05/12/2021
VRESHTARIA DHE VERĒTARIA NË HAPËSIRËN MBARËSHQIPTARE
Rilindja e tyre duke filluar që nga tradita e ilirëve në fokusin e simpoziumit treditor organizuqr nga Fondacioni RRNO, Akademia e Shkencave e Shqipërisë dhe Departamenti i Verëtarisë dhe Vreshtarisë së Kosovës.
Ruajtja, zhvillimi dhe rilindja e traditës së lashtë të verëtarisë dhe vreshtarisë ka qenë në fokusin e simpoziumit shkencor “Vreshtaria dhe verëtaria në hapësirën mbarëshqiptare.”
Përmes kumtesave të prezantuara me asistencën shkencore të prof. dr. Andrea Shundit, dhe akad. Efigjeni Kongjika
Ne dy ditët e para të zhvilluara në Tiranë, ku ndoqën me interes tematikat e spikatura dhe diskutimet për çështje të traditës së verërave dhe gjendjes së vreshtarisë dhe prodhimit të rrush*t në Shqipëri.
DITA E PARË E SIMPOZIUMIT (AKADEMIA E SHKENCAVE, TIRANË)
U trajtuan temat për sfidat e vreshtarisë dhe kultivarëve autoktonë në Shqipëri dhe Kosovë me fokus nga kërkimi shkencor drejt tregut.
Çështjet e implementimit të legjislacionit lidhur me verëtarinë dhe vreshtarinë, sistemi i vreshtave dhe kontrollit të kualitetit të verës, ruajtja dhe konservmi i hardhive autoktone, krijimi i koleksioneve gjenetike të gjermoplazmës së kultivarëve autoktone të hardhive, përdorimi i metodave të biologjisë molekulare për identifikimin e kultivarëve autoktone të hardhive në Shqipëri dhe në Kosovë, si dhe identifikimi i sëmundjeve për t’i mbrojtuar ato synojnë drejt zgjidhjes së problemeve, duke e rilindur dhe zhvilluar më tej traditën e trojeve shqiptare që kanë qenë një nga vatrat më të lashta të kultivimit të hardhive dhe prodhimit të verës në Europë.
DITA E DYTË E SIMPOZIUMIT (HOTEL PLAZA, TIRANË)
Përqëndrimi tematik në ditën e dytë të simpoziumit shkencor “Vreshtaria dhe verëtaria në hapësirën mbarëshqiptare.” ishte me mjaft interes për grupet e pjesëmarrëse dhe organizatore, si dhe për enologët, someljèrët, gastronomët, që janë fokusuar në çështjen e brandimit të markës shqiptare të verërave.
Janë përmendur dhjetë verërat më përfaqësuese shqiptare, dhe për prezantimin e tyre kanë vijuar veprimtari të tjera me ekspozimin e venarive dhe shoqërive të lidhura me verëtarinë .
Janë identifikuar kultivarët lokalë Shesh i Zi, Sheshi i Bardhë, Kallmeti, Vloshi, Vranç, Dibrak, Cëruja, Debina e Bardhë, Debina e Zezë, Pulëzi i Bardhë, Serini i Bardhë, Serini i Zi.
“Vlera dhe ardhmëri të verërave shqiptare”, ka qenë tema e prezantuar nga Andrea Shundi (SHBA) dhe Renata Kongoli (Universiteti Bujqësor i Tiranës)
Verëtaria iliro-shqiptare ka rrënjë e histori disa mijëravjeçare dhe është pjesë e djepit të verëtarisë evropiane, veçanërisht e asaj mesdhetare, që përbën vatrën themelore të vreshtarisë e verëtarisë botërore.
Ky fakt dëshmohet me gjetjet arkeologjike: fara të karbonizuara rrushi para 9.000 vjetësh janë gjetur në shpellën e Konispolit; rrënoja venarish ka në Bylis të Mallakastrës, në Shesh të Tiranës, në rrethina të qytetit Elbasanit. Autori i mirënjohur Henri Enjalbert shkruan “Shqiptarët bashkë me ishujt grekë në detin Jon dhe me Bosnjën, mund të kenë qenë “prejardhësi” i fundit për hardhinë mbas periudhës së akullnajave”.
“Problemi madhor dhe synimi i këtij Simpoziumi është pikërisht konsolidimi i prodhimit cilësor dhe standardizimi i mirëfilltë, marketingu dhe evidentimi më i plotë i verërave shqiptare për të zënë vendin që u takon në tregun vendas, përtëritja e strategjisë dhe e politikës verëtare në mënyrë që të vihet në kushte të barabarta e madje të privilegjuara ndaj verërave të huaja. Pa dyshim, verëtaria shqiptare është në rrugë mëse të mbarë dhe mund të zhvillohet më tej edhe përmes vlerësimit e ndihmës më të madhe.”, tha prof.dr. Shundi.
"Konsolidimi i Markës Shqiptare të Verërave dhe promovimi i tyre në sektorin e mikpritjes" prezantuar nga Fondacioni RRNO, ngjalli një interes tek venaritë e Shqiperisë dhe Kosovës si dhe tek kumtuesit e tjerë.
Gjatë këtij prezantimi Fondacioni RRNO së bashku me R&T Advertising prezantuan nismën e përbashkët të quajtur WINES of ALBANIA, e cila operon si platformë bashkëpunimi ndërmjet venarive dhe restoranteve/hoteleve. WINES of ALBANIA ka për qëllim promovimin dhe pozicionimin e Verës Shqiptare si një element i rëndësishem i Turizmit Shqiptar.
DITA E TRETË E SIMPOZIUMIT (RAHOVEC, KOSOVË)
Ne diten e tretë e simpoziumit më 4 dhjetor 2021 u organizua një udhëtim njohës në venaritë e LABI Wine dhe Bodrumi i Vjetër. Gjithashtu të ftuarit patën mundësinë të vizitonin laboratorët e testimit të cilësisë në Departamentin e Verëtarise dhe Vreshtarisë në Rahovec.