยืนหรือนั่ง ถอดรองเท้า ถวายคะ
: ยืน-ถอดรองเท้า
๓.ปัจจัย ควรถวายได้หรือไม่คะ
: ไม่ควร เพราะเป็นการเพิ่มกิเลส ให้ท่าน
เรื่องเกลือแร่ มี๒ แบบ
๑. เกลือแร่สำหรับผู้ป่วยท้องเสีย (Oral Rehydration salt, ORS) มีปริมาณเกลือแร่ เช่น โซเดียมเป็นหลัก ใช้ชดเชยการสูญเสียน้ำ จากการอาเจียน หรือ ท้องเสีย อยู่ในรูป ผง ละลายน้ำแล้วดื่ม
๒. เกลือแร่สำหรับผู้ที่เสียเหงื่อจากการออกกำลังกาย (Oral Rehydration Therapy, ORT) มีปริมาณน้ำตาลหรือ กลูโคส (Glucose) เป็นหลัก จัดเป็นอาหารและเครื่องดื่มชดเชยการสูญน้ำภายหลังจากการออกกำลังกายเท่านั้น
ควรเลือกให้เหมาะสม และเขียนกำกับวิธีการใช้และข้อควรระวังไว้ นะคะ เพราะไม่แนะนำให้ใช้ทดแทนกันผิดกรณี
**ไม่ควรใช้เกลือแร่ ในคนที่มีการทำงานของหัวใจและไตผิดปกติ
** ไม่ควรใช้เกลือแร่ ในคนที่มีอาการ ท้องเสียอย่างรุนแรง ควรนำพบแพทย์ทันที
** ไม่แนนำให้ผสมกับนมหรือน้ำผลไม้ เพราะ อาจทำให้ปริมาณและสัดส่วนในสารละลายเปลี่ยนแปลงได้
อานิสงค์ของทาน
ในกินททสูตร สัง. สคาถ. ข้อ ๑๓๘ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า การให้ข้าวและน้ำ ชื่อว่าให้กำลัง การให้ผ้า เครื่องนุ่งห่ม ชื่อว่าให้ผิวพรรณ การให้ยานพาหนะ ชื่อว่าให้ความสุขทั้งกายและใจ การให้ประทีบดวงไฟ ชื่อว่าให้ดวงตา การให้ที่อยู่อาศัย ชื่อว่าให้ทุกอย่าง คือให้กำลัง ให้ผิวพรรณ ให้ความสุขและให้ดวงตา แต่การพร่ำสอนธรรม คือการให้ธรรมะ ชื่อว่าให้สิ่งที่ไม่ตาย เพราะบุคคลจะพ้นจากความตาย ไม่ต้องเกิดอีกได้ ก็เพราะอาศัยการได้สดับตรับฟังธรรม ด้วยเหตุนี้ พระพุทธองค์จึงตรัสว่า การให้ธรรมะชนะการให้ (สิ่งอื่น) ทั้งปวง แม้การจะทำทานให้ถูกต้องก็ต้องอาศัยการฟังธรรม
ในวนโรปสูตร สัง สคาถ. ข้อ ๑๔๖ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสตอบเทวดาที่มาทูลถามว่า ชนพวก ไหนมีบุญเจริญในกาลทุกเมื่อ ทั้งกลางวันและกลางคืน ชนพวกไหนตั้งอยู่ในธรรมสมบูรณ์ด้วยศีล เป็นผู้ไป สวรรค์ ด้วยข้อความว่า ชนเหล่าใดสร้างอาราม (คือสวนดอกไม้ สวนผลไม้) ปลูกหมู่ไม้ (เพื่อให้ร่มเงา) สร้างสะพาน และชนเหล่าใดให้โรงน้ำดื่มเป็นทาน บ่อน้ำ บ้านเป็นที่พักอาศัย ชนเหล่านั้นย่อมมีบุญเจริญในกาลทุกเมื่อ ทั้งกลางวันและกลางคืน ชนเหล่านั้นตั้งอยู่ในธรรม สมบูรณ์ด้วยศีล เป็นผู้ไปสวรรค์
