05/05/2023
သကျသာကီဝင်တို့ ပျက်စီးခြင်း။
သိဒ္ဓတ္ထမင်းသား ဘုရားဖြစ်လာတဲ့ 563 BCE or 480 BCE ခေတ်က အိန္ဒိယတလွှား စစ်မက်ထူပြောတာကို ပိဋိကတော်တွေမှာ အထင်အရှား လေ့လာနိုင်ပါတယ်။ သကျသာကီဝင်တို့အုပ်စိုးတဲ့ ကပ္ပိလဝတ်ပြည်ရဲ့တဖက် ရောဟိဏီမြစ်တဖက်ကမ်းမှာ ကောလိယပြည်ရှိတယ်။ စစ်တိုက်ကြတဲ့ ခတ္တိယမျိုး တူကြတယ်။
သကျရဲ့အဓိပ္ပါယ်က (shorea robusta ) လုမ္ဗနီအင်ကြင်းတောမှာ နေထိုင်တဲ့လူမျိုး မို့ သကျ သာကီ လို့ခေါ်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ "thepeople of the sal-forest tracts (saga သာကီ?)
သကျသာကီဝင်တွေဟာ အမျိုးဂုဏ်ကို အလေးထားကြလို့ သွေးနှောမခံဘူး၊ သူတို့မျိုးနွယ်ကိုသာယူကြတယ်။ အုပ်ချုပ်သူကို ရာဇာလို့ခေါ်ပြီး အကြီးအကဲကို မဟာရာဇာလို့ ခေါ်ပါတယ်။ ရာဇတွေဆို မောင်နှမဝမ်းကွဲတွေအထိ ယူကြလေ့ရှိတယ်။ သိဒ္ဓတ္ထမင်းသားလက်ထက်မှာသူ့ ဖခင်က သကျမျိုးနွယ်စုရဲ့ အုပ်ချုပ်သူ ဖြစ်နေတယ်၊ သကျသာကီဝင်တွေဟာ လွှတ်တော်လိုအဖွဲ့အစည်းဖွဲ့ထားတယ်၊ အလှည့်ကျအုပ်ချုပ်ကြဆုံးဖြတ်ကြတယ် လို့ဆိုပါတယ်၊ သကျတွေဟာ ကောသလတိုင်းရဲ့ ပြည်နယ်တခုလို ဖြစ်နေပြီး အင်အားနည်းပါးလို့ အနီးက နိုင်ငံကြီးတွေဖြစ်တဲ့ မျိုးနွယ်မတူတဲ့ ( သာဝတ္ထိပြည်) ကောသလတိုင်းသားတွေရဲ့ ရန်ကို အမြဲပူပန်နေရတယ်။ သကျသာကီဝင်တွေဟာ ကောသလရန်ကိုသာကြောက်တာ အမျိုးဇာတ်မှာ ကောသလတိုင်းသားတွေဟာ သူတို့အမျိုးထက်နိမ့်တယ်လို့ ယူဆပြီး မလိုပဲ မဆက်ဆံကြဘူးတဲ့။
တဖက်မှာလည်း သကျတွေဟာ မြစ်တဖက်ကမ်းက မျိုးနွယ်တူ ကောလိယသားနဲ့ သိပ်မတည့်ဘူး၊ နွေရောက်လို့ ရောဟိဏီမြစ်ရေခမ်းရင် စိုက်ပျိုးရေးအတွက် ရေလုကြတဲ့ ပြဿနာ ရှိတယ်။ ရန်ဖြစ်ကြလို့ ဘုရားကိုယ်တိုင်ကြွလာ ဖြေရှင်းပေးရတယ်။ အောက်လက်ငယ်သားလယ်သမားတွေစ စကားများရာကနေ တဖြည်းဖြည့်ချဲ့ကားပြီး စစ်ပွဲအထိ ဖြစ်လာရရင် သစ်သီးကြွေတာကို မိုးပြိုတယ်ထင်ပြီး ပြေးတဲ့ ယုန် ကနေ တတောလုံးတတောင်လုံးကတိရိစ္ဆာန်တွေအုပ်အော်သောင်းနင်းဖြစ်လို့ နောက်ဆုံးအုပ်ချုပ်သူ ခြင်္သေ့မင်းက တကောင်ချင်းပြန်စုံစမ်းပြီး ယုန်ကိုဆုံးမရတဲ့ ဇာတ် ကိုဟောပြီး ပြဿနာရဲဇစ်မြစ်ကို ပြန်ရှာပြီး အဖြေရှာရှင်းလင်းဖို့ ဇာတ်တော် ကိုဟောပြီး ပြေလည်စေခဲ့တယ်။ အမျိုးတူတွေ ရေကြောင့် စစ်ပွဲဖြစ် အသက်ဆုံးရရင် ချိနဲ့ပြီး နိုင်ငံကြီးတွေက ဝင်တိုက် ဝါးမြိုခြင်း ခံရမယ်လို့သတိပေးရတယ်။
ဗုဒ္ဓဟာ ကောသလမင်း နဲ့ သက်တူရွယ်တူမို့ ရင်းနှီးတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ကောသလမင်း ဟာ ဗုဒ္ဓ ကို သူ့ထက် ဇာတ်မြင့်လို့ လေးစားတာလည်း ပါပုံရတယ်။ သူ့နယ်ထဲ သံဃာထောင်ချီဝင်ထွက်ပြီး သာဝတ္ထိနားက ရွာတွေမှာ ဗုဒ္ဓ ကြွချီဆွမ်းခံတာကို မတားမြစ်ဘူး၊ နောင်မှာ ရင်းနှီးမှုများလာတော့ သာဝတ္ထိမြို့မှာ ဇေတဝန်ကျောင်းမှာ ၂၅ နှစ်တိုင်တိုင် ဝါတွင်းတွေမှာ လာသီတင်းသုံးတော်မူတယ်။ ကောသလမင်း ဟာ ဘုရားရှင်ရဲ့ ဗုဒ္ဓဝါဒကို သိပ်ကိုးကွယ်ဟန်မတွေ့ရဘူး။ သူ့မိဖုရားက ဗုဒ္ဓကို ကိုးကွယ်တယ်၊ သူကတော့ ဗုဒ္ဓဆီ အလာပသလာပ ဆွေးနွေးဖို့ လာတယ်၊ အိမ်မက်လာမေးတာတို့ အယူအဆဆွေးနွေးတာတို့လောက်တော့ရှိတယ်။ ကောသလမင်းက ဗုဒ္ဓဆီလာရင် သူ့အဆင်တန်ဆာ လက်နက်တွေချွတ်ပြီးလေးလေးစားစားဆက်ဆံတယ်။ ဗုဒ္ဓကလည်း ကောသလမင်း အင်အားကြီးလို့ သူ့ သကျ မျိုးနွယ်တွေကို စစ်မတိုက်အောင် ရင်းရင်းနှီးနှီးနေပေးပုံရတယ်။
တနေ့မှာ ကောသလမင်း ဟာ သံဃာတွေကို နန်းတော်မှာ နေ့စဉ် ဆွမ်းအလှုခံကြွဖို့ဖိတ်တယ်၊ ဗုဒ္ဓကလည်း သူ့လက်ထောက် အာနန္ဒာကိုယ်တိုင်ကြွပြီးလက်ခံဖို့ အာနန္ဒာကိုမှာတယ်၊ ပထမနေ့တော့ သံဃာ ၅၀၀ စာ ဆွမ်းချက်ပြီး မင်းကြီးကိုယ်တိုင်လောင်းတယ်၊ အလေ့အထမရှိတော့ မင်းချင်းတွေက ဘုရင် မှာဖို့မေ့တဲ့နေ့တွေမှာဆွမ်းမချက်ကြဘူးတဲ့၊ လောင်းတခါ မလောင်းတခါ ဖြစ်နေတော့ သံဃာတွေက လေးလေးစားစားမရှိတဲ့ နန်းတော်ထဲကို မကြွကြတော့ဘူး၊ ဘုရားကမှာထားလို့ အာနန္ဒာတပါးထဲ မပျက်မကွက်ကြွပေးတယ်။ တနေ့ ကောသလမင်းကိုယ်တိုင်ထွက် သတိတရ ထွက်လောင်းတော့ အာနန္ဒာတပါးထဲတွေ့တော့ ဆွမ်းတွေအများကြီးအလဟဿပိုနေလို့ စိတ်ဆိုးပြီး သံဃာတွေသူ့ဆီမကြွကြကြောင်း ဘုရားကို လာတိုင်တယ်၊ ဘုရားက သံဃာတွေ နန်းတော်ထဲကြွရတာရင်းနှီးကျွမ်းဝင်မှု မရှိလို့ ဖြစ်မယ်လို့ ချွေးသိပ်တယ်။ ကောသလမင်းက အပြန်မှာ ငါ့အမျိုးဇာတ်ကြောင့်ဒီသံဃာတွေမကြွတာလားမသိဘူး၊ အမျိုးဇာတ်မြင့်တဲ့ သကျမျိုးနွယ်ဗုဒ္ဓ နဲ့ ပိုပြီးရင်းနှီးကျွမ်းဝင်အောင် သကျမျိုးနွယ်မင်းသမီးတပါးပါးကို ကောက်ယူပြီး မိဖုရားမြှောက်စားရင် ဗုဒ္ဓရဲ့သံဃာတွေနဲ့ ရင်းနှီးမှု ဖြစ်မယ်လို့ တွေးတယ်။ နောက်နေ့ သူက သူ့ရဲ့ မူးမတ်တွေကို ကပိလဝတ်နေပြည်တော်လွှတ်ပြီး သကျမျိုးနွယ်ထဲက သင့်တော်တဲ့မင်းသမီးကို သူ့ဆီဆက်သပါ၊ မိဖုရားမြှောက်ပြီး သကျမျိုးနွယ်နဲ့ ဆွေမျိုးတော်စပ်လိုတယ်လို့ ရာဇသံသဝဏ်လွှာပို့တယ်။
ဒီကမ်းလှမ်းမှုဟာ သကျတွေအတွက်တော့ မျိုးနွယ်မတူရင် ယူမရလို့ ပြဿနာအကြီးကြီးပါပဲ။ သကျမျိုးနွယ်ခေါင်းဆောင်တွေ ညီလာခံ ကျင်းပပြီးဘယ်လိုလုပ်ကြမလဲ၊ ငြင်းရင်လည်း ကောသလမင်းစိတ်ဆိုးပြီး ကပိလဝတ်ကို ဝင်တိုက်ရင် ပြည်ပျက်မယ်၊ မငြင်းရင်လည်း သမိုင်းတလျောက် ထိမ်းခဲ့တဲ့ အမျိုးဇာတ်ပျက်မယ်၊ ဘယ်ခေါင်းဆောင်ကမှလည်း သူတို့သမီးကို မပေးလိုကြဘူး။ အမျိုးဇာတ်မတူရင် အင်အားကြီးဘုရင် ရဲ့ မိဘုရားတောင်ပေးမလုပ်တာ သကျမျိုးနွယ်တွေပါ။ သမိုင်းမှာ ဒီလိုအမျိုးဇာတ်မတူတဲ့ပြဿနာတွေကြောင့်လည်း သကျနေပြည်တော်တွေဟာ အကြိမ်ကြိမ် စစ်ဖြစ်ပြီး ပျက်ခဲ့ကြတယ်။ ဒါကြောင့် ဗုဒ္ဓဟာ သူ့သာသနာမှာ အမျိုးဇာတ် မြင့်၊ နိမ့်မခွဲခြားဖို့ ဝိနည်းတွေ ချမှတ်ခဲ့တယ်။
အဲ့ဒီမှာ မဟာနာမ ဆိုတဲ့ သကျခေါင်းဆောင်က သူနဲ့ သူ့ကျွန်မနဲ့ မှောက်မှားပြီး မွေးထားခဲ့တဲ့ သမီးတပါးရှိတယ်၊ ဝါသဘခတ္တိယာ လို့ ခေါ်တယ်၊ လှပတယ်၊ ကောသလ ကို အဲ့ဒီသမီး ကို သကျမျိုးနွယ်မင်းသမီး အဖြစ် ဆက်သနိုင်တယ်၊ ဒါပေမယ့် သကျလူမျိုးတွေ ဒီကိစ္စကို သမိုင်းတလျောက်နှုတ်ပိတ်ထားကြမှ ဖြစ်မယ်လို့ သတိပေးတယ်။ အားလုံးက ကောသလမင်းကို အင်မတန်ကြီးမားတဲ့ လှည့်ဖျားမှုလုပ်ဖို့ တညီတညွတ်တည်းသဘောတူကြတယ်။ နှုတ်လည်းအင်မတန်လုံကြတယ်။ ဝါသဘခတ္တိယာ ကိုလည်း နင် ကောသလမင်းရဲ့မိဖုရားခေါင်ဖြစ်မယ်၊ ဒီကိစ္စမပေါက်ကြားစေနဲ့လို့မှာတယ်။ ကျွန်မ ကလည်း သူကျွန်ဘဝကလွတ်မှာမို့ လှို့ဝှက်ထားပါ့မယ် လို့ ကတိပေးတယ်။
ကောသလမင်းကို ဂေါတမဗုဒ္ဓရဲ့ အမျိုးတော်စပ်တဲ့ မဟာနာမရဲ့ အလွန်ချောမောတဲ့ ဝါသဘခတ္တိယာမင်းသမီး ကို ဆက်သပါ့မယ်လို့ သဝဏ်လွှာပြန်ပါးတယ်။ ကောသလမင်းက သကျတွေကို သိပ်မယုံဘူး၊ မဟာနာမ ကိုယ်တိုင် သမီးဖြစ်သူ ဝါသဘခတ္တိယာ မင်းသမီးနဲ့ လက်စုံ ထမင်းတဝိုင်းထဲစားတာ မြင်ရမှ ဒီမင်းသမီးကို လက်ခံမယ် လို့သဝဏ်လွှာပြန်ပါးတယ်၊ သကျတွေဟာ မိသားစု အမျိုးတော်စပ်ပါစေ၊ ဇာတ်နိမ့်သူနဲ့ ပန်းကန်ခွက်ယောက်အတူသုံးလေ့မရှိဘူး၊ ထမင်းစားလေ့မရှိဘူး ဆိုတဲ့ဓလေ့ထုံးစံကို ကောသလမင်းသိတယ်။
အဲ့ဒီတော့ သကျတွေက နောက်ထပ်လှည့်ဖျားမှု တခု စီမံရပြန်တယ်၊ ကောသလတိုင်းက မင်းသမီး လာခေါ်တဲ့အခါ သမီးဖြစ်သူနဲ့ ထမင်းလက်စုံစားနေဟန် စားပွဲမှာ အတူတူထိုင်နေဖို့၊ သမီးဖြစ်သူ စားဖို့ လက်နှိုက်တဲ့အချိန် မဟာနာမက ကောသလက အမတ်တွေ ကို ဧည့်ကြိုဖို့ ကဗျာကယာထလာရပုံ ဖန်တီးဖို့ ကြံစည်ကြတယ်။ အခမ်းအနားနဲ့ ဝါသဘခတ္တိယာ မင်းသမီးကို လာပင့်တဲ့ ကောသလတိုင်းက မူးမတ်တွေ အဲ့ဒီဇာတ်ကွက်ကို မြင်သွားပြီး ဝါသဘခတ္တိယာဟာ မဟာနာမရဲ့ သမီးစစ်စစ် ဖြစ်တယ်လို့ ယုံသွားကြတယ်။ ကောသလမင်းဟာ ဝါသဘခတ္တိယာ ကို မိဖုရားအဖြစ် မြှောက်တင်တယ်။ ကာလ တခုမှာ ဝါသဘခတ္တိယာ မိဖုရားကနေ ဝိဋဋူဘ ဆိုတဲ့ သားယောင်္ကျား မင်းသားဖွားမြင်တယ်။ ဒီမင်းသားဖွားမြင်လာတာ သကျသာကီဝင်တို့ ပျက်စီးရခြင်းအစ ဖြစ်လာတယ်။
သကျသာကီဝင်တို့ ပျက်စီးခြင်း (၂)
ကောသလမင်းကြီးဟာ သကျလူမျိုးတွေ လှည့်စားခံရတာကို ၁၆ နှစ်တိုင်တိုင် မသိခဲ့ဘူး။ သူ့ထက်ဇာတ်မြင့်တဲ့ ဝါသဘခတ္တိယာ မိဖုရားက မွေးဖွားပြီး ဂေါတမဗုဒ္ဓ နဲ့ အမျိုးတော်တဲ့ သကျမျိုးနွယ် ဝိဋဋူဘမင်းသားကို အလွန် ချစ်မြတ်နိုးလို့ စစ်သေနာပတိရာထူးပေးတယ်၊ အိမ်ရှေ့စံခန့်တယ်။ နံမည်ပေးတာတောင် သူ့ယောက္ခမ မဟာနာမ ဆီကို ကလေးနံမည်ဘယ်လိုမှည့်ရမလဲ လှမ်းမေးတယ်။ ဝိဋဋူဘမင်းသားကလည်းသူဟာ သကျသာကီဝင်တွေရဲ့မျိုးရိုးလို့ ထင်ရှာနေခဲ့တယ်။ အမိဘက်က အမျိုးတွေ သူ့ဆီလာလည်းမတွေ့၊ မွေးနေ့တွေမှာလက်ဆောင်လည်း မပို့ ဆိုတော့ ဝိဋဋူဘက သူ့အမေဘက်ကအမျိုးတွေ ဘာလို့ သူ့ကို လက်ဆောင်မပေးသလဲလို့ အမေ ကိုမေးတယ်။ အမေကတော့ ခရီးတာဝေးလို့ လို့ ဖြေတယ်။
၁၆ နှစ်သား စစ်သေနာပတိ အိမ်ရှေ့စံဖြစ်လာတဲ့ ဝိဋဋူဘ ဟာ သူ့အမျိုးသာကီဝင်တွေရှိတဲ့ ကပိလဝတ်ကို အလည်သွားချင်တယ် လို့ မိခင်ကိုပူဆာတယ်။ မိခင်က ကျွန်သွေးပါတဲ့သူ့သားကို သာကီဝင်တွေက ကောင်းကောင်းမွန်မွန် မဆက်ဆံပဲ ပြဿနာတွေတက်ကုန်မှာစိုးလို့ မသွားဖို့တားတယ်။ တားမရတော့ မင်းချင်းတွေကို မဟာနာမဆီ ကြိုလွှတ်ပြီး သူ့သား ဝိဋဋူဘ ကပိလဝတ်ကို လာတော့မယ်၊ အရာရာကြိုတင်ဖုံးဖိထားဖို့ စာလွှာပါးတယ်။
ဝိဋဋူဘ ဟာ လူငယ်ပီပီ သူ့အမေဖက်က အဖိုးဖြစ်သူ သူ စစ်သေနာပတိဖြစ်နေတာ ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာဖြစ်အောင် ဗိုလ်ပါအစုံ နဲ့ ကပိလဝတ် ကိုချီတက်လာတယ်။ ကပိလဝတ်ခေါင်းဆောင်တွေကတော့ ကျွန်မသား မင်းသားငယ်ကို ဘယ်လိုဧည့်ထောင်ခံကြမလဲ၊ ဘယ်လို ဖုံးဖိကြမလဲ ဒုက္ခရောက်နေကြတယ်။ ထုံးစံအရ မင်းသားထက်ငယ်သူတွေက ဝိဋဋူဘမင်းသားကို ရှိခိုးအရိုအသေပြုရမယ်၊ ကျွန်မသွေးကို သကျလူငယ်တွေရှိခိုးရင် မျိုးဇာတ်ပျက်မယ်၊ ဒီတော့လူငယ်တွေအကုန် ကပိလဝတ်ကနေ တခြားပို့ထားရတယ်၊ လူကြီးတွေပဲ ချန်ထားတယ်၊ နန်းတော်ထဲ အဝင်မခံနိုင်တော့ မင်းကွန်း ဆောက်ကြတယ်။ မင်းသားပြန်ရင် ကျွန်အသုံးပြုသွားတဲ့ပစ္စည်းတွေ အသုံးအဆောင်တွေအကုန်ဖျက်ဆီးဆေးကြောရမှာမို့ အသစ်တွေ တည်ဆောက်ကြဟန် တူတယ်။ ဝိဋဋူဘ ကပိလဝတ်ကို ရောက်တော့ မဟာနာမ နဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေက ကြိုကြတယ်။
မင်းသားဟာ သကျထုံးစံအတိုင်း သူ့ထက်အသက်ကြီးသူတွေကို ကန်တော့ရတယ်၊ သူ ကန်တော့ခံအလှည့်ရောက်တော့ သူ့ထက်ငယ်သူတွေတယောက်မှမရှိလို့ ဘယ်ရောက်ကုန်လဲမေးတယ်၊ မြို့ပြင်ကို ပွဲလမ်းရှိလို့ ခရီးထွက်နေကြတယ်လို့ ပြောကြပုံရတယ်။ မင်းသား မရိပ်မိသွားဘူး။ ကောသလမင်းသားကို သကျတွေ ဟန်ဆောင် ပန်ဆောင် ဧည့်ခံကြ ပြုစုကြတာကို မင်းသား က သဘောကျသွားပြီး ရက် အတန်ကြာအလည်နေထိုင်ပြီး ပြန်သွားတယ်။ မင်းသားပြန်တာနဲ့ သကျလူမျိုးတွေဟာ သူသုံးခဲ့တဲ့အသုံးအဆောင်တွေ စွန့်ပစ်၊ သူထိုင်သွားတဲ့နေရာတွေကို သန့်ရှင်းအောင် နို့တွေနဲ့ဆေးကြောကြတယ်။ ဝိဋဋူဘရဲ့ ရဲမက်တွေထဲက တယောက်က သူ့ဓါးကျန်လို့ မင်းကွန်းကို ပြန်လှည့်ယူတဲ့အခါ သကျသာကီဝင်တွေဟာ ဝိဋဋူဘထိုင်သွားတဲ့ ခုံတွေကို နွားနို့နဲ့ဆေးကြောရင်း ဝိဋဋူဘကို ကျွန်မသားလို့ ဆဲဆိုမြည်တွန်နေတာ မြင်သွားကြားသွားတယ်။ အဲ့ဒီရဲမက်က သူမြင်ခဲ့တာကြားခဲ့တာတွေ ဝိဋဋူဘ ကိုပြောပြတယ်၊ ဝိဋဋူဘ က မိခင်ကို အဖြစ်မှန်မေးတယ်။ လိမ်လို့မရတော့တဲ့မိခင်က ဖွင့်ပြောလိုက်ရဟန် တူပါတယ်၊
ဝိဋဋူဘ ဟာ သကျသာကီဝင်တွေကိုအတော်စိတ်နာကျည်းသွားတယ်။ မင်းတို့က ငါထိုင်တဲ့ခုံကိုနွားနို့နဲ့ဆေးတယ်၊ ငါ့အလှည့်ကျရင် ငါထိုင်တဲ့ခုံကို မင်းတို့လည်ချောင်းသွေးနဲ့ဆေးမယ်လို့ ကြုံးဝါးတယ်။ ဒီကိစ္စ ကို ခမည်းတော် ကောသလမင်းနားပေါက်သွားတော့ သာကီတွေ ငါ့ကို ကျွန်မ နဲ့ လှည့်ဖျားတယ် ငါ ဒီကျွန်မရဲ့ အဆောင်အယောင် အကုန်ပြန်ရုတ်သိမ်းမယ်၊ သူ့သားကိုလည်း အိမ်ရှေ့စံ မပေးတော့ဘူး လို့အမိန့်ချပြီး သားအမိနှစ်ယောက်လုံးကို ကျွန်အဆောင်အယောင်နဲ့သာနေဖို့ အမိန့်ချတယ်။
ကောသလမင်းဟာ ဒေါသဖြစ်ဖြစ် နဲ့ ဗုဒ္ဓဆီသွားတယ်၊ ဘုရားကို ကိုယ်တော့်အမျိုးတွေ သူ့ကိုဒီလို ဆက်ဆံသလားလို့မေးတယ်။ ဗုဒ္ဓ က သူ့အမျိုးတွေ အလွန်ကြီးတဲ့အမှားကို ကျူးလွန်တာပဲလို့ အပြစ်တင်တယ်။ ဗုဒ္ဓက ဘယ်လိုဖြစ်ဖြစ် မဟာနာမဟာ ခတ္တိယမျိုးနွယ် ဖြစ်တယ်၊ အဖဘက်က အမျိုးကိုသာ မျိုးရိုးအဖြစ်ယူကြတယ်၊ ဗုဒ္ဓကိုယ်တိုင်လည်း မဟာနာမ နဲ့ ဝမ်းကွဲညီအကို တော်စပ်တယ်၊ ဒီတော့ ဝိဋဋူဘဟာ ငါ၏မျိုးနွယ်ဖြစ်တယ်၊မင်းကြီးသည်လည်း အဖဖြစ်တဲ့အတွက် အမိတွေရဲ့မျိုးနွယ်ဘက်ကို ထည့်မစဉ်းစားပါနဲ့၊ ဝိဋဋူဘ ဟာ ခတ္တိယမျိုးစစ်ဖြစ်တယ်။ သူတို့ကို စောင့်ရှောက်ပါ၊အယင်က ရာထူးတွေကို ပြန်ပေးသင့်တယ် လို့ ကောသလမင်းကို ကဋ္ဌဝါဟန ဇာတ် နဲ့ ဖြောင့်ဖျတယ်။
ကဋ္ဌဝါဟန ဇာတ် ဆိုတာ ဘုရင်က ဥယျာဉ်ထဲမှာထင်းခွေသည်နဲ့ ပျော်ပါးပြီး လက်စွပ်ပေးခဲ့တယ်။ ထင်းခွေသည်က ကိုယ်ဝန်ရပြီး သားယောင်္ကျားမွေးတယ်။ နန်းတွင်းလိုက်လာပြီး လက်စွပ်ပြပြီး ဘုရင့်သားဖြစ်ကြောင်း ပြောတော့ ဘုရင်က ရှက်ပြီးငြင်းတယ်၊ ထင်းခွေသည်က သစ္စာဆိုပြီး ကလေးကို လေထဲမြှောက်တယ်၊ ကလေးက လေထဲမှာရပ်ပြီး အရှင်မင်းကြီး ...ကျွန်ုပ်ကား အရှင်မင်းကြီး၏ သားတော်ဖြစ်ပါသည်။ အရှင်မင်းကြီးသည် တခြားသူတို့ကိုပင်ချီးမြှောက် မွေးမြူနိုင်ပါလျက် မိမိ သားတော် စစ်စစ်ဖြစ်သော အကျွန်ုပ်ကိုအဘယ်ကြောင့် မချီးမြှောက် မမွေးမြူနိုင်ပါသနည်း” လို့မေးတယ်။ ဘုရင်က သားကို အိမ်ရှေ့စံပေးလိုက်တယ်ဆိုတဲ့ဇာတ်လမ်းကိုဥပမာပေးတယ်။
ဒီနေရာမှာ ဗုဒ္ဓဟာ တရားဟောရင် ဥပမာတွေပေးပြီး လူတွေကို ဟောလေ့ရှိတယ်။ တချို့ပညာရှင်တွေက ဗုဒ္ဓဟာ ဥပမာပေးရင် ကဗျာ လို အပိုဒ်တိုလေးတွေ ရွတ်ဆိုတယ်လို့ဆိုကြပါတယ်။ အဲ့ဒါကို နှောင်းလူတွေက ချဲ့ကားပြီး ဇာတ်တွေအဖြစ် ပြောင်းကြတယ်လို့ဆိုတယ်။ ဒီ ကဋ္ဌဝါဟန ဇာတ် မှာလည်း ကောသလမင်းကို မင်းကြီးဟာ မင်းအဖြစ်နဲ့ တတိုင်းတပြည်လုံးတောင် စောင့်ရှောက်ရတာ ကိုယ့်သွေးသား ကိုဘာလို့ ဆင်းရဲစေတာလဲလို့ ဥပမာလေးတွေပေးပြီး ဆုံးမပုံရပါတယ်။ ကောသလမင်းဟာ ဗုဒ္ဓက သူ့အမျိုးဖြစ်ကြောင်း အာမခံတော့ စိတ်ပြေသွားပြီး ဝါသဘခတ္တိယာ ကို မိဖုရားပြန်မြှောက်တယ်၊ ဝိဋဋူဘ ကိုလည်း အိမ်ရှေ့စံ ပြန်ပေးတယ်။
ဒီနေရာမှာ မြန်မာတွေဟာ ဘုရား ဥပမာပေးခဲ့တဲ့ ဇာတ်တော်တွေ ယူပြီးသမိုင်းထဲထည့်ရေးကြရင်းသမိုင်းရှုပ်တွေ ဖြစ်ကုန်တယ်။ ကျန်စစ်သားနဲ့ သမ္ဘူလ ဇာတ်ဟာဒီ ကဋ္ဌဝါဟနဇာတ်ကို အခြေခံထားတယ်။ ဝိဋဋူဘ အရွယ်ရောက်တဲ့အချိန်မှာ ဗုဒ္ဓဟာ ပရိနိဗ္ဗာန်စံခါနီး သက်တော်အတော်ကြီးနေပါပြီ။
ဇာတ်လမ်းကိုချုံ့ ရရင် ဝိဋဋူဘဟာ မင်းအဖြစ်ကိုရပြီးတာနဲ့ သကျတွေကို စတိုက်ဖို့သွားပါတယ်။ နို့စို့အရွယ်ပါသတ်ပြီး သကျတမျိုးလုံး အပြုတ်သတ်ဖို့ အမိန့်ပေးပါတယ်။ ဗုဒ္ဓဟာ အဲ့ဒီသီတင်းကိုကြားလို့ နယ်စပ်ကနေ ဝိဋဋူဘ ရဲ့တပ်တွေကိုစောင့်ပြီး တားပါတယ်။ ဗုဒ္ဓကိုမြင်တဲ့အခါ ဗုဒ္ဓကြောင့်သာ သူ မင်းအဖြစ်ကိုရတဲ့ကျေးဇူးကြောင့် အရိုအသေပေးတဲ့အနေနဲ့ တပ်ပြန်ရုတ်သိမ်းသွားတယ်။ ဒုတိယတကြိမ်စစ်ချီလာပြန်တော့လည်း ဗုဒ္ဓဟာ နယ်စပ်မှာ ဝင်တားရပြန်တယ်။ တတိယတကြိမ်လည်း တားတယ်၊ ပြန်ရုတ်သွားတယ်။ စတုတ္ထတကြိမ် စစ်ချီလာတော့ ဗုဒ္ဓဟာ ဝင် မတားတော့ဘူးလို့ဆိုပါတယ်။ လူလိုတွေးရင်တော့ ဗုဒ္ဓမသိအောင် ချီကြသလားမသိဘူး၊ ဝိဋဋူဘ ဟာ အငြိုးလည်းအလွန်ကြီးပါတယ်။
ဝိဋဋူဘ က ငါ့ဖိုးအေ မဟာနာမနဲ့ အမျိုးတွေကလွဲရင် အကုန်သတ်လို့အမိန့်ပေးတယ်၊ ကပိလဝတ်ဟာ ဝိဋဋူဘ တပ်တွေကြောင့် ပြားပြားမှောက်သွားတယ်။ မွေးကင်းစတောင် မချန်ဘူးတဲ့၊ ဒီလို ဝင်တိုက်က်ရာမှာ သာကီဝင်တွေကို မဟာနာမနဲ့အမျိုးတော်လား၊ သကျ ဟုတ်လားမေးပြီးမှ လည်မြိုကို ပိုင်းပြီး လည်ချောင်းသွေးနဲ့ သူထိုင်ခဲ့တဲ့ပျဉ်ချပ် ကိုဆေးတယ်လို့ဆိုတယ်။
ဒီနေရာမှာ သကျလားလို့ မေးတာကို မြန်မာမှုပြုရင် မင်း အင်ကြင်းတောသားဟုတ်လား မေးပြီးမှ သတ်တယ်။ သကျသာကီဝင်တွေဟာလိမ်ပြောလေ့မရှိဘူးတဲ့၊ တချို့သကျသာကီဝင်တွေက ပရိယယ် နဲ့ ပါးစပ်မှာ ကျူပင်ကိုက်ထားပြီး အင်ကြင်းတောသားမဟုတ်ဘူး၊ ကျူသားပါ၊ တချို့က မြက်ကိုက်ထားပြီး အင်ကြင်းမဟုတ် မြက်ပါလို့ ပြောတဲ့လူတွေ လွတ်တယ်လို့ဆိုတယ်။
ဝိဋဋူဘဟာ တမျိုးလုံးသတ်ပြီး မဟာနာမနဲ့အမျိုးတွေကို ကောသလကိုခေါ်လာခဲ့တယ်။ မဟာနာမဟာ မိမိအမျိုးအနွယ်အကုန်ကုန်ပြီဆိုတော့အတော်စိတ်ထိခိုက်ဟန်တူတယ်။ ဝိဋဋူဘ က သူနဲ့ အတူ ထမင်းထိုင်စားဖို့ အဖိုးဖြစ်သူ မဟာနာမကိုခေါ်တယ်။ လက်စားချေတာလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ မြေးဖြစ်ပါစေ၊ ကျွန်နဲ့ထိုင်စားလေ့မရှိတဲ့အလေ့ကြောင့် မဟာနာမဟာ ကိုယ်မသန့်စင်လို့ ရေချိုးပါရစေဦး လို့ဆိုပြီး ရေကန်ကိုသွားတယ်၊ ရေကန်ရောက်တဲ့အခါ ရေထဲခုန်ချ၊ ရေထဲမှာ သူ့ရဲ့ ဆံထုံးထဲ ခြေမနှစ်ချောင်း ထိုးထည့်ပြီး သတ်သေသွားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အဌကထာတွေမှာတော့ မဟာနာမကို နဂါးက နဂါးပြည်ကိုကယ်တင်သွားတယ်ဆိုပါတယ်။
ဝိဋဋူဘဟာလည်း ကပိလဝတ်ရဲ့ အပြန်ခရီးမှာ မြစ်ကမ်းဘေးစခန်းချနေဆဲ ည ရေကြီးလာလို့ တပ်နဲ့အတူ ရေမျောပါပြီး ပျက်စီးတယ်လို့ဆိုတယ်။ ကျန်ခဲ့တဲ့ သကျတွေက မြစ်အထက်က ဆည်ကို ဖေါက်ချခဲ့သလားတော့ မပြောတတ်ဘူး။
ဗုဒ္ဓ သက်တော်ကြီးတဲ့အချိန်မှာ အမျိုးတွေပျက်စီးတယ်၊ ဝိဋဋူဘ နန်းတက်တယ်၊ သူနဲ့ သက်တူရွယ်တူ ကောသလမင်း ကွယ်လွန်တယ်၊ ဗိမ္မသာရမင်းလည်း အသတ်ခံရပြီး ဒေဝဒတ်ကိုဆရာတင်တဲ့ အဇာတသတ်နန်းတက်တယ်၊ ဘုရားနဲ့ သုံးနှစ်နီးပါး ရဟန်းဖြစ်နေလာခဲ့တဲ့ လစ္ဆဝီမင်းသား သုနက္ခတကလည်း ရဟန်းအဖြစ်ကစွန့်ပြီး ဝေသာလီမှာ တမြို့လုံး ဘုရားအကြောင်း မကောင်းတာတွေပြောတယ်။ လက်ဝဲရံ၊ လက်ယာရံ ရှင်သာရိပုတ္တရာ နဲ့ ရှင်မောဂ္ဂလာန် နှစ်ပါးကလည်း အချိန်တို အတွင်းမှာ ပရိနိဗ္ဗာန်ပြုတယ်။ ရှင်မောက္ကလာန် ဟာ ဂျိမ်းဘာသာဝင်တွေ သတ်လို့ ပရိနိဗ္ဗာန်ပြုရတယ်လို့ တချို့စာတွေမှာဆိုပါတယ်။
နောက်ဆုံး ၁၀ လ မှာဗုဒ္ဓဟာ ပရိနိဗ္ဗာန်ပြုဖို့ သူ့ရဲ့ အတိတ်ကံဝဋ်ကြွေးတွေ အကုန်ပြန်ဆပ်ရတဲ့အချိန် ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုကြတယ်။ ဝေသာလီ၊ ကောသလ၊ ကပိလဝတ်အကုန်ပျက်စီးပုံရတယ်။
ဒါကြောင့်ဘုရားရှင်တို့တောင်မှ ဝဋ်ရှိရင် ဆပ်ရတယ်လို့ဆိုကြပါတယ်။ ဘုရားရှင်ရဲ့နောက်ဆုံးအချိန်မှာ ဘုရားဟောသမျှတရားတော်တွေကိုမှတ်ဥာဏ်ထဲသိုမှီးထားတဲ့ ညီတော်အာနန္ဒာကို အယင်ထက်ပိုပြီး အလွန်အားကိုးတယ်။ စုန္ဒ ဝက်ပျိုသားဟင်းကို ဘုန်းပေးတဲ့အချိန် ဒီဝက်သားဟာအန္တရာယ်ရှိတယ်ဆိုတာကိုသိလို့ ဗုဒ္ဓဟာ တခြားသူတွေကို ဘုန်းမပေးစေခဲ့ဘူး၊ မြေမြုပ်ခိုင်းခဲ့တယ်။ အနောက်တိုင်းစာတချို့မှာတော့ အရှင်အာနန္ဒာသာ ဘုန်းပေးခဲ့လို့ အသက်ဆုံးရှုံးရရင် ဗုဒ္ဓ စာပေတွေပျောက်ကုန်တဲ့အထိအန္တရာယ်ကြီးနိုင်ကြောင်း ရေးသားခဲ့ကြတယ်။
ဗုဒ္ဓ ပရိနိဗ္ဗာန်ပြုပြီး အာနန္ဒာသယ်ခဲ့လို့သာ သာသနာဒီနေ့အထိ ပြန့်ခဲ့တာဖြစ်တယ်။
သကျသာကီဝင်တွေဟာ လွတ်ရာကျွတ်ရာ အိန္ဒိယနယ်တွေထဲ အနှံ့ ရောက်ကုန်တယ်။ မှန်နန်းရာဇဝင်နဲ့ တချို့သမိုင်းတွေမှာ တကောင်းပြည်ကိုတည်တာ သကျသာကီဝင်တွေလို့ ဆိုတယ်။ ယူကရိန်းကနေ အိန္ဒိယထိချီလာတဲ့ ခြေဗွေပါတဲ့ မျိုးနွယ်မို့ ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ မြန်မာဘုရင်၊ ရခိုင်ဘုရင်တွေဟာ သာကီဝင်ရဲ့အမူအကျင့်တွေ ကိုဖတ်မှတ်ပြီး လေ့လာ ကျင့်သုံးကြတာလည်း တွေ့ရတယ်။ အောက်မှာ သာကီဝင် Ref တခု တင်ပေးရင်း သကျသာကီဝင်တွေအကြောင်း ကိုယ်နားလည်သလိုရေးထားတာ တွေ အဆုံးသတ်ပါတယ်။
ဗုဒ္ဓာသနာ ရောင်ဝါနေသို့ လင်းပါစေ။
ကျော်စွာမင်း (ပုဂံ)
I would say yes Have you heard about the chakma tribe??…Chakma are the descendents of the Sakya race to which lord Buddha was born.Sakya king name Abhi Raja had left kapilavastu on the foothills of the Himalayas(present day Nepal) and founded the Tagaung kingdom, the Burmese kingdom on the bank of Irrawaddy in Upper Burma. Burmese historically name Maha Rajaweng( or the Great history of kings) and The Glass palace chorii of the king's of Burma confirm the arrival of this Sakya king/Prince from kapilavastu.The Burmese chronicles handed doqnnames of three original tribes namely Kanran, Pyu or pru and Sak or Thek(Burmese sometime pronounced ‘S as Th'.Sir Arthur P. Phayre, former chief commissioner of British Burma and authority on the Burmese history, opined that The last(Sak/thek), however is not an original term, but probably an abbreviation of Sakya, and may hav been retained by the least a portion of the earliest Indian settlers and their decendi for sometimes.A few centuries later and a few years before the dead of lord Buddha, another migration is Sakya to Burma occurred, this time under the leadership of Prince Daza Raja, this migration happened because of murderous attack on Kapilavastu by the ruler of kosala, powerful king of North.(As you know the story). According to Pamela Furman, the Saks ruled the central Burma in the 9th century while the Burmans(Mranma ruled the plains).The Saks were powerful and fearless nation but for some reason s they further migrated to Arakan in very ancient times.They had attained a higher cultural level than any of the other minorities people's of Arakan. The period of migration of Saks, who came to be known as chakma in modern sense, to their present territory in the Chittagong Hill tract(CHT) and adjoining parts of Mizoram is not accurately known.But their Arakanesw roots are beyond doubt.All modern historians-scholars tend to agree that at some point of time Chakmas had lived in Arakan where they are still knowns as ' Daingnets' Captain TH Lewin stated, “” whatever opinion may be formed of the primal origin of the Thek or chakma tribe , no doubt can exist as to their having been at one time inhabitants to these hills (Chittagong Hill tracts).HHS Hutchinson held that “The chakmas are undoubtedly of Arakanese origin.They immigrated into CHT districts. The Saks(also spell as tsak) were also known to the Burmese as 'Thet' or 'Thek' as the Burmese pronounced S as TH.The name 'chakma' is a modern appellantion of the tribe 'Sak' .As Lewin stated The name of the Chukma , Tsak, Thek and Doingnak, may all therefore be taken as names representaing the Chakma tribe.Risley also identified the chakma are tsakma, Tsak and thek. In 1798, Dr.Buchanan stated that the sak are the same people with those, who in the Northern parts of the province are called Sakma or Chakmas.Dr Buchanan further mentioned,”They call themselves Saksa which word corrupted has ,I suppose, given rise to their Bangalese name Sagma or Chakmas .In Burmese, Tha or Tsa means “Son”. Therefore , the literal translation of “Saksa” would be Son of 'Sak'.Since Chakma has been derived from Saksa, the accurate meaning of “CHAKMA is CHILDREN OF SAKYA'.
မူရင်းရေးသားသူ ဦးကျော်စွာမင်း(ပုဂံ)အား ခင်မင်လေးစားစွာ ခရက်ဒစ်ပေးပါသည်
Original post👇👇👇
Part-1
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3672186576345768&id=100006633852480&mibextid=Nif5oz
Part-2
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3672301019667657&id=100006633852480&mibextid=Nif5oz